شناسهٔ خبر: 74449707 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: تقریب | لینک خبر

/یادداشت/

نفت، نفوذ و نیرنگ؛ نقش آمریکا و انگلستان در کودتای ۲۸ مرداد

در دل تابستان داغ تهرانِ ۱۳۳۲، ورق تاریخ ایران با دخالت مستقیم دو قدرت جهانی برگشت. کودتایی که نه‌تنها دولت ملی دکتر محمد مصدق را سرنگون کرد، بلکه مسیر استقلال سیاسی کشور را برای دهه‌ها تحت‌الشعاع قرار داد.

صاحب‌خبر -
به گزارش حوزه استان ها خبرگزاری تقریب، حجت‌الاسلام و المسلمین امیر احمدی، مسئول راهیار اداره کل تبلیغات اسلامی استان کردستان در یادداشت خود نوشت:

ایران در آغاز دهه ۳۰ خورشیدی درگیر نبردی بی‌سابقه برای استقلال اقتصادی و سیاسی بود. دکتر مصدق با ملی‌کردن صنعت نفت، ضربه‌ای اساسی به منافع بریتانیا وارد ساخت؛ کشوری که شرکت نفت ایران و انگلیس را شریان حیاتی امپراتوری خود می‌دانست.

انگلستان که از این اقدام به‌شدت خشمگین شده بود، ابتدا با فشارهای دیپلماتیک و تحریم‌های اقتصادی تلاش کرد مصدق را وادار به عقب‌نشینی کند. اما استواری دولت ملی، لندن را به گزینه‌ای خطرناک‌تر سوق داد: کودتا.

ورود آمریکا به صحنه

آمریکا در آغاز با دیده تردید به این ماجرا نگاه می‌کرد؛ اما در فضای جنگ سرد و هراس از نفوذ شوروی در ایران، سرانجام به لندن پیوست. سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) با همکاری سرویس اطلاعاتی بریتانیا (MI6) عملیاتی مشترک با نام رمز «آژاکس» طراحی کردند؛ طرحی برای براندازی دولت قانونی ایران و بازگرداندن سلطنت وابسته.

روز سرنوشت؛ ۲۸ مرداد

در روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، با بسیج نیروهای نظامی، تحریک اوباش، و حمایت مالی و رسانه‌ای غرب، کودتا به ثمر نشست. محمدرضا شاه که پیش‌تر کشور را ترک کرده بود، با حمایت آمریکا و انگلیس بازگشت و دوره‌ای تازه از حکومت استبدادی آغاز شد؛ دورانی که تا انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ادامه یافت.

پیامدهای تاریخی

نقش آمریکا و انگلستان در کودتای ۲۸ مرداد، تنها یک مداخله سیاسی نبود؛ بلکه نمونه‌ای کلاسیک از مهندسی ژئوپلیتیک در خاورمیانه محسوب می‌شود. این دو کشور با توجیه «حفظ منافع غرب» و «جلوگیری از گسترش کمونیسم»، اراده یک ملت را نادیده گرفتند و سرنوشت تاریخ ایران را تغییر دادند.

آثار آن کودتا هنوز هم در سیاست و حافظه جمعی ایرانیان زنده است؛ یادآوری تلخی از آن‌که چگونه نفت، نفوذ و نیرنگ، استقلال یک ملت را برای ربع قرنی دیگر به تأخیر انداخت.

انتهای پیام/