خبرگزاری حوزه | در دنیای امروز، گردش اطلاعات با سرعتی بیسابقه انجام میشود؛ اما این سرعت، در بسیاری از مواقع، زمینهساز انتشار اخبار نادرست یا فیکنیوز نیز هست.
فیکنیوز به اخباری اطلاق میشود که با هدف گمراهسازی، تحریک احساسات عمومی، یا ایجاد بیاعتمادی منتشر میشوند؛ گاهی آگاهانه و گاهی از سر بیدقتی.
نشانههای رایج فیکنیوز:
عنوانهای هیجانی یا عجیب بدون ارائه منبع معتبر
تصاویر یا ویدیوهای خارج از موضوع اصلی
منبع نامشخص یا ناشناخته
فشار برای اشتراکگذاری سریع («قبل از اینکه حذفش کنن، قبل از اینکه دیر بشه…»)
راهکارهای عملی برای مقابله با فیکنیوز:
۱. تأمل پیش از انتشار
به جای واکنش فوری به اخبار هیجانی، چند لحظه مکث کنید. هر خبر قابلاعتماد نیست.
۲. بررسی منبع خبر
تنها به مطالب منتشرشده در رسانههای رسمی و منابع معتبر اکتفا کنید.
۳. اعتبارسنجی تصویر یا ویدیو
هر تصویر یا کلیپی لزوماً مربوط به رویداد مورد اشاره نیست؛ ابزارهایی مانند Google Reverse Image Search میتوانند در رابطه با صحت سنجی تصاویر، مفید باشند.
۴. اصلاح اشتباه، نشانه مسئولیت است
در صورت انتشار نادرست یک خبر، مسئولانه آن را اصلاح کرده و مخاطبان را آگاه سازید.
مقابله با فیکنیوز تنها وظیفه رسانهها نیست؛ هر کاربر شبکههای اجتماعی در شکلگیری فضای اطلاعرسانی نقش دارد.
آگاهی، دقت و مسئولیتپذیری، کلیدهای اصلی پیشگیری از گسترش اخبار نادرست هستند.
انجمن سواد رسانه طلاب