طرفداری | شب گذشته سرانجام با پیروزی 3-0 چلسی مقابل پاری سن ژرمن و قهرمانی آبی‌های لندن، اولین دوره از تورنمنت جدید جام جهانی باشگاه‌ها به پایان رسید. هر چند انتقادهای زیادی نسبت به برگزاری این رقابت‌ها وجود داشت؛ بااین‌حال باشگاه‌ها حساب ویژه‌ای روی جوایز قابل‌توجه آن کرده‌اند.
حال منبع معتبر سوئیس رامبل که یک وب‌سایت-خبرنامه تحلیلی درباره کسب‌وکار فوتبال و امور مالی باشگاه‌های فوتبالی است، به بررسی درآمدهای باشگاه‌های مختلف از این رقابت‌ها پرداخته است.
فرمت جدید جام جهانی باشگاه‌ها
فرمت جدید و به‌شدت گسترش‌یافته، شامل ۳۲ باشگاه بود، درحالی‌که نسخۀ قبلی در سال ۲۰۲۳ تنها هفت تیم داشت. اروپا با ۱۲ سهمیه، دو برابرِ نزدیک‌ترین قاره یعنی آمریکای جنوبی (با شش سهمیه) نماینده داشت. کنفدراسیون‌های آفریقا، آسیا و کونکاکاف (آمریکای شمالی، مرکزی و حوزه کارائیب) هرکدام چهار سهمیه داشتند، درحالی‌که اقیانوسیه تنها یک سهمیه دریافت کرد. سهمیۀ نهایی نیز به کشور میزبان اختصاص یافت و به اینتر میامی رسید.
تعداد تیم‌های شرکت‌کننده از هر قاره در جام جهانی باشگاه‌ها
نظرات متفاوت نسبت به فرمت جدید جام جهانی باشگاه‌ها
می‌توان گفت که فرمت به‌شدت گسترش‌یافته جام جهانی باشگاه‌ها باعث دودستگی در نظرات شده است. یورگن کلوپ، سرمربی سابق لیورپول که اکنون رئیس بخش فوتبالی مجموعه ردبول است، طبق معمول با صراحت به انتقاد از این رقابت‌ها پرداخت:
جام جهانی باشگاه‌ها بدترین ایده‌ای است که تاکنون در فوتبال اجرا شده. این جام جهانی در زمان اشتباهی و به دلایل اشتباهی برگزار می‌شود.
در سوی دیگر، آرسن ونگر، سرمربی سابق آرسنال و مدیر توسعه جهانی فوتبال در فیفا، مطابق انتظار از اقدام کارفرمایش حمایت کرد:
من احساس می‌کنم که وجود یک جام جهانی باشگاه‌ها ضروری است. اگر از تمام باشگاه‌هایی که اینجا بودند بپرسید، صد درصدشان خواهند گفت که می‌خواهند دوباره در آن شرکت کنند.
همان‌طور که انتظار می‌رفت، جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا نیز این تورنمنت را موفقیتی بزرگ توصیف کرد:
شاید برخی کمی از آن انتقاد کنند؛ اما این چیز تازه‌ای است. چیز خاصی است. این یک جام جهانی واقعی است با بهترین تیم‌ها و بهترین بازیکنان.
بااین‌حال، هواداران باشگاه‌هایی مثل لیورپول، آرسنال و بارسلونا شاید با ارزیابی رئیس فیفا موافق نباشند؛ زیرا به‌خاطر سهمیه محدود باشگاه‌های اروپا از این دوره کنار گذاشته شدند.
اندازه جوایز جام جهانی باشگاه‌ها
باتوجه‌به سخاوت پلتفرم پخش اینترنتی دازون که مبلغ کلان یک میلیارد دلار برای قرارداد حق پخش این مسابقات پرداخت کرد، آن هم با وجود بی‌علاقگی سایر شبکه‌های تلویزیونی، فیفا توانست برای این رویداد، صندوق جایزه‌ای به همان اندازه (یک میلیارد دلار) فراهم کند.
برخی ناظران بدبین اشاره کرده‌اند که مدت کوتاهی پس از امضای این قرارداد، صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی (PIF) ده درصد از سهام دازون را خرید و بله، درست حدس زدید، با همان مبلغ یک میلیارد دلار! یک هفته پس از این اتفاق، فیفا اعلام کرد که عربستان سعودی میزبان جام جهانی مردان ۲۰۳۴ خواهد بود. هر چند که منصفانه است بگوییم، آن‌ها تنها داوطلب میزبانی بودند.
از این یک میلیارد دلار درآمد، ۴۷۵ میلیون دلار به‌عنوان «سهمیه مشارکت» میان باشگاه‌ها تقسیم می‌شود و ۵۲۵ میلیون دلار نیز به‌عنوان «جوایز عملکرد ورزشی» (جوایز مقام و قهرمانی) تخصیص می‌یابد.
برای درک بهتر این موضوع، درآمد ۸۵۷ میلیون یورویی (معادل یک میلیارد دلار) جام جهانی باشگاه‌های فیفا حدود ۴۰ درصد از درآمد ۲.۵ میلیارد یورویی لیگ قهرمانان اروپا است؛ اما بیش‌تر از مجموع درآمد لیگ اروپا (۵۶۵ میلیون یورو) و لیگ کنفرانس اروپا (۲۸۵ میلیون یورو) محسوب می‌شود. همچنین اگر ارزش دلار در ماه‌های اخیر کاهش نمی‌یافت، معادل یورویی این جوایز حتی از این هم بیش‌تر بود. برای مثال، با استفاده از نرخ بالای دلار در ماه ژانویه، صندوق جایزه یک میلیارد دلاری حدود ۹۷۵ میلیون یورو ارزش داشت.
مقایسه درآمد و جوایز جام جهانی باشگاه‌ها با سه رقابت یوفا
درآمد هر باشگاه
در پایان تورنمنت، دو تیم فینالیست بیش از ۱۰۰ میلیون دلار درآمد کسب کردند که برای یک ماه کار، بازدهی بسیار خوبی محسوب می‌شود. چلسی، به‌عنوان قهرمان، مبلغ قابل‌توجه ۱۱۵ میلیون دلار دریافت کرد که بدون شک بخشی از آن صرف هزینه‌های نقل‌وانتقال بازیکنان خواهد شد، درحالی‌که پاری سن ژرمن، نایب‌قهرمان، ۱۰۷ میلیون دلار به دست آورد. همچنین شش باشگاه از هشت باشگاه پردرآمد این تورنمنت، اروپایی بودند؛ از جمله:
- رئال مادرید: ۸۳ میلیون یورو
- بایرن مونیخ: ۵۸ میلیون یورو
- بروسیا دورتموند: ۵۲ میلیون یورو
- منچسترسیتی: ۵۲ میلیون یورو
منچسترسیتی با وجود حذف در مرحله یک‌هشتم نهایی، موفق به کسب ۵۲ میلیون دلار (۳۸ میلیون پوند) شد. این مبلغ قابل‌توجه، به لطف پیروزی در هر سه بازی مرحله گروهی و دریافت سهم مشارکت بالا به دست آمد. بااین‌حال، قهرمانی چلسی باعث شد این تیم بیش از دو برابر منچسترسیتی درآمد داشته باشد؛ ۱۱۵ میلیون دلار (۸۴ میلیون پوند).
باشگاه‌های برزیلی نیز عملکرد مالی خوبی داشتند؛ هر چهار نماینده آن‌ها در میان ۱۳ باشگاه پردرآمد قرار گرفتند:
- فلومیننزه: ۶۱ میلیون یورو
- پالمیراس: ۴۰ میلیون یورو
- فلامینگو: ۲۸ میلیون یورو
- بوتافوگو: ۲۷ میلیون یورو
باشگاه‌های اروپایی در مجموع ۶۷۵ میلیون دلار (معادل ۶۲۳ میلیون یورو) دریافت کردند و پس از آن، آمریکای جنوبی با ۱۹۱ میلیون دلار در رتبه دوم قرار گرفت. این دو کنفدراسیون در مجموع بیش از ۸۰ درصد از یک میلیارد دلار جایزه را به خود اختصاص دادند. شش باشگاه نیز کم‌تر از ۱۰ میلیون یورو درآمد داشتند که کم‌ترین آن متعلق به اوکلندسیتی بود با تنها ۴.۶ میلیون یورو.
درآمد هر باشگاه از جام جهانی باشگاه‌ها
مراسم اهدای جام و جشن قهرمانی چلسی در جام جهانی باشگاه‌ها