شفقنا افغانستان – ادعای دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا مبنی بر مذاکره با طالبان برای بازگشت به پایگاه هوایی بگرام، این روزها در صدر خبرهای مربوط به افغانستان در رسانه‌های جهان است و موجی از گمانه‌زنی‌ها را ایجاد کرده است.

به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، دونالد ترامپ که دو روز پیش در لندن گفت آمریکا در حال تلاش برای بازگشت به بگرام است، دیشب به طالبان هشدار داد که اگر این پایگاه را به آمریکا ندهند «اتفاقات بدی رخ خواهد داد.»

او همچنین در نیویارک به خبرنگاران گفت که آمریکا و طالبان در حال مذاکره در مورد بگرام هستند.

رسانه‌های مختلف آمریکایی از جمله سی‌ان‌ان و واشنگتن پست، گزارش دادند که مذاکرات برای بازگشت آمریکا به بگرام از ماه مارچ آغاز شده است.

بر اساس گزارش این رسانه‌ها، ترامپ بر تیم امنیت ملی خود فشار وارد کرده که راه حلی برای بازگشت به بگرام پیدا کند.

طالبان تا اکنون رسماً به اظهارات دونالد ترامپ واکنش نشان نداده‌اند، اما شماری از مقام‌های این گروه تأیید کرده‌اند که ترامپ خواستار معامله در مورد بگرام است.

«چرا ترامپ خواستار بازگشت به بگرام است؟»

دونالد ترامپ گفته است، یکی از دلایلی که آمریکا می‌خواهد به پایگاه نظامی بگرام بازگردد،این است که که این پایگاه یک ساعت با جایی که چین سلاح‌های هسته‌ای خود را می‌سازد فاصله دارد.

او باری گفته بود: «افغانستان را فراموش کنید. پایگاه هوایی بگرام یک ساعت با جایی که چین تسلیحات هسته‌ای می‌سازد، فاصله دارد.»

دونالد ترامپ همچنین مدعی شده است که چین اکنون در پایگاه بگرام حضور دارد و نظامیان چینی این پایگاه را کنترل می‌کنند.

ترامپ از جمله در اوایل سال جاری میلادی در نشست کابینه دولت خود گفت: «من پایگاه هوایی بزرگ بگرام را حفظ می‌کردم. حالا که تحت مدیریت چین است؛ یکی از قوی‌ترین باندهای پرواز در جهان، با بتن و فولاد ضخیم. بگرام یک پایگاه بزرگ بود. با صدها کیلومتر حصار و منطقه محافظت‌شده اطرافش، هیچ کس نمی‌توانست به آن نفوذ کند.»

چین و طالبان اما ادعاهای دونالد ترامپ را رد کرده و آن را بی‌اساس دانسته‌اند.

با این حال، فاصله یک ساعته‌ی بگرام و مراکز هسته‌ای چین نیز نا روشن است و بستگی به ابزارهای مدنظر و مورد استفاده دارد.

نزدیک‌ترین مکان آزمایش هسته‌ای چین به پایگاه نظامی بگرام، منطقه‌ای به اسم «لوپ نور» در شمال غرب چین است. فاصله این منطقه با بگرام حدود دو هزار کیلومتر است.

معلوم نیست وقتی که رئیس جمهوری آمریکا صحبت از «فاصله‌ای یک ساعته» می‌کند، منظورش با چه وسیله‌ای است. این مسیر از طریق زمینی به هیچ وجهه یک ساعته قابل طی نیست. اما توسط هواپیماهای جت نظامی پیشرفته مثل لاکهید SR-71 بلک‌برد طی کردن این مسیر، در حدود یک ساعت ممکن است.

پایگاه نظامی بگرام را اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۱۹۵۰ میلادی را در ولایت پروان ساخت. در دهه ۱۹۸۰ هم هنگام اشغال افغانستان مهم‌ترین محل حضور نیروهای شوروی پایگاه نظامی بگرام بود.

آمریکا در سال ۲۰۰۱ و پس از حمله یازدهم سپتامبر در ماه دسامبر سال ۲۰۰۱ وارد این پایگاه شد و در بیست سال حضور نظامی آمریکا در افغانستان این پایگاه کانون پیش‌برد جنگ آمریکا علیه طالبان و القاعده بود.

در زمان حضور آمریکا در افغانستان سه رییس جمهور آمریکا از این پایگاه بازدید کرد؛ جورج بوش، باراک اوباما و دونالد ترامپ در دور اول ریاست جمهوری‌اش.

جو بایدن، رییس‌جمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۲۱، بدون هماهنگی با حکومت پیشین افغانستان این پایگاه را شبانه ترک کرد.

طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان، وارد این پایگاه شدند و اکنون کنترل آن را در اختیار دارند.

حالا که دونالد ترامپ به قدرت بازگشته است، می‌خواهد که به بگرام نیز بازگردد؛ اما اکنون این بازگشت حالا بسیار دشوارتر از سفر سابق او به افغانستان و حضور در بگرام است.

«آیا بازگشت به بگرام از ضمایم پنهان توافقنامه دوحه است؟»

اظهارات دونالد ترامپ در مورد بازگشت به بگرام، این گمانه‌زنی را مطرح کرده است که بازگشت آمریکا به این پایگاه نظامی از ضمایم پنهان توافقنامه دوحه باشد.

توافقنامه دوحه در سال ۲۰۲۰ و در دور اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ، توسط زلمی خلیل‌زاد از جانب آمریکا و عبدالغنی برادر، از جانب طالبان امضا شد.

اظهارات تازه ترامپ نیز درست پس از آن مطرح شده است که زلمی خلیل‌زاد و آدام بولر، در سفر تازه به کابل با عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند.

زلمی خلیل‌زاد نیز گفته است که در صورتی که طالبان و آمریکا بتوانند در مورد گروگان‌ها به توافق برسند، احتمال توافق امنیتی میان دو طرف نیز وجود دارد.

او نوشته است: «بر فرض موفقیت در حل مسئله زندانیان/گروگان‌ها بین آمریکا و طالبان، احتمالاً مراحل و مسائل بیشتری برای توافق و رسیدگی وجود خواهد داشت.»

نماینده پیشین آمریکا در امور صلح افغانستان افزوده است: «با گذشت زمان، من همکاری امنیتی بیشتر، از جمله استفاده از تأسیساتی مانند بگرام، برای عملیات مشترک ضد تروریسم را رد نمی‌کنم. اما این امر به پشتکار نیاز دارد.»

شماری از مقام‌های پیشین افغانستان و کارشناسان می‌گویند که به احتمال زیاد بازگشت آمریکا به از ضمایم پنهان توافقنامه دوحه است و اکنون کم‌کم آشکار می‌شود.

آنان مدعی هستند که طالبان زیر نام «جهاد با آمریکا» به کشتار شهروندان افغانستان دست زد و اکنون که توسط این کشور به قدرت رسیده‌اند، «وطن فروشی» می‌کنند.