به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ دیگر نمی‌توان ترامپ را سیاستمداری منزوی در عرصه سیاست خارجی توصیف کرد. او اخیراً از برنامه‌های توسعه‌طلبانه‌ای از جمله بازپس‌گیری کنترل کانال پاناما، تبدیل کانادا به ایالت امریکا و خرید جزیره گرینلند، سخن گفت.
ترامپ همچنین بار دیگر خواستار بازپس‌گیری پایگاه هوایی بگرام در افغانستان شد؛ موضعی که پرسش‌های جدی درباره اهداف واقعی او ایجاد کرده است.
نگرانی کابل
در افغانستان، اظهارات ترامپ درباره تلاش برای بازپس‌گیری پایگاه بگرام در شمال کابل بازتاب گسترده‌ای داشت. این پایگاه از زمان خروج نیروهای خارجی در سال ۲۰۲۱ به نماد بازگشت حاکمیت ملی بدل شده است. اکنون هرگونه بحثی درباره بازگشت امریکا حساسیت‌های داخلی و واکنش‌های منطقه‌ای را برانگیخته است.
نگاه واشنگتن
کارشناسان امریکایی اظهارات ترامپ را بیشتر مصرف داخلی دانسته‌اند. «پیتر روف» تحلیلگر سیاسی جمهوری‌خواه گفت: ترامپ می‌خواهد بگرام را پس بگیرد، اما بعید است اقدام عملی انجام دهد. هدف ترامپ یادآوری تهدید چین و حمله به میراث بایدن در خروج آشفته از افغانستان است.
«چارلز دان» مسئول پیشین در کاخ سفید و وزارت خارجه امریکا نیز افزود: این حرف‌ها بی‌پایه است و اقدام اجرایی در کار نیست. ترامپ درباره بگرام همان‌طور صحبت می‌کند که درباره کانال پاناما یا گرینلند سخن می‌گفت.
اهمیت بگرام
پایگاه بگرام در شمال کابل، بزرگ‌ترین پایگاه نظامی امریکا در افغانستان با باندی دو مایلی، مجتمع بالگردها و جنگنده‌ها، زندان و تأسیسات لجستیکی بود. این پایگاه پس از خروج امریکا در ۲۰۲۱ به نماد توان افغانستان در مدیریت امور خود تبدیل شد.
اما موقعیت راهبردی آن در نزدیکی مرز چین، بار دیگر اهمیت ژئوپلیتیکی پایگاه بگرام را برجسته کرده است.
موضع رسمی کابل
وزارت خارجه حکومت طالبان، قاطعانه سخنان ترامپ را رد کرد. «ذاکر جلالی» مسئول سیاسی این وزارتخانه گفت: افغانستان و امریکا می‌توانند روابط اقتصادی و سیاسی مبتنی بر منافع مشترک داشته باشند، اما حضور نظامی امریکا در کشور پذیرفته نیست.
او افزود: ترامپ بیشتر یک تاجر است و اظهاراتش در چارچوب معامله‌گری مطرح می‌شود. اما حضور خارجی در افغانستان هیچ‌گاه مقبول مردم نبوده و در مذاکرات دوحه نیز به‌طور کامل رد شد.
«أمیرخان متقی» وزیر امور خارجه حکومت طالبان نیز پیشتر گفته بود که ادعای ترامپ درباره حضور چین در بگرام، بی‌اساس است و افغانستان اجازه حضور هیچ نیروی خارجی را نخواهد داد.
حساسیت‌های منطقه‌ای
چین و روسیه به‌همراه کشورهای آسیای مرکزی با نگرانی اوضاع را دنبال می‌کنند. پکن از هرگونه تنش نظامی در مرزهایش بیم دارد و مسکو نیز هر تحرک جدید امریکا را تهدیدی برای موازنه قوا می‌داند.
«عمر صمد» دیپلمات پیشین افغانستان گفت: بازگشت احتمالی امریکا آسان نخواهد بود و پیچیدگی‌های منطقه‌ای را تشدید می‌کند.
از سوی دیگر، «متین هاشمی» کارشناس نظامی افغانستان توضیح داد که بازسازی و تجهیز مجدد پایگاه بگرام، دشوار و پرهزینه است و هرگونه اقدام نظامی امریکا می‌تواند به واکنش‌های محلی و درگیری‌های تازه بینجامد.
افغانستان میان استقلال و آزمون‌های ژئوپلیتیکی
اظهارات ترامپ بار دیگر پرسش‌های قدیمی را زنده کرده است: آیا افغانستان بار دیگر به میدان رقابت قدرت‌های جهانی بدل خواهد شد یا می‌تواند مسیر استقلال و حاکمیت ملی خود را ادامه دهد؟
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸