خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا: توجه به پیادهروی اربعین، به ویژه زمانی که آن را نماد "جوشش قلبها بسوی ظهور" در نظر میگیریم، دارای ابعاد و ویژگیهای عمیقی است. این توجه فراتر از یک رویداد صرفاً مذهبی یا اجتماعی است و به جنبههای روحی، فرهنگی و حتی جهانی میپردازد. در ادامه به ویژگیهای این توجه میپردازیم:
1. توجه به عمق معنوی و روحانی:
فراتر از بعد فیزیکی: این نوع توجه، پیادهروی اربعین را تنها یک حرکت فیزیکی از نقطهای به نقطه دیگر نمیبیند، بلکه آن را یک سفر درونی، یک پالایش روحی و یک ارتباط عمیق با آرمانهای حسینی و مهدوی میداند.
ارتباط با امام زمان (عج): در این نگاه، شور و اشتیاق میلیونی زائران در اربعین، به عنوان نمادی از آمادگی جهانی و شوق قلبی برای ظهور منجی عالم بشریت، امام مهدی (عج)، تفسیر میشود. این جوشش قلبها، انعکاسی از انتظار فعال و امید به برپایی عدالت جهانی است.
2.توجه به وحدت و همبستگی بینظیر:
فراملی و فراقومی: این توجه بر این ویژگی اربعین تأکید دارد که میلیونها نفر از ملیتها، زبانها و مذاهب گوناگون، بدون در نظر گرفتن تفاوتها، شانه به شانه یکدیگر قدم میزنند. این تصویر بیبدیل از وحدت، نمونهای کوچک از جامعه آرمانی دوران ظهور است.
"وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا"(1)
این آیه مؤمنان را به چنگ زدن به ریسمان الهی (قرآن و اهل بیت) و پرهیز از تفرقه دعوت میکند. پیادهروی اربعین، نمونه بارز و عملی وحدت میلیونی مسلمانان و حتی غیرمسلمانان از ملیتها و اقشار مختلف است که حول محور امام حسین (ع) جمع میشوند. این اجتماع عظیم، نمادی از "اعتصام به حبلالله" و تجلی قدرت وحدت در راستای اهداف الهی (که ظهور یکی از بزرگترین آنهاست) است.
خدمترسانی بیمنت: توجه به خیل عظیم موکبداران و خادمانی که بدون هیچ چشمداشتی، با تمام وجود به زائران خدمت میکنند، نشانهای از ایثار، محبت و همبستگی است که در فرهنگ مهدویت جایگاهی ویژه دارد.
"إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ"(2)
فضای اخوت و برادری که در طول مسیر اربعین بین زائران و خادمان برقرار است، مصداق بارزی از این آیه شریفه است و نشاندهنده تحقق عملی برادری ایمانی.
3.توجه به مقاومت و پایداری:
نماد مبارزه با ظلم: پیادهروی اربعین، به عنوان ادامه راه امام حسین (ع) در مبارزه با ظلم و استبداد، مورد توجه قرار میگیرد. این حضور میلیونی، پیامی از مقاومت در برابر ستم و پایداری بر اصول انسانی و الهی است.
_صبر و استقامت: زائران با تحمل سختیها، خستگیها و دشواریهای مسیر، نمادی از صبر، استقامت و تسلیمناپذیری در راه رسیدن به هدف بزرگ هستند؛ ویژگیهایی که برای رسیدن به ظهور و یاری امام زمان (عج) ضروریاند.
"یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ"(3)
زائران اربعین با تحمل سختیهای راه، تمرین صبر و استقامت میکنند. این صبر و استقامت در راه خدا و اهل بیت، مورد تأکید قرآن است و به همراهی خداوند وعده داده شده است. این روحیه صبر، لازمه انتظار فعال و آمادگی برای یاری امام زمان (عج) است.
"وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَیْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا"(4)
خدمترسانی بیمنت در اربعین و هرگونه خیرخواهی و ایثار در این مسیر، مصداق "تقدیم خیر" است که وعده پاداش عظیم الهی در ازای آن داده شده است.
4-توجه به تأثیرات اجتماعی و فرهنگی:
بیداری جهانی: این توجه، اربعین را به عنوان یک رسانه قدرتمند جهانی میبیند که پیام عاشورا و انتظار ظهور را به گوش جهانیان میرساند و افکار عمومی را متوجه آرمانهای عدالتخواهانه میکند.
-بازسازی ارزشها: با هر قدم در این مسیر، ارزشهایی چون ایثار، از خودگذشتگی، اخوت، ادب و تقوا بازتولید و تقویت میشوند که همگی از ارکان جامعه مهدوی به شمار میروند.
5-توجه به جنبههای آموزشی و الهامبخش:
مکتب عملی: پیادهروی اربعین به عنوان یک مکتب عملی بزرگ، درسهایی از زندگی، صبر، گذشت، اخلاق، و توکل را به زائران و ناظران میآموزد.
الهامبخش برای عمل: این رویداد عظیم، به افراد و جوامع الهام میبخشد تا در زندگی خود به دنبال عدالت، محبت و حقیقت باشند و برای تحقق آن تلاش کنند؛ همانا مقدمهای برای ظهور.
در مجموع، توجه به پیادهروی اربعین به عنوان نماد جوشش قلبها بسوی ظهور، یعنی نگریستن به این رویداد عظیم از منظر کمالگرایانه، آرمانی و جهانی، با تمرکز بر پیوند ناگسستنی آن با انتظار فرج و تحقق آرمانهای عدالتخواهانه در عصر ظهور. این نگاه، اربعین را نه تنها یک مناسک مذهبی، بلکه یک حرکت تمدنساز و پیشگام برای آیندهای روشن و عادلانه میبیند.
6. انتظار و امید به آینده روشن (ظهور):
"وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ" (5)
این آیه به وراثت زمین توسط بندگان صالح اشاره دارد که در تفاسیر شیعی، مصداق بارز آن قیام امام زمان (عج) و برقراری حکومت عدل الهی است. پیادهروی اربعین نماد جوشش قلبها برای تحقق همین وعده الهی است؛ حرکتی از سوی "عبادی الصالحون" برای استقبال از آن دوران.
مفهوم انتظار فرج و امید به پیروزی نهایی حق: قرآن کریم در آیات متعددی به پیروزی نهایی حق بر باطل و حاکمیت صالحان وعده داده است.(6)جوشش قلبها در اربعین، بیانگر همین امید و انتظار فعال برای تحقق این وعدههای قرآنی است.
_مبارزه با ظلم و استکبار (قیام امام حسین (ع) و ارتباط با ظهور):
وَلَا تَرْکَنُوا إِلَی الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ"(7)
این آیه مسلمانان را از تکیه بر ستمگران و همکاری با آنها برحذر میدارد. قیام امام حسین (ع) نماد بارز مبارزه با ظلم یزیدی بود و پیادهروی اربعین، تجدید میثاقی با این مبارزه است. این جوشش قلبها، در واقع عدم رکون به ظالمان و آمادگی برای مبارزه با ستم در تمام ابعاد آن، از جمله در دوران غیبت و تا زمان ظهور است.
-وعده پیروزی حق بر باطل:
"قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَهُوقًا"(8)
این آیه وعده پیروزی حق بر باطل را میدهد. اربعین، تجلی شور و شعور برای برپایی حق است که در نهایت به ظهور منجی و از بین رفتن کامل باطل میانجامد.
پیادهروی اربعین، اگرچه به طور مستقیم در قرآن ذکر نشده است، اما روح و محتوای آن با بسیاری از مفاهیم کلیدی قرآنی مانند انتظار برای تحقق وعدههای الهی، وحدت و اخوت مؤمنان، مبارزه با ظلم، و صبر و استقامت در راه حق همخوانی دارد. این جوشش میلیونی قلبها، در واقع تجلی عملی ایمان، امید و آمادگی برای پذیرش و یاری آن "عبادی الصالحون" (بندگان صالح) است که طبق وعده قرآن، وارثان زمین خواهند بود و عدالت الهی را برقرار خواهند کرد. این حرکت عظیم، آیینهای است از آرمانهای قرآنی برای رسیدن به جامعهای واحد، عادل و الهی.
پینوشت:
1.آل عمران/آیه 103
2.حجرات/آیه 10
3.بقره/آیه 153
4.مزمل/آیه 20
5.انبیاء/آیه 105
6.سوره نور/ آیه 55
7.هود/آیه 113
8.اسراء/آِیه 81