به گزارش روز سه شنبه ایرنا، شصت و نهمین کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی از دیروز (دوشنبه) در وین آغاز به کار کرد و تا روز جمعه (۲۸ شهریور) ادامه دارد.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در پیامی به شصتونهمین کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ضمن استقبال از توافق قاهره میان ایران و آژانس برای ازسرگیری بازرسیهای فنی تأکید کرد که «همکاری و دیپلماسی تنها مسیر دستیابی به امنیت و صلح پایدار» است.

ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته پیش درباره ازسرگیری بازرسیهای فنی که در پی تجاوز رژیم صهیونیستی و ایالات متحده به تاسیسات اتمی کشورمان تعلیق شده بود، به توافق رسیدند. عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان این توافق را سازوکاری عملی برای همکاری دانست که هم شرایط ویژه امنیتی ایران و هم الزامات فنی آژانس را بازتاب میدهد.
گوترش در پیام خود گفت: «من از توافق اخیر میان آژانس و جمهوری اسلامی ایران درباره سازوکارهای عملی برای ازسرگیری بازرسیها استقبال میکنم و چشمانتظار اجرای سریع آن هستم. همکاری و دیپلماسی تنها مسیرهای رسیدن به امنیت و صلح پایدار هستند.»
دبیر کل سازمان ملل متحد با اشاره به شرایط پرتنش جهانی گفت: «شما در زمانی گرد هم آمدهاید که جهان با آشفتگی عمیق روبهرو است؛ تنشهای ژئوپلیتیک رو به افزایش است، تهدید هستهای در حال گسترش و جامعه جهانی با شکافهای عمیق تقسیم شده است.»
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز روز دوشنبه در سخنرانی افتتاحیه شصتونهمین نشست کنفرانس عمومی آژانس در وین، توافق قاهره در پی حمله به تأسیسات هستهای ایران را گامی مهم و حیاتی برای حرکت رو به جلو و بازگرداندن اعتماد به نظام عدم اشاعه توصیف کرد و با اشاره به مأموریت آژانس در زمینه بازرسی از فعالیتهای هستهای کشورهای عضو گفت: «منطق کار ما بر این اصل بنیادین استوار است که وقتی آژانس قادر به انجام وظایف خود باشد، تردیدها و نگرانیها از میان میرود. اما زمانی که این توانایی محدود یا مختل شود، صلح و امنیت بینالمللی واقعاً در معرض خطر قرار میگیرد. ما این موضوع را بارها در تاریخ دیدهایم و بهویژه در ژوئن گذشته در ایران، زمانی که تأسیسات هستهای آن مورد حمله قرار گرفت.»

وی افزود: «در برابر این وضعیت تلاش کردیم اعتماد را بازگردانیم و با وجود دشواریها کار خود را ادامه دهیم. همه میدانیم که توافق حاصلشده در قاهره اهمیت زیادی داشت. بار دیگر از مصر سپاسگزارم که نه تنها مکان، بلکه حمایت لازم برای این اقدام را فراهم کرد. به همراه جناب آقای دکتر عراقچی توافقی را امضاء کردیم که اقدامات فنی و گامهای عملی لازم برای از سرگیری این کار حیاتی در ایران را مشخص میکند. اکنون این وظیفه بر عهده ما و ایران است که آن را اجرا کنیم، اعتماد را بازسازی کنیم و به جلو حرکت کنیم.»
ایران؛ نایب رئیس کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی
جمهوری اسلامی ایران با حمایت گروه خاورمیانه و جنوب آسیا (MESA) در نشست سالانه کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین، بهعنوان یکی از هشت نایبرئیس این کنفرانس انتخاب شد.
رئیس کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه هنگام ارائه فهرست نامزدها برای هیأترئیسه، نام جمهوری اسلامی ایران را نیز در کنار کشورهای آرژانتین، فرانسه، ساحل عاج، مغولستان، نیوزیلند، لهستان و ایالات متحده آمریکا بهعنوان نایبرئیسهای کنفرانس قرائت کرد.
این موضوع با واکنش آمریکا مواجه شد و نماینده این کشور ضمن نارضایتی از معرفی ایران از سوی گروه خاورمیانه و جنوب آسیا با تکرار ادعاهای سیاسی درباره برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان، مدعی شد که ایران با تعهدات پادمانی خود همراهی کامل نداشته و تصدی چنین سمتی «نامناسب» است.
رضا نجفی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین در واکنش به این اعتراض آمریکا با تشکر از اعتماد اکثریت کشورهای عضو و گروه خاورمیانه و جنوب آسیا به ایران، گفت: «این تصمیم بر اساس رویهای شناختهشده و تثبیتشده اتخاذ شده و همه باید به انتخاب گروههای منطقهای احترام بگذارند.» وی با رد اتهامات سیاسی آمریکا افزود: «تصمیمات در این جا بر پایه رأی اکثریت گرفته میشود و یک کشور نمیتواند مانع آن شود.»
نشست های کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی، یکی از مهمترین رویدادهای سالانه آژانس به شمار میرود و در آن سفرا، نمایندگان و مقامهای ارشد کشورهای عضو به بررسی طیف گستردهای از موضوعات مربوط به فعالیتها و بودجه آژانس خواهند پرداخت.
محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی به نمایندگی از ایران در این کنفرانس حضور دارد. وی پیش از عزیمت به وین گفت: این اجلاس فرصتی برای بیان دیدگاهها به ویژه در شرایطی است که برخلاف منشور ملل متحد و مقررات و ضوابط و اساسنامه آژانس برای صنایع هستهای کشور رخ داد.
اسلامی با بیان اینکه در این اجلاس همچنین بیعملی آژانس و زیادهخواهی کشورهای متخاصم اعلام خواهد شد، اظهار داشت که ایران قطعنامهای را در خصوص غیرقابل قبول بودن حمله به تاسیسات هستهای به کنفرانس ارائه خواهد کرد. مطمئن هستیم که این حضور و بیان دیدگاهها و معرفی رخدادی که خلاف قوانین و مقررات ایجاد شد در سایه بیعملی آژانس این فرصت مغتنم را برای ما به وجود آورده است که روایتگری صریح و روشنی را برای جهانیان ارائه دهیم.
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان امروز سه شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۴ در پیامی در شبکه ایکس درخصوص قطعنامه پیشنهادی ایران به کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین راجع به ممنوعیت تعرض به تأسیسات هستهای صلحآمیز کشورها پیامی منتشر کرد.

وی در پیامی که در شبکه ایکس منتشر کرد نوشت: ایران به همراه چین، نیکاراگوئه، روسیه، ونزوئلا و بلاروس در راستای دفاع از تمامیت پیمان منع اشاعه (NPT)، پیشنویس قطعنامهای را در خصوص ممنوعیت حمله و تهدید به حمله علیه تأسیسات هستهای تحت پادمانهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی به کنفرانس عمومی آژانس ارائه کرده است.
وی افزود: همانطور که در پیشنویس پیشنهادی تصریح شده، همه کشورها از «حق غیر قابل سلب برای بهرهمندی از انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز» برخوردار بوده و «مستحق تضمینهای مؤثر در برابر هرگونه حمله یا تهدید به حمله» هستند.
در این متن تاکید شده است که همه کشورها باید از حمله یا تهدید به حمله علیه تاسیسات هستهای صلحآمیز در سایر کشورها خودداری کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تصریح کرد: این اصول باید محترم شمرده شوند؛ اکنون زمان آن است که جامعه بینالمللی برای جلوگیری از عادی جلوهدادن قانونی قانونشکنی قاطعانه اقدام کند.
کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی یکی از نهادهای اصلی سیاستگذاری این سازمان است که همه کشورهای عضو در آن مشارکت دارند. این کنفرانس هر سال در ماه سپتامبر در وین برگزار میشود و علاوه بر تصویب برنامهها و بودجه، فرصتی برای طرح ابتکارها و پیشنهادهای کشورهای عضو در حوزه همکاریهای هستهای صلحآمیز فراهم میآورد.
حاشیه های کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه همچنین درپیام رسان ایکس از دیدار با کریس رایت وزیر انرژی آمریکا و گفتوگو درباره ایران در حاشیه کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی خبر داد و گفت خرسندم که این بار در وین و در حاشیه کنفرانس عمومی آژانس، پس از سفر اخیرم به آمریکا، با وزیر انرژی این کشور دیدار کردم.
وی اظهار داشت همه میدانیم که توافق حاصلشده در قاهره اهمیت زیادی داشت. بار دیگر از مصر سپاسگزارم که نه تنها مکان، بلکه حمایت لازم برای این اقدام را فراهم کرد. به همراه جناب آقای دکتر عراقچی توافقی را امضا کردیم که اقدامات فنی و گامهای عملی لازم برای از سرگیری این کار حیاتی در ایران را مشخص میکند. اکنون این وظیفه بر عهده ما و ایران است که آن را اجرا کنیم، اعتماد را بازسازی کنیم و به جلو حرکت کنیم.
وزیر انرژی آمریکا بدون اشاره به همکاریهای همیشگی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدعی شد: کمبود شفافیت مداوم ایران در تعامل با آژانس، بهویژه تشدید فعالیتهای هستهای، غیرقابل قبول است.

وی در ادامه فضاسازیهای سیاسی درباره برنامه هستهای ایران ادعا کرد: اگر هنوز هم این موضوع به اندازه کافی روشن نشده باشد، بار دیگر موضع ایالات متحده را تکرار میکنم: مسیر ایران بهسوی دستیابی به سلاح هستهای، شامل تمام ظرفیتهای غنیسازی و بازفرآوری، باید به طور کامل برچیده شود.
رایت بدون اشاره به تجاوز غیرقانونی این کشور و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران این ادعا را تکرار کرد: «ایران باید بهطور کامل با آژانس همکاری کند، به تعهدات پادمانی خود پایبند باشد و دسترسی بدون مانع به همه سایتهای مورد نگرانی را فراهم آورد. تنها در آن صورت است که ما چشمبهراه همکاری با ایران برای بازگشت به جامعه جهانی و مشارکت در تجارت جهانی خواهیم بود؛ امری که میتواند فرصتها و رفاه را برای مردم ایران به همراه داشته باشد.»
کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در نشست امسال خود سفیر اسلواکی را به عنوان رئیس کنفرانس انتخاب کرد.
کنفرانس عمومی در آغاز هر اجلاس سالانه، پس از مشورت با کشورهای عضو قبل از کنفرانس، یک رئیس انتخاب میکند. رئیس در طول مدت کنفرانس در سمت خود باقی میماند. سال گذشته، این سمت بر عهده سانگ ووک هام از جمهوری کره بود.
پیتر بوریان (Peter Burian) که سابقه خدمت در وزارت امور خارجه و اروپای اسلواکی را دارد، در سال ۲۰۲۳ به عنوان نماینده دائم جمهوری اسلواکی در سازمان ملل متحد، سازمان امنیت و همکاری اروپا و سایر سازمانهای بینالمللی در وین منصوب شد.
یورونیوز: تلاش ایران برای تصویب قطعنامه در آژانس در ممنوعیت حمله به تأسیسات هستهای
تارنمای یورونیوز فارسی در گزارشی به نقل از خبرگزاری الجزیره نوشت: بهروز کمالوندی، معاون رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت ایالات متحده به کشورهای عضو فشار میآورد تا جلوی این قطعنامه را بگیرند و «حتی آژانس را تهدید کرده است که کمکهای خود را به این سازمان قطع خواهد کرد».
این رسانه به نقل از کمالوندی افزود: در میان قطعنامههای صادر شده توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، مواردی مشابه آنچه تهران پیشنهاد میدهد، وجود دارد.
او در این موضوع، به قطعنامه ۴۸۷ شورای امنیت اشاره کرد که در سال ۱۹۸۱ برای محکومیت صریح حملات هوایی اسرائیل به رآکتور هستهای اوسیراک عراق تصویب شد و این حمله را نقض منشور سازمان ملل متحد دانست و از اسرائیل خواست از چنین اقداماتی خودداری کند و حق همه کشورها را برای توسعه انرژی هستهای برای اهداف صلحآمیز تحت پادمانهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی به رسمیت شناخت.
کمالوندی همچنین به دو قطعنامه کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، یکی مصوب سال ۱۹۸۵ و دیگری مصوب سال ۱۹۹۰ میلادی اشاره کرد که بر اصل حفاظت از تأسیسات هستهای تحت پادمان تأکید داشتند و از کشورهای عضو خواستند از احترام جهانی به ممنوعیت حملات حمایت کنند.
این رسانه مدعی شدمقامات ایرانی قصد دارند با برخی از ۱۸۰ کشور عضو کنفرانس مذاکره کنند، با این وجود اذعان کردهاند که ممکن است این قطعنامه حتی به رأی گذاشته نشود.