به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ بنگلادش کشوری در جنوب شرق آسیاست که جمعیتی بیش از ۱۶۰ میلیون نفر دارد و طبق آمارها بیش از ۸۸ درصد جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند. بیشتر مسلمانان این کشور اهل‌سنتِ حنفی‌مذهب هستند. براساس آمار انجمن دین و زندگی اجتماعی (PEW)، جمعیت شیعیان این کشور کمتر از یک درصد است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مشایخی از فعالان عرصه بین‌الملل است که مسئولیت نمایندگی جامعه‌المصطفی در کشورهای بنگلادش و نپال را بر عهده دارد. به بهانه ایام محرم الحرام و ماه صفر و فرارسیدن ایام اربعین حسینی در گفت‌وگویی با وی به واکایی ظهور و بروز مکتب اهل‌بیت(ع) محبت به خاندان اطهر پیامبر گرامی اسلام(ص) در این منطقه پرداختیم؛ جلوه‌های بی‌نظیری از عزاداری برای امام حسین(ع) در میان جوامع اهل‌سنت، هندوها و حتی بودایی‌ها، از پیاده‌روی‌های عاشورایی در «سیلهت» بنگلادش تا برپایی موکب‌های اربعین در «خولنا» و مراسم نمادین «کربلا» در نپال که تأثیر جهانی فرهنگ حسینی و ظرفیت بی‌مرز محبت به اهل‌بیت(ع) را به نمایش می‌گذارد:

ظرفیت «محبت»، باعث گرایش به اهل‌بیت(ع)

آنچه باعث گرایش به اهل‌بیت(ع) است، همین ظرفیت «محبت» است. این ظرفیت، بسیار گسترده و دارای افق‌های باز و عمیقی است که حتی ظرفیت‌های دیگر مانند ظرفیت‌های اخلاقی، اعتقادی یا احکامی را تحت شعاع قرار می‌دهد.

خداوند تبارک و تعالی در قرآن می‌فرماید: ایمان کفار را قبول ندارد و حتی می‌گوید که کفار را دوست ندارد، بلکه مؤمنین را دوست دارد. این محبت، خود عامل بسیار مهمی است. محبت به اهل‌بیت(ع) نه تنها در میان شیعیان، بلکه در بین اهل سنت، مسیحیان، یهودیان و حتی بودایی‌ها نیز دیده می‌شود.

جلوه‌های محبت به اهل بیت در ادیان و فرهنگ‌های مختلف

افرادی که ارتباط تنگاتنگی با مقوله اهل‌بیت(ع)، مانند شیعیان، ندارند، معمولاً از طریق محرم، عاشورا و به‌ویژه امام حسین(ع) با اهل‌بیت(ع) ارتباط برقرار می‌کنند. به‌عنوان مثال، ممکن است برخی حتی امام علی(ع) یا امام جعفر صادق(ع) را نشناسند، اما امام حسین(ع) را می‌شناسند. به‌طور خاص، در میان مسلمانان اهل‌سنت، به‌ویژه در بنگلادش، اعتقاد به پنج تن آل‌عبا(ع) به‌عنوان اهل‌بیت(ع) کاملاً پذیرفته شده است و محبت عجیبی نسبت به این بزرگواران وجود دارد.

عاشورا و جلوه‌های عزاداری در میان اهل سنت

شاخص‌ترین مظهر این محبت روز عاشورا است. در برخی از نحله‌های اهل سنت، مانند صوفیه، مشاهده می‌کنیم که ده‌ها هزار نفر با پای برهنه و پیاده، بدون کفش و جوراب، مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند. آن‌ها با پرچم‌های قرمز و سبز و شعارهایی مانند «یا حسین» و «یا سیدالشهدا» به سمت مناطق خاصی حرکت می‌کنند و عزاداری ویژه‌ای انجام می‌دهند. برای مثال، در بنگلادش، در مناطقی مانند سیلهت یا مرکز مانی‌گنج، این مراسم با شکوه خاصی برگزار می‌شود. برخی حتی نخل‌های عظیمی، بزرگ‌تر از نخل‌های یزد، به عنوان علم برای امام حسین(ع) برپا می‌کنند.

ریشه‌های محبت به امام حسین(ع)

جالب است که بسیاری از این افراد، امام حسین علیه السلام را به همان معنایی که شیعیان می‌شناسند، نمی‌شناسند. شیعیان از کرامات، فضایل و تاریخ امام حسین علیه السلام سخن می‌گویند، اما این گروه‌ها چنین گفتمانی در مساجد یا نزد علمای خود ندارند. با این حال، این عشق و محبت به امام حسین(ع) به‌گونه‌ای شگفت‌انگیز در دل‌هایشان ریشه دوانده است. برای مثال، در ایام عاشورا، برخی از آن‌ها ده روز غذای جامد نمی‌خورند و تنها از غذاهای مایع مانند سوپ استفاده می‌کنند تا مصیبت امام حسین(ع) و سختی‌های عاشورا و تاسوعا را درک کنند.

عاشورا در کشورهای غیرشیعی

در بنگلادش و هندوستان، عاشورا به‌عنوان تعطیل رسمی شناخته می‌شود و مردم اهتمام ویژه‌ای به عزاداری برای امام حسین(ع) دارند. حتی در نپال، که اکثریت قریب به اتفاق مردم آن اهل سنت هستند و شیعیان بسیار اندک‌اند (شاید حدود ۱۰۰ نفر)، مراسم عاشورا باشکوه برگزار می‌شود. در این کشور، منطقه‌ای را حصارکشی کرده و آن را «کربلا» می‌نامند. در این منطقه، تابوتی نمادین به عنوان تابوت امام حسین(ع) قرار می‌دهند که گاهی به اندازه یک کشتی است. مردم در طول سال به این مکان می‌روند، نذر می‌کنند و تبرک می‌جویند. در روز عاشورا، جمعیت عظیمی برای حمل این تابوت و عزاداری گرد هم می‌آیند.

امام حسین(ع)؛ دروازه محبت به اهل‌بیت(ع)

امام حسین علیه السلام بزرگ‌ترین مظهر و دروازه ورود به محبت اهل‌بیت(ع) است. این محبت حتی در میان بودایی‌ها و هندوها نیز دیده می‌شود. برای مثال، هندوها در روز عاشورا اقداماتی مانند راه رفتن روی آتش انجام می‌دهند که به نوعی عزاداری برای امام حسین(ع) محسوب می‌شود. این ظرفیت عجیب امام حسین(ع) می‌تواند به گسترش معارف اهل‌بیت(ع) در میان اقشار و ادیان مختلف کمک کند.

اربعین؛ فرصتی برای گسترش فرهنگ حسینی

اربعین نیز یکی دیگر از جلوه‌های این محبت است. در بنگلادش، در منطقه‌ای به نام کلنا، مراسم اربعین به صورت نهادینه برگزار می‌شود. شیعیان و حتی اهل سنت در این مراسم مشارکت می‌کنند و موکب‌هایی برپا می‌کنند. در نپال نیز، علی‌رغم نبود جمعیت قابل‌توجه شیعه، مراسم اربعین با حضور هندوها و دیگر ادیان برگزار شده و با استقبال مواجه شده است. این مراسم نشان‌دهنده تأثیر عمیق جریان حسینی است که بدون نیاز به توضیحات پیچیده، قلب‌ها را به خود جذب می‌کند.

نورانیت و معجزه نام امام حسین(ع)

نام امام حسین(ع) معجزه‌ای دارد که بدون نیاز به استدلال‌های پیچیده، قلب‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. کافی است نام حسین علیه السلام برده شود تا عواطف انسان‌ها، چه مسلمان، چه سنی، بودایی یا هندو، به سوی او جلب شود. این نورانیت و جذبه، حتی در میان کسانی که هیچ‌گونه پیشینه‌ای از گفتمان شیعی ندارند، دیده می‌شود. برای مثال، در آمریکا، پلیسی که به دلیل محدودیت‌های شغلی حق خوردن غذا در حین مأموریت را ندارد، از غذای نذری امام حسین(ع) استفاده می‌کند. یا هندویی که می‌گوید به خاطر محبت به امام حسین(ع) به جهنم نخواهد رفت.

ظرفیت بی‌نظیر امام حسین(ع)

امام حسین(ع) حتی در میان اهل‌بیت(ع) نیز استثناست. این ظرفیت بی‌نظیر، توانایی جذب همه انسان‌ها را دارد، بدون نیاز به استدلال‌های پیچیده اخلاقی یا اعتقادی. همان‌طور که یک کشیش مسیحی گفته است: «اگر ما ظرفیت حسین بن علی را داشتیم، در هر کوچه و خیابان پرچم او را برمی‌افراشتیم و مردم را به مسیح دعوت می‌کردیم.» این نشان‌دهنده زلالی و جذبه‌ای است که در نام و شخصیت امام حسین(ع) وجود دارد.

ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت اربعین

اربعین فرصتی بی‌نظیر برای گسترش فرهنگ حسینی در سراسر جهان است. این حرکت اجتماعی و اهل‌بیتی می‌تواند در سطح جهانی گسترش یابد. ما باید از این ظرفیت استفاده کنیم و مرزهای تبلیغ دین را از درون‌گروهی به برون‌گروهی گسترش دهیم. معرفی امام حسین(ع) به جهانیان، ساده‌تر از اثبات مفاهیمی مانند توحید به غیرمسلمانان است. این ظرفیت فطری، که در قلب همه انسان‌ها وجود دارد، باید مورد توجه قرار گیرد تا کیان اهل بیت(ع) در میان همه اقشار و ادیان ترویج شود.

........................

پایان پیام