"خراب کردی"؛ بررسی عمیق‌ترین شعر تاریخ از مرد افسانه‌ای، ممرضا گلزار
بعضی آهنگا هستن که بهت ثابت می‌کنن شعر گفتن اصلاً سخت نیست؛ کافیه قافیه رو ول کنی، منطق رو بذاری کنار و بعدش به دنیا یه "خراب کردی" تحویل بدی. همین شد که تصمیم گرفتم این شاهکار قرن ۲۱ از ممرضا گلزار رو زیر میکروسکوپ ببرم
با شعار در دنیای بتهوون، موتزارت و شجریان تو گلزار باش شروع میکنیم :)
متن آهنگ:
ﺗﻮ ﺑﻮدی ﻋﻮض ﺷﺪی
ﺗﺎ دﻳﺪی دوﺳﺖ دارم
زود اﺧﻠﺎﻗﺎت ﻫﻤﻪ ﻓﺮق ﻛﺮد
ﺣﺘﻰ دوﺳﺘﺎﺗﻢ ﻣﻴﮕﻔﺘﻦ
ﻳﻪ وﻗﺖ ﻣﻴﭙﺮه از دﺳﺘﺖ ﺑﺮﮔﺮد
وﻟﻰ ﺗﻮ ﺗﺮﺳﻰ ﻧﺪاﺷﺘﻰ
ﻓﻜﺮ ﻛﺮدی ﻣﻴﻤﻮﻧﻢ ﺑﺎ اون ﮔﻠﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﺷﺘﻰ
وﻟﻰ اﻳﻨﺪﻓﻌﻪ ﻓﺮق داره
دﻳﮕﻪ ﻧﻤﻴﻜﻨﻢ ﻋﺰﻳﺰم ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻮ آﺷﺘﻰ
ﺧﻮدت ﻛﻪ ﻫﻴﭽﻰ ﻫﻤﻪ ﻣﻴﺪوﺳﺘﻦ
ﺑﺪون ﺗﻮ ﻫﻢ ﻣﻴﺘﻮﻧﺴﺘﻢ
ﭼﻴﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﺮدی ﻧﻤﻴﺘﻮﻧﻢ ﻣﻴﺘﻮﻧﺴﺘﻢ
وﻟﻰ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻮﻧﺪم ﭘﺎی ﺣﺴﻢ
ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺑﺪه ﻋﻮض ﻧﻤﻴﺸﻪ
ﻫﻴﭽﻮﻗﺖ ﻋﺸﻘﺸﻮ ﺑﻠﺪ ﻧﻤﻴﺸﻪ
ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻳﻜﻴﻮ دوﺳﺖ داره
ﻛﻪ ﺑﺎﻫﺎش ﻃﺮف ﻧﻤﻴﺸﻪ
ﺗﻮ ﺧﺮاب ﻛﺮدی ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ و ﺧﻮدت
ﺗﻮﻳﻰ ﻛﻪ زدی زﻳﺮ ﻗﻮﻟﺖ
وﻟﻰ ﻣﻦ ﻣﻴﺪوﻧﻰ ﻫﻨﻮز
ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺑﻬﺖ ﺷﺐ وروز
ﺗﻮ ﺧﺮاب ﻛﺮدی ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ و وﻟﻰ
ﻫﻨﻮزم ﺗﻮ ﻋﺸﻖ ﻣﻨﻰ
اﮔﻪ ﻳﻪ وﻗﺖ دﻟﺖ ﮔﺮﻓﺖ
ﻗﻮل ﺑﺪه ﺑﻪ ﺧﻮدم زﻧﮓ ﺑﺰﻧﻰ
دﻳﻮوﻧﻪ ﺑﺪون ﺗﻮ
ﻣﻦ از اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻴﺮم
دﻳﻮﻧﻪ ﺑﺪون ﺗﻮ ﻧﻤﻴﺘﻮﻧﻢ ﻣﻴﻤﻴﺮم
ﻳﺎدت رﻓﺖ ﻛﻪ ﻗﻮل دادی ﺑﻤﻮﻧﻰ ﺗﻮ ﻫﻤﻴﺸﻪ
دﻳﻮﻧﻪ ﺑﺪون ﺗﻮ ﻧﻤﻴﺘﻮﻧﻢ ﻧﻤﻴﺸﻪ
ﺗﻮ ﺧﺮاب ﻛﺮدی ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ و ﺧﻮدت
ﺗﻮﻳﻰ ﻛﻪ زدی زﻳﺮ ﻗﻮﻟﺖ
وﻟﻰ ﻣﻦ ﻣﻴﺪوﻧﻰ ﻫﻨﻮز
ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺑﻬﺖ ﺷﺐ وروز
ﺗﻮ ﺧﺮاب ﻛﺮدی ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ و وﻟﻰ
ﻫﻨﻮزم ﺗﻮ ﻋﺸﻖ ﻣﻨﻰ
اﮔﻪ ﻳﻪ وﻗﺖ دﻟﺖ ﮔﺮﻓﺖ
ﻗﻮل ﺑﺪه ﺑﻪ ﺧﻮدم زﻧﮓ ﺑﺰﻧﻰ
️️️️️️️️️️️️️️️️️️️️️
تحلیل کامل
این متن آهنگ بیشتر شبیه دفترچه‌ی خاطرات یه نوجوان دلشکسته‌ست که تازه فهمیده عشق همیشه خوشگل و پاستیلی نیست. از نظر ادبی و موسیقایی چند تا نکته‌ی خنده‌دار و ضعیف داره:
1. تکرار افراطی:
نصف آهنگ با جمله‌ی "تو خراب کردی همه‌چیزو" پر شده. این‌قدر تکرار کرده که شنونده دیگه آخرش حس می‌کنه خودش هم خراب کرده همه‌چیزو
2. تناقض بزرگ:
میگه دیگه نمی‌کنم عزیزم من با تو آشتی
سه خط بعد: "ولی هنوز فکر می‌کنم بهت شب و روز، هنوزم تو عشق منی"
خب رفیق! بالاخره آشتی نمی‌کنی یا چی :/
3. ضعف در تصویرسازی:
کلاً هیچ استعاره یا تصویر شاعرانه نداره. مثلاً میگه "فکر کردی می‌مونم با اون گلی که کاشتی" — ولی ادامه نمی‌ده. اون گل چه رنگی بود؟ پژمرد؟ به کی داده شد؟ ناقص رها شده
گل خیلی مهمه
4. سطح لغت:
شعر پر از لغت‌های خیلی دم‌دستی مثل "قول دادی"، "خراب کردی"، "می‌میرم"، "نمی‌تونم". انگار همه رو از لیست پرکاربردترین کلمات عاشقانه در تلگرام ۲۰۱۵ برداشته.
5. پارادوکس آخر:
آهنگساز در نهایت میگه: "تو خراب کردی همه چیزو ولی هنوزم تو عشق منی."
این پیام اصلی ترانه‌ست: «عشق سمی = هرچی بیشتر بهت بدی کنن، بیشتر عاشق می‌مونی.»
یه جورایی داره پرچم سفید دست می‌گیره و میگه: "خراب کردی؟ خب اشکال نداره، بیا دوباره منو نابود کن.
کارشناسان ما بخشی از شعر رو بازنویسی کردن و این شاهکار به وجود اومده
|
تو خراب کردی همه‌چیزو خودت (بوق آزاد، اشغاله، یا حتی خاموش دیگه نمی‌کنم عزیزم من با تو آشتی |
|---|
نظرات کاربران در وصف استاد
"تو بودی عوض شدی تا دیدی دوست دارم"
یعنی چی؟ یعنی طرف تا گفتی «دوستت دارم» یهو شخصیتش لودینگ شد و آپدیت جدید اومد روش؟!
"حتى دوستاتم می‌گفتن یه وقت می‌پره از دستت برگرد"
اینجا معلومه طرف اون‌قدر سمی بوده که حتی دوستاش هم به خواننده می‌گفتن: «داداش، ولش کن! برو نجات پیدا کن!»
"فکر کردی می‌مونم با اون گلی که کاشتی"
این کجاش شعره؟! بیشتر شبیه نصیحت باغبانیه. گل کاشتی یا خراب کردی؟ فرقشو معلوم کن لااقل!
"دیگه نمی‌کنم عزیزم من با تو آشتی"
خب مرسی! جمله قاطعی بود... ولی...
سه خط بعد: "ولی هنوز فکر می‌کنم بهت شب و روز، هنوزم تو عشق منی"
بالاخره چی شد؟ قهری یا داری براش لالایی می‌گی؟ این آهنگه یا اعتراف‌گیری پلیس؟
"کسـی که بده عوض نمی‌شه، هیچ‌وقت عشقشو بلد نمی‌شه"
انگار معلم پرورشی داره نصیحت می‌کنه. شعر عاشقانه‌ست یا جزوه‌ی اخلاق اسلامی؟
"تو خراب کردی همه‌چیزو خودت، تویی که زدی زیر قولت"
این‌قدر تکرار کرده "خراب کردی" که آخر آهنگ آدم فکر می‌کنه طرف یه پیمانکاره پروژه ساختمانیه نه معشوقه. ️
"قول بده به خودم زنگ بزنی"
داداش، دیگه سطح تعهد رسیده به "بده زنگ بزن"! یعنی عاشقیش تهش شد مثل سرویس اینترنت: هر وقت قطعی شد، پشتیبانیو خبر کن.
"دیووونه بدون تو نمی‌میرم / دیووونه بدون تو نمی‌تونم می‌میرم"
خب بالاخره نمی‌میری یا می‌میری؟ تکلیف مخاطب بیچاره رو روشن کن، داره آماده کفن‌و‌دفن میشه یا قراره زندگی کنه؟