به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، هوای پاک و طب سنتی دو جنبه مهمی از فرهنگ‌ها و تاریخ‌های مختلف هستند که تأثیر زیادی بر سلامتی و رفاه انسان‌ها داشته‌اند. یکی از بزرگ‌ترین پزشکان و فیلسوفان تاریخ اسلام و جهان، شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا تأکید بسیاری بر ارتباط میان هوای پاک و سلامت جسم و روح داشته است و آثار او مثل «قانون در طب» یا «القانون فی الطب» نشان‌دهنده عمق تفکر او در زمینه سلامت و نقش هوای پاک در ارتقا آن هستند.

اکنون با افزایش روزهای ناسالم در شاخص کیفیت هوا در برخی نقاط کشور و در استان همدان مواجه هستیم که این آلودگی هوا همه را کلافه کرده است.

حال برای اینکه بدانیم چگونه آلودگی هوا روی بدن تأثیر می‌گذارد و چطور با عوارض ناشی از آلودگی هوا مقابله کنیم، به بررسی طب سنتی در این راستا می پردازیم نسخه‌های طب سنتی برای مقابله با آلودگی هوا؛ از دمنوش‌های پاک‌کننده ریه تا غذاهای سم‌زدا را شامل می شود، متخصصان طب سنتی معتقدند با اصلاح رژیم غذایی و استفاده از گیاهان دارویی می‌توان اثرات مخرب آلودگی هوا بر بدن را کاهش داد.

از دمنوش آویشن و شیرین‌بیان برای پاکسازی ریه تا مصرف روزانه شیره انگور به عنوان آنتی‌اکسیدان طبیعی، این گزارش به معرفی راهکارهای سنتی برای مقابله با آلودگی هوا می‌پردازد:

عوارض آلودگی هوا برای بدن

بر اساس آموزه‌های طب سنتی ایرانی، آلودگی هوا تأثیرات عمیقی بر سلامت انسان می‌گذارد که عمدتاً از طریق اختلال در سیستم اخلاط چهارگانه بدن ظاهر می‌شود. این دیدگاه معتقد است که ذرات سمی موجود در هوای آلوده با ورود به بدن، تعادل طبیعی اخلاط را برهم زده و موجب بروز انواع بیماری‌ها می‌شوند.

آلودگی هوا به ویژه موجب افزایش سودای سوخته و بلغم غلیظ در بدن می‌شود. سودای سوخته با علائمی مانند تیرگی پوست، افسردگی، خشکی مخاط و غلظت خون همراه است. از سوی دیگر، بلغم غلیظ ناشی از آلودگی هوا می‌تواند منجر به تجمع خلط در ریه‌ها، تنفس سنگین و افزایش احتمال عفونت‌های تنفسی شود.

ریه‌ها به عنوان اولین خط دفاعی در برابر آلودگی هوا، بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند. خشکی و التهاب مجاری تنفسی، کاهش رطوبت طبیعی ریه و ضعف در عملکرد تصفیه‌کنندگی از جمله این آثار است. کبد نیز به عنوان مرکز سم‌زدایی بدن تحت تأثیر قرار گرفته و توانایی آن در پالایش مواد زائد کاهش می‌یابد.

زمانی که جرمی همراه با هوا وارد ریه شود، 6 ثانیه طول می‌کشد، تا وارد خون شود، حال اگر همین جرم وارد معده شود، در بهترین حالت بیش از یک ساعت طول خواهد کشید تا بدن قدرت واکنش و دفع آن را از راه روده‌ها بهتر پیدا کند و با ترشح صفرا بر آن، باعث ایجاد اسهال شده و این فضولات را خارج خواهد کرد، ولی وقتی این فضولات که معمولاً سرب داخل هواست،‌ وارد ریه شود و سریع به خون برسد، بدن راهی برای استفراغ آن ندارد، از همین رو فضولات داخل خون را می‌تواند بسوزاند تا تبدیل به سودا شده و از راه پوست (توسط مو یا ناخن) دفع شود.

اگر این فضولات و سرب‌ها به سمت رحم در خانم‌ها رود، باعث بسته شدن مجاری رحمی شده و خطرناک است، بخاطر همین است که بدن حرارت خود را به اوج می‌رساند تا فضولات را تبدیل به سودا کند.

اگر این حرارت از طریق تعریق پوست یا دفع فضولات جلدی دفع نشود، به بالا حرکت می‌کند و باعث ریزش مو در سر‌، خون‌دماغ شدن‌، سرخی‌چشم‌، تیرگی و سرگیجه خواهد شد. همه این حالات باعث ایجاد سردرد می‌شود چون مغز تحمل این حرارت‌ها را ندارد و فشار خود را با ایجاد درد خارج خواهد کرد.

آلودگی هوا می‌تواند موجب بروز سردردهای مزمن، کاهش تمرکز و اختلالات خواب شود. در سیستم قلبی-عروقی نیز افزایش غلظت خون و کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها از پیامدهای شایع محسوب می‌شوند.

تفاوت‌های فردی در مواجهه با آلودگی

نکته حائز اهمیت این است که تأثیرات آلودگی هوا در افراد مختلف، بسته به مزاج پایه آن‌ها متفاوت است. افراد با مزاج سرد و خشک (سوداوی) معمولاً آسیب‌پذیری بیشتری نشان می‌دهند، در حالی که افراد با مزاج گرم و تر (دموی) مقاومت نسبی بیشتری دارند. سالمندان و کودکان نیز به دلیل ضعف قوای بدنی، بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر آلودگی هوا دارند.

تأثیرات پوستی

پوست نیز به عنوان بزرگترین عضو بدن، تحت تأثیر آلودگی هوا قرار می‌گیرد. خشکی و تیرگی پوست، ایجاد جوش‌های مقاوم به درمان و افزایش چین و چروک‌های زودرس از جمله این تأثیرات هستند که ناشی از تجمع سموم در بافت پوست می‌باشد.

پیشگیری از بیماری‌های ناشی از آلودگی

مراقب چشمانتان باشید! ریزش اشک و قرمزی و التهاب چشم‌ها از جمله عوارض ناشی از آلودگی هوا است. این عارضه با شستشوی روزانه تا حدی قابل پیشگیری است. گاهی این آلودگی‌ها باعث بروز گل‌مژه می‌شود.

به گفته متخصصان طب سنتی بعضی از خوراکی‌ها خاصیت خنثی‌کنندگی دارند و با مصرف آن‌ها مواد سمی موجود در هوا که وارد بدن شده است تا حدی از بین می‌رود. برای مثال مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه

ماء‌الفاطر: یکی از مناسب‌ترین راهکارها برای پیشگیری از بیماری‌های ناشی از قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، استفاده از ماء‌الفاطر یا آب جوشیده ولرم است. زمانی که شخص در معرض آلودگی قرار می‌گیرد، اگر بلافاصله ریه‌ها گرم شوند، قطعاً دفع خلط خواهند داشت و فضولات ناشی از آلودگی را دفع خواهند کرد. حال اگر ریه‌ها با خوردن آب سرد، سرد شوند این آلودگی غلیظ شده و در ریه باقی می‌ماند و به مرور بیماری‌های زیادی به‌وجود می‌آورد.

راهکارهای درمانی

اولین راهکاری که پزشکی امروز برای مقابله با آلودگی و مقاوم‌سازی بدن در برابر عوارض آن پیشنهاد می‌کند، ماسک زدن است، اما ریه باید به عنوان فیلتر بدن و عضو کمک‌کننده برای خنک کردن قلب و بهبود گردش خون همیشه هوای خنک استنشاق کند و این امر با ماسک زدن غیر‌ممکن است! اما، راهکارهایی که پیشنهاد می‌شود:

استفاده از تنفس مصنوعی: از آنجایی که آلودگی هوا ابتدا ریه را درگیر می‌کند، این عضو باید تقویت شود، تنفس مصنوعی یا همان حبس نفس باعث بیشتر شدن فعالیت ریه‌ها و ایجاد حرارت در آنها و تخلیه فضولات می‌شود.

باد کردن بادکنک یا دمیدن در کوزه: این کار با ایجاد تقویت در عضلات ریه باعث بالا رفتن حرارت در ریه‌ها و تخلیه فضولات و سموم ناشی از آلودگی‌ها می‌شود.

استفاده از نمک: نمک یکی از ضد‌سم‌های قوی و در دسترس است که می‌تواند در دفع سموم و آلودگی‌های بدن بسیار مفید باشد.

منظور از نمک، نمک طبیعی است، نه نمکی که بر روی آن تغییراتی انجام شده مانند نمک‌های موجود در بازار که به آنها ید اضافه می‌شود و برای بدن مضر است.

مصرف کندر: استفاده از کندر به صورت جویدنی یا دم‌کرده آن که بهترین درمان برای پایین بودن سطح اکسیژن بدن است، می‌تواند کمک‌کننده در مداوای بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا باشد.

استفاده از سویق سیب: سیب از موثرترین و بهترین درمان‌ها در زمینه رفع مسمومیت ناشی از آلاینده‌هاست.

خوردن شیر: یکی دیگر از راهکارهای دفع سموم از بدن نوشیدن شیر است، البته با شرایط مربوط به شیر سالم؛ یعنی شیر از گاوی که از مراتع و علفزارها تغذیه شده باشد نه از غذاهای صنعتی و… ضمناً چربی شیر از آن جدا نشود تا خواص خود را به بدن ببخشد.

مصرف عسل: استفاده از عسل در مسمومیت‌های ناشی از قرارگرفتن در معرض آلودگی‌ها بسیار مفید است.

استفاده از شکر نیشکر: این داروی طب اسلامی نافع برای تمام مسمومیت‌هاست؛ حتی مسمومیتی که ناشی از نوشیدن سم باشد، بنابراین سم حاصل از آلودگی‌های هوا را به‌راحتی برطرف خواهد کرد.

پاکسازی ریه با دمنوش‌های گیاهی

دمنوش آویشن + شیرین‌بیان: ترکیب ضدالتهاب و خلط‌آور که به پاکسازی مجاری تنفسی کمک می‌کند. همچنین چای زنجبیل و لیمو: تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب ناشی از ذرات معلق را به دنبال دارد از سوی دیگر جوشاندن برگ اکالیپتوس و استنشاق بخار آن به باز شدن مجاری تنفسی کمک می‌کند.

 غذاهای سم‌زدا

سوپ جو با سبزیجات: حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی برای دفع سموم همچنین شیره انگور یا خرما سبب تصفیه‌کننده خون و مقوی ریه بوده و مصرف سیر و پیاز نیز خاصیت ضدعفونی‌کنندگی و محافظت از سیستم تنفسی را به دنبال دارد.

برای تقویت سیستم ایمنی بدن نیز می توانید عسل و آبلیموی گرم: ترکیبی ضدسرفه و نرم‌کننده گلو، مربای بالنگ یا به که  به کاهش عوارض آلودگی بر ریه کمک می کند و یا روزانه انار را که میوه‌ای خون‌ساز و آنتی‌اکسیدان است مصرف کنید. استفاده از سبزیجاتی مانند خرفه، نعنا و برگ چغندر نیز باعث تقویت ریه می‌شوند.

و اما توصیه های کلی شامل پرهیز از غذاهای سنگین و چرب است چون هضم آن‌ها در هوای آلوده سخت‌تر است، همچنین ماساژ سینه با روغن بابونه یا بنفشه برای کاهش التهاب تنفسی موثر بوده و استفاده از بخور اکالیپتوس یا بابونه به ویژه قبل از خواب نیز اثر قابل توجهی دارد.

به گزارش تسنیم، اگرچه این روش‌ها می‌توانند به کاهش اثرات آلودگی هوا کمک کنند، اما مهم‌ترین راهکار، کاهش مواجهه با هوای آلوده و استفاده از ماسک‌های مناسب در روزهای ناسالم است.

انتهای پیام/