بهناز عسکری - روزنامه اطلاعات| سیدحسین پور رضوی، خوشنویسی است که نه‌تنها سنگ را به کلام الهی آراست، بلکه برگ‌های درخت نارون را به مصحف‌هایی زرین بدل ساخت. این گزارش، روایتی است از زندگی، هنر و افتخارات مردی که قلم را نه‌تنها ابزار، بلکه وسیله انجام رسالت خود می‌داند.
او در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید: از همان نوجوانی، قلم برایم چیزی فراتر از ابزار نوشتن بود. در سال ۱۳۷۳ وقتی برای اولین بار نزد استادان خوشنویسی یزد نشستم، فهمیدم که این مسیر، فقط هنر نیست بلکه راهی برای اتصال به نور الهی است.
در سال ۱۳۷۵ فعالیت رسمی‌ام را آغاز کردم. آن زمان، خوشنویسی قرآن هنوز در قالب‌های سنتی انجام می‌شد اما من همیشه به دنبال بستری متفاوت بودم؛ بستری که هم اصالت داشته باشد و هم ماندگاری.
افتخاراتی از یزد تا نجف
این هنرمند یزدی با اشاره به افتخارات خود می‌گوید: در سال ۱۳۸۰ به عنوان کارآفرین برتر استان یزد انتخاب شدم اما نقطه عطف فعالیت‌هایم در سال ۱۳۸۸ رقم خورد؛ زمانی که موفق شدم اولین قرآن سنگی جهان اسلام را کتابت کنم. این اثر در نمایشگاه بین‌المللی قرآن تهران رونمایی و سپس در یزد، توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت و جمعی از سران مذهبی و ادبی، معرفی مجدد شد.
او ادامه می‌دهد: کتابت قرآن بر سنگ، کاری نبود که صرفا با مهارت انجام شود؛ باید با دل می‌نوشتی. سنگ، سرد و سخت است اما وقتی کلام وحی بر آن نقش می‌بندد، گرم و زنده می‌شود. این اثر، به موزه حضرت علی(ع) در نجف اشرف اهدا شد و مورد تجلیل علمای عتبات علویه قرار گرفت.
پور رضوی با اشاره به دیدار خود با رهبر انقلاب می‌گوید: ایشان در دیداری خصوصی از من تجلیل کردند. یکی از آثارم نیز در بخش هدایای ایشان به موزه آستان قدس رضوی راه یافت. این افتخار برای من، نه‌تنها هنری بلکه معنوی بود. احساس کردم که مسیرم درست بوده است.
سبک غبارنویسی
پور رضوی درباره سبک خاص خود در خوشنویسی می‌گوید: سبک من غبارنویسی است؛ یعنی ظریف‌نویسی با چشم غیرمسلح. این سبک نیاز به تمرکز، صبر و عشق دارد. هر حرف، هر نقطه، باید با وضو، با نیت و با عشق نوشته شود. من هر روز با قرآن زندگی می‌کنم؛ نه فقط با خواندن، بلکه با نوشتن.
این هنرمند با اشاره به فلسفه قلم در قرآن می‌گوید: خداوند در قرآن می‌فرماید سوگند به قلم و آنچه می‌نویسد. این آیه، اهمیت نوشتن را نشان می‌دهد. من به شکرانه این نعمت، بر آن شدم تا بلندترین و عالی‌ترین کلام ایزد منان را بر لوحی ماندگار بنویسم.
او ادامه می‌دهد: کتابت قرآن، عبادت است. هر لحظه‌ای که قلم را بر سنگ یا برگ می‌گذارم، حس می‌کنم که در حال گفتگو با خدا هستم. این حس، چیزی نیست که بتوان با واژه‌ها توصیفش کرد.
پروژه برگ‌های زرین
پور رضوی با اشاره به پروژه جدید خود می‌گوید: مدتی ایده‌ای در ذهنم شکل گرفت، کتابت قرآن بر برگ‌های طبیعی درخت نارون.
این برگ‌ها را به‌صورت طبیعی و مصنوعی خشک و فرآوری کردیم تا ماندگاری لازم را داشته باشند. هدفم این است که پیوندی میان طبیعت، هنر و ایمان برقرار کنم.
او می‌افزاید: قرار است کل قرآن کریم را در قالب ۲۱۰ برگ زرین کتابت کنم. هر برگ، با ابعاد متوسط ۴.۷ تا ۵.۸ سانتی‌متر، حامل یک سوره یا بخشی از آن خواهد بود. به دلیل حساسیت سطح برگ‌ها، تکمیل این پروژه، مدت زمان زیادی لازم خواهد داشت.
این هنرمند درباره انتخاب برگ درخت نارون می‌گوید: برگ این درخت، هم از نظر فرم و هم از نظر جنس، مناسب‌ترین گزینه بود. این برگ‌ها ارتباطی همگن با ذات طبیعت‌دوست انسان برقرار می‌کنند. من معتقدم که هنر باید با طبیعت هم راستا باشد.
در این پروژه، نه‌تنها خوشنویسی بلکه فرآوری برگ، حفظ رنگ و تثبیت جوهر نیز اهمیت دارد. هر برگ، یک اثر هنری مستقل است که در کنار دیگر برگ‌ها، مصحفی کامل را شکل خواهد
داد.
پور رضوی با اشاره به چالش‌های این پروژه می‌گوید: نوشتن بر سطح برگ، بسیار حساس است. کوچک‌ترین فشار اضافی، می‌تواند برگ را پاره یا جوهر را پخش کند. به همین دلیل، سرعت کار پایین است. اما من عجله ندارم، چون این کار، عبادت است.
ارتباط با موزه‌های معتبر جهان اسلام
پور رضوی درباره نمایش آثارش در موزه‌های معتبر می‌افزاید: یکی از آثارم در موزه حضرت امام حسین(ع) در سال ۱۴۰۲ جای گرفت. این افتخار بزرگی است که آثارم در کنار میراث اهل بیت قرار گرفته‌اند.
همچنین این آثار برای مدتی در موزه باستان‌شناسی گرگان در معرض نمایش گذاشته شد.
او درباره ارتباط هنر با ایمان می‌گوید: هنر، اگر با ایمان همراه شود می‌تواند ماندگارترین جلوه‌های الهی را خلق کند.
من همیشه گفته‌ام که خوشنویسی قرآن، فقط زیبایی بصری نیست، بلکه تجلی روحانی است.
این هنرمند در پایان تأکید می‌کند: امیدوارم بتوانم با کتابت قرآن بر برگ‌های زرین، جلوه‌ای دلنشین از هنر متعالی را در قالب خوشنویسی به نمایش بگذارم. این پروژه، نه‌تنها هنری بلکه معنوی است و من تا آخرین برگ، با عشق خواهم نوشت.
کاتبان وحی
گفتنی است در صدر اسلام، آیات قرآن بر روی مواد مختلفی مانند استخوان، چوب، برگ خرما، پوست حیوانات و... نوشته می‌شد. این کار توسط کاتبان وحی انجام می‌گرفت تا آیات الهی حفظ
شوند.
واژه «رَقّ» در قرآن به معنای پوست نازک یا برگی است که بر آن نوشته می‌شد. در سوره طور آمده: «وَ کِتاب مَسْطُورٍ فی رَقّ مَنْشُور» یعنی «و به کتابی نوشته‌شده در صفحه‌ای گسترده».
در ایران، هنرمندان خوشنویس در دوره‌های صفویه، قاجار و معاصر، قرآن را با خطوط زیبایی مانند نسخ ایرانی، ثلث و ریحان کتابت کرده‌اند. این آثار گاهی روی کاغذهای خاص، پوست یا برگ‌های تزئینی انجام می‌شد.
هدف از کتابت قرآن، تسهیل در خواندن، حفظ اصالت وحی و ایجاد ارتباط معنوی با آیات الهی بود. این هنر معنوی در ایران جایگاه ویژه‌ای دارد و آثار زیبایی از آن به‌جا مانده است.
بهناز عسکری - روزنامه اطلاعات| سیدحسین پور رضوی، خوشنویسی است که نه‌تنها سنگ را به کلام الهی آراست، بلکه برگ‌های درخت نارون را به مصحف‌هایی زرین بدل ساخت. این گزارش، روایتی است از زندگی، هنر و افتخارات مردی که قلم را نه‌تنها ابزار، بلکه وسیله انجام رسالت خود می‌داند.
او در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید: از همان نوجوانی، قلم برایم چیزی فراتر از ابزار نوشتن بود. در سال ۱۳۷۳ وقتی برای اولین بار نزد استادان خوشنویسی یزد نشستم، فهمیدم که این مسیر، فقط هنر نیست بلکه راهی برای اتصال به نور الهی است.
در سال ۱۳۷۵ فعالیت رسمی‌ام را آغاز کردم. آن زمان، خوشنویسی قرآن هنوز در قالب‌های سنتی انجام می‌شد اما من همیشه به دنبال بستری متفاوت بودم؛ بستری که هم اصالت داشته باشد و هم ماندگاری.
افتخاراتی از یزد تا نجف
این هنرمند یزدی با اشاره به افتخارات خود می‌گوید: در سال ۱۳۸۰ به عنوان کارآفرین برتر استان یزد انتخاب شدم اما نقطه عطف فعالیت‌هایم در سال ۱۳۸۸ رقم خورد؛ زمانی که موفق شدم اولین قرآن سنگی جهان اسلام را کتابت کنم. این اثر در نمایشگاه بین‌المللی قرآن تهران رونمایی و سپس در یزد، توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت و جمعی از سران مذهبی و ادبی، معرفی مجدد شد.
او ادامه می‌دهد: کتابت قرآن بر سنگ، کاری نبود که صرفا با مهارت انجام شود؛ باید با دل می‌نوشتی. سنگ، سرد و سخت است اما وقتی کلام وحی بر آن نقش می‌بندد، گرم و زنده می‌شود. این اثر، به موزه حضرت علی(ع) در نجف اشرف اهدا شد و مورد تجلیل علمای عتبات علویه قرار گرفت.
پور رضوی با اشاره به دیدار خود با رهبر انقلاب می‌گوید: ایشان در دیداری خصوصی از من تجلیل کردند. یکی از آثارم نیز در بخش هدایای ایشان به موزه آستان قدس رضوی راه یافت. این افتخار برای من، نه‌تنها هنری بلکه معنوی بود. احساس کردم که مسیرم درست بوده است.
سبک غبارنویسی
پور رضوی درباره سبک خاص خود در خوشنویسی می‌گوید: سبک من غبارنویسی است؛ یعنی ظریف‌نویسی با چشم غیرمسلح. این سبک نیاز به تمرکز، صبر و عشق دارد. هر حرف، هر نقطه، باید با وضو، با نیت و با عشق نوشته شود. من هر روز با قرآن زندگی می‌کنم؛ نه فقط با خواندن، بلکه با نوشتن.
این هنرمند با اشاره به فلسفه قلم در قرآن می‌گوید: خداوند در قرآن می‌فرماید سوگند به قلم و آنچه می‌نویسد. این آیه، اهمیت نوشتن را نشان می‌دهد. من به شکرانه این نعمت، بر آن شدم تا بلندترین و عالی‌ترین کلام ایزد منان را بر لوحی ماندگار بنویسم.
او ادامه می‌دهد: کتابت قرآن، عبادت است. هر لحظه‌ای که قلم را بر سنگ یا برگ می‌گذارم، حس می‌کنم که در حال گفتگو با خدا هستم. این حس، چیزی نیست که بتوان با واژه‌ها توصیفش کرد.
پروژه برگ‌های زرین
پور رضوی با اشاره به پروژه جدید خود می‌گوید: مدتی ایده‌ای در ذهنم شکل گرفت، کتابت قرآن بر برگ‌های طبیعی درخت نارون.
این برگ‌ها را به‌صورت طبیعی و مصنوعی خشک و فرآوری کردیم تا ماندگاری لازم را داشته باشند. هدفم این است که پیوندی میان طبیعت، هنر و ایمان برقرار کنم.
او می‌افزاید: قرار است کل قرآن کریم را در قالب ۲۱۰ برگ زرین کتابت کنم. هر برگ، با ابعاد متوسط ۴.۷ تا ۵.۸ سانتی‌متر، حامل یک سوره یا بخشی از آن خواهد بود. به دلیل حساسیت سطح برگ‌ها، تکمیل این پروژه، مدت زمان زیادی لازم خواهد داشت.
این هنرمند درباره انتخاب برگ درخت نارون می‌گوید: برگ این درخت، هم از نظر فرم و هم از نظر جنس، مناسب‌ترین گزینه بود. این برگ‌ها ارتباطی همگن با ذات طبیعت‌دوست انسان برقرار می‌کنند. من معتقدم که هنر باید با طبیعت هم راستا باشد.
در این پروژه، نه‌تنها خوشنویسی بلکه فرآوری برگ، حفظ رنگ و تثبیت جوهر نیز اهمیت دارد. هر برگ، یک اثر هنری مستقل است که در کنار دیگر برگ‌ها، مصحفی کامل را شکل خواهد
داد.
پور رضوی با اشاره به چالش‌های این پروژه می‌گوید: نوشتن بر سطح برگ، بسیار حساس است. کوچک‌ترین فشار اضافی، می‌تواند برگ را پاره یا جوهر را پخش کند. به همین دلیل، سرعت کار پایین است. اما من عجله ندارم، چون این کار، عبادت است.
ارتباط با موزه‌های معتبر جهان اسلام
پور رضوی درباره نمایش آثارش در موزه‌های معتبر می‌افزاید: یکی از آثارم در موزه حضرت امام حسین(ع) در سال ۱۴۰۲ جای گرفت. این افتخار بزرگی است که آثارم در کنار میراث اهل بیت قرار گرفته‌اند.
همچنین این آثار برای مدتی در موزه باستان‌شناسی گرگان در معرض نمایش گذاشته شد.
او درباره ارتباط هنر با ایمان می‌گوید: هنر، اگر با ایمان همراه شود می‌تواند ماندگارترین جلوه‌های الهی را خلق کند.
من همیشه گفته‌ام که خوشنویسی قرآن، فقط زیبایی بصری نیست، بلکه تجلی روحانی است.
این هنرمند در پایان تأکید می‌کند: امیدوارم بتوانم با کتابت قرآن بر برگ‌های زرین، جلوه‌ای دلنشین از هنر متعالی را در قالب خوشنویسی به نمایش بگذارم. این پروژه، نه‌تنها هنری بلکه معنوی است و من تا آخرین برگ، با عشق خواهم نوشت.
کاتبان وحی
گفتنی است در صدر اسلام، آیات قرآن بر روی مواد مختلفی مانند استخوان، چوب، برگ خرما، پوست حیوانات و... نوشته می‌شد. این کار توسط کاتبان وحی انجام می‌گرفت تا آیات الهی حفظ
شوند.
واژه «رَقّ» در قرآن به معنای پوست نازک یا برگی است که بر آن نوشته می‌شد. در سوره طور آمده: «وَ کِتاب مَسْطُورٍ فی رَقّ مَنْشُور» یعنی «و به کتابی نوشته‌شده در صفحه‌ای گسترده».
در ایران، هنرمندان خوشنویس در دوره‌های صفویه، قاجار و معاصر، قرآن را با خطوط زیبایی مانند نسخ ایرانی، ثلث و ریحان کتابت کرده‌اند. این آثار گاهی روی کاغذهای خاص، پوست یا برگ‌های تزئینی انجام می‌شد.
هدف از کتابت قرآن، تسهیل در خواندن، حفظ اصالت وحی و ایجاد ارتباط معنوی با آیات الهی بود. این هنر معنوی در ایران جایگاه ویژه‌ای دارد و آثار زیبایی از آن به‌جا مانده است.