به گزارش «ایسنا»، ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، روز سهشنبه اعلام کرد این کشور به همراه شرکای خود، انگلیس و آلمان، تا پایان ماه اوت (ماه آینده میلادی) و در صورتی که پیش از آن پیشرفت ملموسی در زمینه توافق هستهای ایران حاصل نشود، «مکانیسم ماشه» را علیه ایران فعال خواهند کرد. طبق گزارش رویترز، بارو این اظهارات را پیش از نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا بیان کرده است.
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، اخیرا در گفتوگویی با روزنامه لوموند فرانسه در این باره گفت: تهدید به تحریم، کمکی به دیپلماسی نمیکند. اروپا اگر واقعا به دنبال نقش محوری است، باید استقلال عمل و بیطرفی خود را نشان دهد. نشانه این امر محکوم کردن تجاوز اسرائیل و حمله آمریکا به تاسیسات تحت نظارت آژانس بود. آیا فرانسه به عنوان یک کشور مستقل این اقدام را محکوم کرد؟ در چنین شرایطی چگونه میتوان از ایران خواست قواعد بازی بینالمللی را رعایت کند؟
او تاکید کرد: اروپا میتواند نقش سازنده هم در حفظ توافق هستهای و هم در کاهش تنشها ایفا کند، مشروط به اینکه رفتارهای تجاوزکارانه اسرائیل را محکوم کند. ما از نقش سازنده سه کشور اروپایی در بازسازی برجام حمایت میکنیم، به شرطی که از اقدامات تحریکآمیز و غیرسازنده مانند تهدید به «مکانیسم ماشه» پرهیز کنند. استفاده از مکانیسم ماشه اثری مشابه حمله نظامی دارد. چنین اقدامی از نگاه ما بهمنزله خاتمه ایفای نقش فرانسه و اروپا در موضوع برنامه هستهای صلحآمیز ایران است.
تسنیم در گزارشی در این باره نوشت: این اظهارات نشاندهنده آمادگی برای تغییر استراتژیک در سیاست خارجی ایران است که از تجربیات اخیر، بهویژه اقدامات ایالات متحده از جمله دستور اجرایی دونالد ترامپ برای ترغیب متحدان به فعالسازی مکانیسم ماشه و حملات نظامی به زیرساختهای هستهای ایران در حمایت از رژیم صهیونیستی، نشات میگیرد. تهدید فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی اروپا، کنار اقدامات خصمانه ایالات متحده، ایران را در موقعیتی قرار داده است که دیگر نمیتواند به دیپلماسی یکجانبه ادامه دهد. پاسخهای قاطع ایران، از جمله افزایش غنیسازی اورانیوم، تقویت تحقیق و توسعه هستهای و حتی تهدید به خروج از NPT، نشاندهنده عزم تهران برای دفاع از منافع ملی خود است.
مکانیسم ماشه که در توافق برجام گنجانده شده است، به هریک از طرفهای توافق (بهجز ایالات متحده که در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد) اجازه میدهد در صورت مشاهده نقض تعهدات، شکایتی را به کمیسیون مشترک برجام ارائه دهد. این فرآیند شامل مراحل چندگانه حل اختلاف است که درنهایت، در صورت عدمحل اختلاف در حدود ۶۰ روز، میتواند به بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل منجر شود. طراحی این مکانیسم بهگونهای است که بازگشت تحریمها تقریبا خودکار است، زیرا ایران بهعنوان عضو غیردائم در شورای امنیت، قادر به وتوی چنین تصمیمی نیست.