جهان صنعت نیوز، موز که به دلیل قیمت مناسب و ارزش غذایی بالا سالها یکی از اصلیترین میوههای موجود در سبد غذایی جهان بوده است، اکنون با چالشی جدی روبهروست. تغییرات اقلیمی شامل افزایش دما و رطوبت، زمینه را برای شیوع بیماریهای گیاهی خطرناک فراهم کرده که میتواند آینده این محصول را به شدت تهدید کند.
دو بیماری مهم، بلک سیگاتوکا (Black Sigatoka) و نژاد استوایی ۴ (Tropical Race 4)، هماکنون در برخی از مناطق کلیدی کشت موز از جمله کلمبیا و پرو شایع شدهاند. کارشناسان هشدار میدهند که گسترش بیشتر این بیماریها میتواند در بلندمدت باعث کاهش عرضه جهانی شود. محمد ابو غزاله، مدیرعامل شرکت بینالمللی «فرش دل مونته» میگوید: «این روند سالهاست آغاز شده و در صورت نبود راهکار مناسب، در دو یا سه دهه آینده اختلال جدی در زنجیره تأمین موز رخ خواهد داد.»
مطالعات منتشرشده در مجله Nature Food نشان میدهد که با ادامه روند فعلی، مناطق مناسب برای کشت موز در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب ممکن است تا ۶۰ درصد کاهش یابد. این در حالی است که همین مناطق اکنون حدود ۸۰ درصد صادرات جهانی موز را تأمین میکنند و بیش از یک میلیون نفر در صنعت تولید و صادرات آن مشغول به کار هستند.
موز نه تنها یکی از پرمصرفترین میوههاست، بلکه برای بیش از ۴۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان بین ۱۵ تا ۲۷ درصد کالری روزانه را تأمین میکند. از این رو، کاهش تولید آن میتواند پیامدهای جدی برای امنیت غذایی داشته باشد. کارشناسان همچنین هشدار میدهند که سایر محصولات اساسی همچون ذرت، سویا، برنج و گندم نیز تحت تأثیر گرمایش زمین با کاهش عملکرد مواجه خواهند شد.
کاهش تولید لزوماً به معنای خالی شدن قفسهها نیست، اما بیشک به افزایش قیمتها منجر خواهد شد. به گفته اندرو هالتگرن، استاد اقتصاد کشاورزی در دانشگاه ایلینوی، حتی چند روز بسیار گرم در طول فصل کشت میتواند باعث افت چشمگیر محصول شود. او تأکید میکند که «گرمایش جهانی و مصرف سوختهای فسیلی مستقیماً آینده کشاورزی و امنیت غذایی را تهدید میکند.»
∎