خبرگزاری بین المللی اهل بیت (ع) - ابنا: بحران هویتی در نوجوانان، به ویژه در دختران، یک مسئله تربیتی مهم در خانواده و جامعه است که تأثیرات مستقیم بر سلامت روانی، روابط اجتماعی و آینده‌ی نوجوان دارد. در دوران نوجوانی، افراد در حال کشف خود، ارزش‌ها، اعتقادات و جایگاه خود در جهان هستند. این فرایند می‌تواند چالش برانگیز باشد و گاهی منجر به بحران هویتی شود.
علل بحران هویتی در نوجوانان دختر:
۱. تغییرات جسمانی و هورمونی:
دوران نوجوانی با تغییرات فیزیکی و هورمونی سریع همراه است که می‌تواند بر احساسات و ادراک فرد از خود تأثیر بگذارد.
۲. فشارهای اجتماعی و فرهنگی:
انتظارات جامعه، خانواده و رسانه‌ها از دختران از عواملی است که باعث سردرگمی و عدم اطمینان از هویت شود.
۳. مقایسه با دیگران:
نوجوانان دختر اغلب خود را با همسالان، دوستان یا تصاویر ایده‌آل در رسانه‌ها مقایسه می‌کنند، این یک امر طبیعی است اما اگر درست مدیریت نشود و به نوجوان در عبور از این برهه کمک نکنیم، به احساس ناتوانی و عدم رضایت از خود می انجامد.
۴. تغییرات در روابط:
تغییرات در روابط با خانواده، دوستان و همسالان می‌تواند بر شکل‌گیری هویت تأثیر بگذارد. در این بازه زمانی اگر تعاملات رفتاری با افراد خانواده و فامیل توسط یک فرد صمیمی و مورد اعتماد نوجوان هدایت نشود ممکن است باعث انزوا و پرخاشگری در رفتار نوجوان شود.
آسیب‌های بحران هویتی در جامعه:
۱. مشکلات سلامت روانی:
بحران هویتی می‌تواند به اضطراب، افسردگی، اختلالات تغذیه و دیگر مشکلات سلامت روانی منجر شود.
۲. رفتارهای پرخطر:
نوجوانان دختر ممکن است به رفتارهای پرخطر مانند مصرف مواد مخدر، الکل یا روابط جنسی نامناسب روی آورند تا با احساسات خود مقابله کنند.
۳. کاهش اعتماد به نفس:
عدم اطمینان از هویت می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفس و احساس ناتوانی در نوجوانان دختر شود.
۴. مشکلات تحصیلی و شغلی:
بحران هویتی بر عملکرد تحصیلی و شغلی تأثیر منفی می گذارد و باعث سردرگمی در انتخاب مسیر آینده می شود.
۵. تأثیر بر روابط اجتماعی:
نوجوانان دختر ممکن است در برقراری روابط سالم با دیگران مشکل داشته باشند، که این امر بر رشد اجتماعی و عاطفی آنها تأثیر می گذارد.
راهکارهای مقابله با بحران هویتی:
۱. حمایت خانواده و دوستان:
ایجاد محیطی حمایتی و درک‌کننده توسط خانواده و دوستان به نوجوانان دختر کمک می کند تا با اطمینان بیشتری هویت خود را کشف کنند.
۲. مشاوره و درمان:
مشاوره با متخصصان سلامت روانی کمک می کند تا با احساسات خود مقابله کرده و هویت خود را شکل دهند.
۳. تقویت اعتماد به نفس:
فعالیت‌هایی که به تقویت اعتماد به نفس و احساس ارزش می‌انجامند، مانند ورزش، هنر یا داوطلبی، در احیای هویت نوجوان موثرند.
۴. آموزش و خودآگاهی:
آموزش در مورد تغییرات دوران نوجوانی و چگونگی مقابله با چالش‌های هویتی کمک می کند تا با اطمینان بیشتری این دوران را پشت سر بگذارند.
در جامعه ایرانی-اسلامی، توجه به ارزش‌های اخلاقی، مذهبی و فرهنگی به نوجوانان کمک می کند تا هویت خود را در چارچوبی معنوی و ارزشمند شکل دهند. همچنین، حمایت خانواده و جامعه به کاهش آسیب‌های بحران هویتی و پرورش نسلی سالم و با اعتماد به نفس منجر خواهد شد.