به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور در مراسم آیین آغاز سال تحصیلی مجتمع آموزشی و پژوهشی تبلیغ ضمن گرامیداشت ولادت پیامبر عظیم‌الشأن اسلام (ص) و امام صادق (ع)، هفته وحدت و آغاز سال تحصیلی در آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه گفت: رسول خدا در عالم ملک و ملکوت پرچم برافراشته‌ای دارند و نور روشنگر ایشان در غیب و شهود می‌تابد. بر اساس روایات و مباحث علوم اسلامی، پیامبر اسلام صادر اول، مخلوق نخست، برترین موجود در سراسر عالم و نزدیک‌ترین موجود به ذات لایزال الهی است. این مقام در هیچ جای دیگر یافت نمی‌شود. پس از مقام ربوبیت و خالقیت، نخستین مرتبه به نبوت و حقیقت محمدیه تعلق دارد. در سلسله مراتب انسان کامل، جایگاه نخست از آنِ پیامبر اکرم (ص) است.
ببینید:
تصاویر عمامه گذاری طلاب مجتمع آموزش و پژوهشی تبلیغ
وی ادامه داد: این مقامات غیبی و باطنی بارها در منابع مختلف مورد بحث قرار گرفته است. به‌ویژه در عرفان اسلامی اضلاع و ابعاد پیچیده و عظیم شخصیت پیامبر(ص) ترسیم شده است. این همان مقامی است که قرآن درباره‌اش فرمود: «إِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیم» یا «إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ شَاهِداً وَمُبَشِّراً وَنَذِیراً». همچنین در آیه «لا أُقْسِمُ بِهَذَا الْبَلَدِ وَأَنتَ حِلٌّ بِهَذَا الْبَلَدِ»، چه «لا» را زائده بگیریم و چه نافیه، باز هم عظمت پیامبر(ص) را نشان می‌دهد. اگر زائده باشد، معنایش این است که سوگند به مکه به‌خاطر وجود مبارک توست. و اگر نافیه باشد یعنی تا تو در این سرزمین هستی به هیچ چیز دیگر قسم یاد نمی‌کنم. در هر حال، نور وجودی پیامبر است که مکه و کعبه را شایسته قسم کرده است.
ببینید:
تصاویر آیین آغاز سال تحصیلی مجتمع تبلیغ با حضور آیت الله اعرافی
آیت الله اعرافی، ترسیم سیمای باشکوه پیامبر(ص) در آیات قرآن کریم، روایات و بخش‌های از نهج البلاغه را مورد اشاره قرار داد و عنوان کرد: من یادداشت‌هایی قدیمی دارم که آنچه در نهج‌البلاغه و روایات درباره سبک زندگی پیامبر در ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی آمده گردآوری کرده‌ام؛ بیش از دویست نکته دقیق درباره پیامبر (ص) در تاریخ ثبت شده است. این در حالی است که در زمان ایشان رسانه و کتابت رایج نبود. به یاد بیاورید که پیامبر(ص) پس از جنگ بدر شرط آزادی برخی اسیران را سوادآموزی برای ده نفر قرار داد. این نشان می‌دهد که چقدر در جزیره‌العرب بازار علم و دانش کساد بود.
وی افزود: با وجود این شرایط، بخش عمده گزارش‌ها از زندگی پیامبر(ص) مربوط به دوره مدینه است. این دوره کوتاه اما پرثمر، بیشترین انعکاس را از سیره نبوی در تاریخ به‌جا گذاشته و برای تبلیغ دین بسیار اثرگذار بوده است. پیامبر اسلام از همان آغاز، نقشه راهی کلان برای نجات بشر و رساندن پیام خود طراحی کردند. در نظر بگیرید: آن زمان نه ابزار تبلیغی امروز وجود داشت، نه رسانه‌های قرون بعدی. در سرزمینی خشک و فاقد دولت و تمدن، پیامبر چگونه توانستند پیام خود را جهانی کنند؟
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به حضور پرچمداران اسلام در دروازه‌های اروپا، آفریقا و دیگر سرزمین‌ها بعد از بیست‌وسه سال فعالیت پیامبر(ص) در دوران بعثت که عمده آن فعالیت‌ها را در ده سال دوران مدینه دانست به علت کامیابی حضرت در این مدت پرداخت و توضیح داد: این یکی از معجزه‌های نبی مکرم اسلام بود. پیامبر خدا با منطق نیرومند، گفتمان قانع‌کننده و آرایه‌های جذاب توانستند با کمترین امکانات، پیام اسلام را به جهان برسانند. این قدرت ابزار نبود، بلکه قدرت گفتمان بود. امروز هم همین نکته برای ما درس بزرگی است. در مجتمع‌های تبلیغی باید محور اصلی بر گفتمان نیرومند و منطقی استوار باشد؛ ابزارها باید در خدمت این گفتمان قرار بگیرند، نه جایگزین آن.
وی افزود: امروز هم گفتمان انقلاب اسلامی همین ویژگی را دارد. من در سفرهایی که به نقاط مختلف دنیا داشتم از جمله سفر اخیرم به مالزی، این حقیقت را به‌خوبی مشاهده کردم. از نخستین سفر خارجی‌ام در سال ۱۳۶۱ تا امروز، در واتیکان، ایتالیا، آلمان و دیگر کشورها، بارها این واقعیت را دیده‌ام. در این سال‌ها نزدیک به هزار مرکز و مجموعه فرهنگی در نقاط مختلف جهان تأسیس شده و آثار بسیاری هم داشته است، اما همیشه یک حسرت در دل دارم: چرا تنها از بخش اندکی از ظرفیت گفتمانی انقلاب اسلامی استفاده کرده‌ایم؟
آیت الله اعرافی با اشاره به فعالیت‌های بین المللی حوزه‌های علمیه، ابراز داشت: به‌عنوان یک کارشناس عرصه بین‌الملل می‌گویم: آنچه تاکنون انجام داده‌ایم، حتی به یک درصد از ظرفیت عظیم گفتمان انقلاب اسلامی هم نمی‌رسد. بارها گفته‌ام که محور مقاومت تنها یک شعاع از این گفتمان جهانی است. ابعاد حقیقی و ژرف انقلاب اسلامی بسیار فراتر از آن چیزی است که ما تصور می‌کنیم؛ بسیار عظیم‌تر از آن چیزی است که تاکنون تحقق یافته است.
وی ادامه داد: پیامبر خدا نقشه راهی بسیار قدرتمند داشت. هسته اصلی این «بلاغ مبین» و نشر معارف الهی همان گفتمان نیرومند قرآن و شخصیت پیامبر بود که نه‌تنها در کلام، بلکه در عمل و رفتار رسول خدا متجلی شد. این همان «گفتمان متجسد» بود که اساس حرکت پیامبر(ص) را تشکیل داد. در محیطی که همه می‌دانیم چه شرایط دشواری داشت، حضرت نخستین گام خود را با «مبلغ‌سازی» برداشت؛ ساختن مجاهدانی که در ذات و سرشت خود حامل پیام و ناشر معارف الهی بودند. دومین گام پیامبر(ص) «تشکیل گروه‌ها و جمع‌های مجاهد و مبلغ» بود. سومین گام، «جامعه‌سازی». این سه پایه نخست در مکه گذاشته شد.
مدیر حوزه‌های علمیه به اهمیت حرکت پیامبر اسلام (ص) در طول تاریخ اشاره کرد و یادآور شد: وقتی پیامبر به مدینه آمدند، آن شهر نه دولت داشت و نه نظام حکومتی. بنابراین چهارمین گام حضرت «حکومت‌سازی و دولت‌سازی» بود. همزمان با آن، گام پنجم یعنی «تمدن‌سازی و جهانی‌سازی پیام» نیز آغاز شد. این پنج گام به‌صورت مترتب و درهم‌تنیده، نقشه راه کلان و راهبردی پیامبر را تشکیل دادند. بسیاری از منافقان و کوته‌نظران در برابر این نگاه بلند پیامبر می‌خندیدند. کسانی که فقط مقابل پای خود را می‌دیدند و دلشان توان تحمل دریای بیکران اندیشه پیامبر را نداشت. در جنگ خندق وقتی حضرت با دیدن برق تیغه کلنگ، خبر از فتح روم و ایران دادند، منافقان تمسخر کردند. اما با فاصله‌ای کوتاه، همه این وعده‌ها تحقق یافت.
وی افزود: پیامبری که در خانه خود در محاصره بود، دست به قلم می‌برد و نامه‌هایی به پادشاهان و امپراطوران بزرگ جهان می‌نوشت و آنان را به اسلام دعوت می‌کرد. این مکاتیب که در مجموعه‌هایی چون مکاتیب الرسول مرحوم احمدی میانجی و مکاتیب الائمه گرد آمده، گنجینه‌ای ارزشمند است. نامه‌های پیامبر کوتاه، روشن و آموزنده بود و حامل دعوتی جهانی. این همان نقشه راه پیامبر بود؛ مرحله‌بندی‌شده، دقیق و منسجم، که روح آن «بلاغ مبین» بود. زیرا اسلام اگر دولت می‌سازد و تمدن برپا می‌کند، همه اینها وسیله‌ای است تا انسان‌ها تغییر کنند و پیام الهی بر جان‌ها بنشیند. این مأموریت پیامبر عظیم‌الشأن بود و ما نیز باید به آن حضرت تمسک کنیم.
آیت الله اعرافی با اشاره به بررسی‌های دقیق پیام راهبردی رهبر معظم انقلاب به حوزه های علمیه، بیان داشت: ایشان در این پیام از یک‌سو حوزه کنونی را حوزه‌ای موفق نام برده‌اند، تا نشان دهند گام‌های بزرگی برداشته شده است. نمونه‌اش همین اجتماع امروز ماست؛ نهالی که ریشه دوانده، برگ و بار داده و حتی فراتر از مرزهای ایران به ثمر نشسته است. اما از سوی دیگر بر کاستی‌ها نیز تأکید کرده‌اند؛ کاستی‌هایی که رسالت ما و شما را سنگین‌تر می‌کند. بنابراین باید متوازن حرکت کرد: حوزه‌ای موفق و در عین حال حوزه‌ای که هنوز از برخی ایده‌های بلند فاصله دارد.
وی با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب در خصوص موفقیت‌ها و امتیازات حوزه در منظومه فکری ایشان، عنوان کرد: پدیده‌ای بی‌نظیر و تاریخی؛ تولد در سختی‌های بی‌پایان؛ قم معاصر در شرایطی بسیار دشوار پدید آمد.
آن روزی که آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری به قم آمدند و روزی که امام خمینی (ره) بیش از شصت سال پیش فریاد بیداربخش خود را بلند کردند، جهان گرفتار دین‌زدایی بود. این نخستین موج بود.
موج دوم، در شرق و منطقه اسلامی نیز دین‌زدایی و سلطه استعمار با تکیه بر کارگزاران وابسته رایج بود.
موج سوم، در ایران، پس از مشروطه و شکست‌های آن، جامعه به سمت دین‌زدایی و ارزش‌زدایی مطلق حرکت می‌کرد.
موج چهارم: در خود حوزه، تنها پیکری بی‌جان باقی مانده بود؛ استخوان‌های آن را با لگدهای پی‌درپی خرد کرده بودند و روحانیت را درهم کوبیده بودند. این چهار موج، جهانی، منطقه‌ای، ملی و درون‌حوزوی، شرایطی بسیار سخت برای پیدایش و تداوم حوزه ایجاد کرده بود. با این حال، حوزه توانست از دل این سختی‌ها سربرآورد.
مدیر حوزه‌های علمیه ضرورت نگاه تاریخی به حوزه علمیه را تبیین و تأکید کرد: این نگاه تاریخی بسیار اهمیت دارد. بارها به دوستان در مرکز تدوین گفته‌ام که باید چند کتاب اساسی هرچه زودتر آماده شود؛ آثاری که هر طلبه‌ای باید آنها را بداند:
اول: آشنایی کلی با تاریخ بشر
دوم: تاریخ منطقه
سوم: تاریخ انقلاب اسلامی
چهارم: تاریخ حوزه‌های علمیه
این چهار نگاه تاریخی برای فهم درست امروز و آینده ضروری است. وقتی پیام رهبر معظم انقلاب درباره «حوزه پیشرو و سرآمد» را مرور می‌کنید، می‌بینید که از ابتدا تا انتها رویکرد آن تاریخی است. همین نگاه تاریخی جهت دیگری به اندیشه انسان می‌دهد. دوستان طلبه نباید منتظر بمانند؛ باید خودشان کتاب و مقاله بیابند و بخوانند. به‌ویژه شناخت تاریخ قم، نگاه تازه‌ای به شما خواهد داد.
وی ادامه داد: رهبر معظم انقلاب در توصیف حوزه، امتیازاتی را فهرست کرده‌اند که به‌طور خلاصه عبارت‌اند از:
پدیده‌ای بی‌نظیر و تاریخی
تولد در سختی‌ها
بنیان‌گذاری برجسته و باتجربه که با نقشه‌ای جامع، قم را بازسازی کرد
حوزه‌ای نظریه‌پرداز و الهام‌بخش نهضت، انقلاب و نظام اسلامی
مقاوم و صبور
کانون مبارزه
مهد رویش و درخشش خورشید امام خمینی (ره)
قله علمی، تحقیقی و تبلیغی در دنیای معاصر
حوزه‌ای سیاسی، اجتماعی و انقلابی
حوزه‌ای همراه و در کنار مردم، به‌ویژه جوانان
وارث سرمایه سترگ تشیع
روزگاری مهد همه علوم و دانش‌ها
نهادی متکامل و در مسیر پیشرفت تدریجی
نهادی برون‌گرا
ناظر به بیرون و نه محصور در درون
زنده و بالنده
صاحب هزاران محقق، مدرس، مبلغ و متفکر در علوم گوناگون
برخوردار از مجلات، مقالات، مراکز و مؤسسات در حوزه‌های متنوع از تفسیر و علوم عقلی تا فقاهت
حاضر در میدان جهاد و دفاع با تقدیم انبوهی از شهیدان از میان روحانیت
دارای حضوری فعال در کشورهای گوناگون و عرصه بین‌الملل
توجه به مسائل نو و معاصر
بهره‌مند از فضلای جوان
گسترش‌یافته به حوزه بانوان
دارای ذخایر و ظرفیت‌های انباشته.
آیت الله اعرافی، تلاش مجتمع تبلیغ و نهادهای حوزوی به انتظام قواعد و طراحی طرح‌های گوناگون برای تقویت این پایه‌ها را نقطه قوت دانست و ابراز داشت: روی دیگر سکه، کاستی‌هاست. فاصله‌ای میان آنچه اکنون داریم و آنچه باید در پاسخ به نیازها و انتظارات بی‌سابقه جهان امروز عرضه کنیم، وجود دارد. پردازش‌های علمی ما در فقه، فلسفه، کلام و سایر رشته‌ها از نیازهای واقعی جامعه، جهان و حتی خود نظام اسلامی عقب است. بسیاری از آنچه نظام اسلامی به آن نیاز دارد، بی‌پاسخ مانده است.
وی افزود: نظام اسلامی یک پدیده عادی نیست. آیت‌الله تسخیری نقل کردند: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در نجف این بحث مطرح بود که آیا باید درس‌ها را تعطیل کنیم یا خیر. ایشان گفتند: صبح روز ۲۳ بهمن ۱۳۵۷، از حرم امیرالمؤمنین بیرون آمدم. شاگردان شهید آیت‌الله صدر، از جمله آقای حائری و سید محمود هاشمی، آن روز در نجف بودند. دیدم شهید سید محمدباقر صدر، آن نابغه‌ای که هنوز برای ما ناشناخته مانده، با چهره‌ای بشاش، برآشفته و بسیار منقلب به سمتم آمد. از ایشان پرسیدم: «آیا درس‌ها را تعطیل می‌کنید؟» فرمود: «آیا به احترام امام و انقلاب اسلامی درس‌ها را تعطیل نکنیم؟» سپس این جمله تاریخی را گفت: الیوم تحققت آمال الأنبیاء و تموّهاتهم بید الشعب الایرانی. یعنی: امروز آرزوهای دیرینه پیامبران و اولیای الهی به دست ملت ایران محقق شد.
مدیر حوزه‌های علمیه، انقلاب اسلامی را پدیده‌ای بی‌نظیر در تاریخ رسالت و امامت دانست و یادآور شد: درست است که ما صدها اشکال داریم؛ از روحانیت و مسئولان تا نهادهای گوناگون، برخی بهتر و برخی ضعیف‌تر عمل کرده‌اند. نقدها هم بجاست و امروز نیز همچنان نقد وجود دارد. اما اصل این پدیده، یعنی انقلاب اسلامی و نظام برخاسته از آن، افتخاری بزرگ برای قم، ایران و ملت ایران است. باید قدر قدرت عظیم ملت را بدانیم. اگر جایی خطا کردند، ما خدمتگزاران آنها باید با تعامل و اصلاح همراهشان شویم. اما واقعیت این است که این ملت بود که با همه توان در کنار امام(ره) ایستاد و چنین نظام بزرگی را پدید آورد.
وی ادامه داد: این همان نظام اسلامی است و حوزه، عنصر اصلی در پیدایش نهضت، انقلاب و نظام اسلامی بوده است. این نظام بیش از هر چیز نیازمند حوزه است و بخشی مهم از آن به دست ما و شماست. با این حال، اعتراف می‌کنم که ما عقبیم؛ آن‌قدر عقبیم که در خلوت خود با خدا، بارها محاسبه کرده‌ام و دیده‌ام آنچه باید باشیم، نیستیم. هیچ عذری پذیرفته نیست. اگر کسی در این میدان منفعل شود و کنار بکشد، گناه بزرگی است. این انقلاب، نظام و عرصه بین‌الملل بیش از هر زمان به حوزه نیاز دارند، اما نه حوزه‌ای که اکنون داریم، بلکه حوزه‌ای کارآمدتر و در تراز نیازهای بزرگ زمان.
آیت الله اعرافی با اشاره به رشد شبکه تبلیغ در سال‌های اخیر، توضیح داد: شبکه تبلیغی ما حدود ۳۰ هزار نفر عضو دارد. دستاوردهای بزرگ و خیره‌کننده‌ای در این عرصه به دست آمده است. این یک سوی ماجراست. اما سوی دیگر آن، خلأها و کاستی‌هایی است که احساس می‌شود. ما با نسلی جوان روبرو هستیم؛ دانش‌آموزان دبیرستانی و نوجوانانی که هر روز مورد هجوم افکار و وسوسه‌های گوناگون‌اند. بارها از مسئولان شنیده‌ام که طرح‌هایی چون «امین» گسترش یافته، اما پرسش اینجاست: آیا واقعاً در قلب و ذهن جوانان نفوذ کرده‌ایم؟ آیا طلبه‌های خواهر و برادری که در صحنه تبلیغ حضور دارند، توانسته‌اند این رسالت سنگین را به انجام برسانند؟.
و افزود: اینجاست که اشکالات نمایان می‌شود: گرفتار شدن در وسوسه‌های علمی بی‌ارتباط با نیازهای زمان، مشکلاتی در تحقق «بلاغ مبین»، کمبود عِده و عُده در برابر سیل القائات شیطانی و تمدن مادی امروز، خطر نفوذ، رواج اندیشه جدایی از سیاست، عافیت‌طلبی و انزواگزینی، ضعف در نظام‌سازی و... . همه اینها روی دیگر سکه است که باید همه ما جهت رفع آن تلاش کنیم.
مدیر حوزه‌های علمیه با بیان اینکه نسل امروز باید نقاط قوت حوزه و انقلاب را ببیند و به آن ببالد ودر عین حال کاستی‌ها و نیازها را نیز با نگاهی عمیق دریابد و برای توسعه آنها بکوشد، گفت: فرمایشات رهبر معظم انقلاب باید چراغ راه باشد. در محور «بلاغ مبین» نکاتی اساسی وجود دارد که مجتمع تبلیغ باید آنها را دنبال کند. معاونت تبلیغ و دیگر بخش‌ها وجود دارند، اما این مجتمع باید به یک «قطب و کانون اصلی» تبدیل شود؛ جایی که فکر، روح و فرهنگ تبلیغ پرورانده و رشد داده شود.
وی در بیان مهم‌ترین عناصر و رویکردهایی که در پیام رهبری معظم برای تبلیغ آمده، عنوان کرد: نگاه آسیب‌شناسانه؛ شجاعانه دیدن اشکالات و کمبودها. تهذیب و اخلاق به‌عنوان پایه تبلیغ؛ رهبر انقلاب تهذیب را جداگانه مطرح نکردند، بلکه آن را ذیل عنوان «مجاهد فرهنگی و تبلیغی» و همراه تعلیم قرار دادند؛ این نکته‌ای بسیار معنادار است و شناخت عمیق مشکلات؛ یک مبلغ باید شناخت صحیح از غرب و نظام فکری آن داشته باشد. کسی که غرب‌شناسی عمیق و نقد درست غرب را نمی‌داند، نمی‌تواند در میدان تبلیغ موفق باشد. دانشجویان و جوانانی که ما با آنها مواجه ایم، در پارادایمی پرورش یافته‌اند که غرب تولید کرده است. باید این پارادایم را شناخت تا بتوان آن را نقد و در صورت لزوم، خنثی کرد؛ و البته همیشه هم لازم نیست نامی از آن برد.
آیت الله اعرافی در توضیح لزوم درک تمدن امروز و جهت گیری‌های آن توسط طلاب اظهار داشت: افزون بر این، باید توان تولید نظریه‌هایی وجود داشته باشد که مشکلات روز را حل کند؛ چیزی که بارها به آن «تئوری‌های واسط» گفته‌ام. آثار شهید مطهری بهترین نمونه‌اند: جز پنج شش کتاب بنیادی، بیشتر نوشته‌های او تئوری‌های واسط‌اند. او با تکیه بر مبانی اصلی، نسبت میان اسلام و ایران یا جایگاه انسان و سرنوشت را توضیح می‌دهد و ذهن دانشجو را روشن می‌سازد. امروز ما از این دست نظریه‌ها کم داریم و باید آن را جدی بگیریم.
وی افزود: از دیگر محورهای مهم، دفاع عقلانی و شناخت رقیبان، رویکرد جهانی و تمدنی با موضع فعال، بیان ایجابی، اولویت جوانان و همچنین مهارت در بهره‌گیری از فناوری‌های نوین است. اما باید توجه داشت که امروز دیگر برخی از اینها صرفاً «فناوری» نیستند. هوش مصنوعی و علوم شناختی را نمی‌توان در ردیف ابزارهای معمول دانست؛ اینها ماهیتاً تحولی انقلابی‌اند که در متن فرهنگ و زندگی بشر رسوخ کرده‌اند. اگر هم «ابزار» نامیده شوند، ابزاری کاملاً متفاوت با ابزارهای گذشته‌اند.
مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به پیشرفت روز افزون هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: من وقتی به بیم‌ها و تهدیدهایی که از ناحیه علوم شناختی و هوش مصنوعی متوجه آینده بشر است می‌اندیشم، بر خود می‌لرزم. البته وقتی به جنبه‌های ایجابی و فرصت‌های آن نگاه می‌کنم، بسیار امیدوار می‌شوم. این همان عرصه‌هایی است که تبلیغ باید به آن بپردازد. در این زمینه کارهای خوبی انجام شده، اما مجتمع تبلیغ باید به‌طور جدی وارد شود و با طراحی برنامه‌های پنج‌ساله و ده‌ساله مسیر آینده را روشن کند.
وی افزود: از حدود هفت هشت سال قبل، نگاه کلان و راهبردی در برنامه‌ریزی گفتمانی آغاز شد و یک برنامه پنج‌ساله با اسناد پایه تدوین شد. اکنون برنامه دوم نیز در حال تولید است و حتی به عمق مدارس سراسر کشور کشیده شده است. هرچند گاهی با اعتراض مواجه شدیم که چرا حتی یک مدرسه در گوشه‌ای دورافتاده باید سند راهبردی و منطق برنامه‌ریزی داشته باشد، اما ما معتقدیم باید چنین باشد. مجتمع تبلیغ باید قلب «راهبرداندیشی» و «برنامه‌ریزی بلندمدت آینده‌نگر» باشد.
حضرت آیت الله اعرافی در بیان وظایف نهادهای حوزوی در برنامه‌های آینده عنوان کرد: در این چارچوب، باید ده تا پانزده نکته کلیدی ــ بخشی از آنها را پیش‌تر بیان کردم ــ در متن برنامه‌های آینده پیش‌بینی شود. از جمله: توجه به تئوری‌های واسط، ورود جدی به عرصه آینده هوش مصنوعی، و تولید فکر و اندیشه نظام‌مند.
وی خاطرنشان کرد: ایجاد معاونت پژوهش و مراکز تحقیقاتی در مجتمع تبلیغ برای آن است که تبلیغ پشتوانه پژوهشی قوی داشته باشد؛ و این ظرفیت باید چندین برابر توسعه یابد. رهبر انقلاب بارها تأکید کرده‌اند، و من نیز از بیست سال پیش این نکته را تکرار می‌کردم، که تبلیغ «غایت‌القُصوی» همه نظامات است. در جامعه‌المصطفی و پیش از آن مرکز جهانی علوم اسلامی بارها این تعبیر را محور قرار دادیم: تبلیغ به معنای دقیق و جامع، نهایت و غایت همه فعالیت‌هاست. همان‌طور که آقای پناهیان به‌درستی گفتند، تبلیغ «روح درونمایه» همه کارهاست. ما کار علمی و پژوهشی را برای سرگرمی یا صرفاً کشف نکته‌ای علمی دنبال نمی‌کنیم؛ اگر چنین باشد، دانشگاه‌ها هم همین کار را می‌کنند. آنچه حوزه را ممتاز می‌کند «بلاغ مبین» است؛ هسته سخت حوزه همین است.
حضرت آیت الله اعرافی علاوه بر وظایف فعلی و مهم مجتمع تبلیغ در اجرای رشته‌ها، تربیت مبلغ و تولید فکر، آن را بزرگ و ارزشمند دانست و تأکید کرد: تقاضای جدی من این است که این مجتمع تبلیغ یک بال تازه بگشاید. کارهای انجام‌شده تاکنون بسیار بزرگ و ارزشمند بوده و گاه فراتر از انتظار، اما نیازها به‌قدری بالاست که همین اقدامات هم کافی نیست. بال جدید باید این باشد که بیندیشید و مسیر نشان دهید که چگونه می‌توان آموزش را تبلیغ‌محور کرد، چگونه می‌توان پژوهش را تبلیغ‌مدار نمود، چگونه می‌توان نظام معیشتی طلاب را بر مدار تبلیغ سامان داد، و چگونه فعالیت‌های بین‌المللی ما نیز تبلیغ‌محور شود.
وی افزود: حداقل انتظار این است که مجتمع تبلیغ، اندیشه و الگو بدهد و ما آن را در دیگر بخش‌ها انفاذ کنیم. معاونت‌های مختلف به‌ویژه در این دوره جدید، مأموریت یافته‌اند رویکرد تبلیغی را عملیاتی کنند. متنی نیز آماده شده که برای هر بخش مشخص می‌کند کدام نکات از پیام رهبری معظم به آنها مربوط است. بخشی از این موارد باید به شورای عالی برود، اما بخش زیادی نیازی به آن ندارد و ما باید همان‌ها را یک به یک دنبال کنیم.
مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به آنکه رهبر معظم انقلاب مسیر حرکت حوزه‌های علمیه را در جلسات و دیدارها ترسیم فرموده اند، خاطرنشان کرد: باید بر تولید فکری، نگاه برنامه‌ای، رویکرد مقسمی به تبلیغ، توجه به تحولات فناوری‌های نو و همچنین ورود تبلیغ به عرصه تولید سند و برنامه‌های کلان تأکید کرد.
وی با تقدیر از فعالیت‌های مجتمع تبلیغ و ریاست آن حجت الاسلام والمسلمین ملانوری، افزود: انتظارات بالایی از ایشان داریم و یقین دارم همراهان و همکاران ایشان نیز در این مسیر یاری‌گر خواهند بود. همه بخش‌های این مجتمع از اهمیت ویژه برخوردارند. ضروری است برنامه‌ای جامع، سخاوتمندانه و بلندمدت طراحی شود؛ حتی اگر همه آن محقق نشود، همین نگاه بلند می‌تواند راهگشا باشد. امیدوارم از همین امسال حرکتی تازه آغاز شود تا سال آینده شاهد جهشی بزرگ‌تر در این مجتمع باشیم.
آیت الله اعرافی در پایان با تأکید بر لزوم تقویت اجرای رشته در استان‌ها گفت: امروز بیش از پنجاه رشته در استان‌ها اجرا می‌شود که بخش عمده آن به تبلیغ اختصاص دارد. این بُعد باید همچنان تقویت شود. همچنین پیگیری جدی پایان‌نامه‌های فارغ‌التحصیلان ضروری است؛ گرچه اقدامات خوبی انجام شده، اما کافی نیست. در حوزه آموزش و پرورش نیز باید کار جدی‌تری صورت گیرد و طرح‌های نوینی در دست اجراست که می‌تواند دنیایی تازه بگشاید. امیدوارم در همه عرصه‌ها موفق باشید.
انتهای پیام
