به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، در روزگار کنونی که هجمه‌های رسانه‌ای و عملیات روانی دشمنان علیه جایگاه رهبری و مرجعیت اسلامی شدت یافته است، بیش از همیشه اهمیت بهره‌گیری هوشمندانه از ابزارهای بازدارنده احساس می‌شود. در این میان، فتاوای مراجع و علمای شیعه مبنی بر جرم‌انگاری اهانت و تهدید علیه رهبری، به عنوان ابزاری راهبردی برای حفاظت از امنیت اجتماعی و ارزش‌های دینی عمل می‌کند.
کاربست معاصر فتوای بازدارنده
تجربه اخیر اهانت یکی از شخصیت‌های غربی به رهبر انقلاب و واکنش سریع و مستند مراجع عظام تقلید مبنی بر محارب دانستن چنین جسارتی، نمونه روشنی از قدرت بازدارندگی فتواست. این اقدام جایگاه مرجعیت و ولایت دینی را در افکار عمومی تقویت کرد و واکنشی اجتماعی و خودجوش از سوی مسلمانان جهان برانگیخت؛ بدون آنکه مستلزم دخالت مستقیم دولت باشد. پیام فتوا نیز روشن بود: اهانت به مقدسات بی‌پاسخ نمی‌ماند.
تحلیل فقهی-اجتماعی: فتوا و امنیت روانی
در فقه اسلامی، محاربه نوعی اعلان جنگ با خدا و ایجاد ناامنی در جامعه اسلامی دانسته می‌شود. هنگامی که مرجعیت دینی، اهانت به رهبری و مرجعیت را محاربه اعلام می‌کند، این فتوا به پشتوانه‌ای مردمی و مشروعیت شرعی تبدیل می‌شود که نه‌تنها عملیات روانی دشمنان را خنثی می‌کند، بلکه حس مسئولیت عمومی برای دفاع از کیان رهبری و مرجعیت را در جامعه دینی تقویت می‌کند.
تطبیق تاریخی: سنت اثربخش فتوای بازدارنده
تاریخ معاصر شیعه شواهد متعددی بر نقش فتاوای علما در صیانت از جامعه و هویت اسلامی ارائه می‌کند؛ از فتوی تحریم تنباکو توسط میرزای شیرازی که منجر به قیام مردمی و لغو امتیاز استعماری شد، تا فتاوای جهاد علیه اشغالگران و دفاع قاطع از حرمت مرجعیت در بحران‌های اجتماعی و سیاسی. این سنت نشان می‌دهد فتوا، فراتر از واکنشی مقطعی، ابزاری قانونی و معنوی برای انسجام و پایداری امت اسلامی است.
تقویت اجماع دینی و منزلت اجتماعی فتوا
حمایت قاطعانه بیش از 400 نفر از فقها، مجتهدین و اساتید عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از فتوای مراجع، نمونه‌ای بارز از اجماع نخبگان دینی در دفاع از رهبری و مرجعیت است. این اجماع، مشروعیت و اعتبار اجتماعی فتوا را افزایش داده و ضرورت تبعیت از آن را برای آحاد جامعه مؤمن و نخبگان دینی مضاعف ساخته است.
تثبیت مفهوم محاربه در مقابله با تروریسم کلامی
بیانیه مراجع و علمای شیعه با تصریح بر اینکه اهانت به رهبری و مرجعیت مصداق محاربه است، چارچوب فقهی-حقوقی لازم برای برخورد با تروریسم کلامی را فراهم کرده است. این امر، ضمن هشدار قاطع به مهاجمان، دست نظام و جامعه دینی را برای برخورد شرعی و قانونی باز می‌گذارد.
قدرت نرم فقیه و بسیج عمومی
فتوا و بیانیه حمایتی مراجع عظام تقلید و علما، باعث بسیج افکار عمومی و تقویت انسجام اجتماعی در سطح ملی و حتی بین‌المللی می‌شود؛ چیزی که قدرت نرم و تأثیر افکار عمومی را به‌روشنی نشان می‌دهد.
دفاع از کیان اسلام در گستره جهانی
بیانیه مراجع عظام تقلید و علما، اهانت به رهبری و مرجعیت را توهین به اسلام و مقدسات جهان اسلام معرفی کرده است؛ به این ترتیب، عرصه دفاع از رهبری را از یک موضوع ملی به مسئله‌ای جهانی و اسلامی ارتقا داده و زمینه وحدت و هوشیاری امت اسلامی را در مقابله با تهدیدات مشترک فراهم آورده است.
جمع‌بندی راهبردی
فتاوای مراجع عظام تقلید و علما در عرصه دفاع از رهبری و مقابله با عملیات روانی دشمنان، نقشی بی‌بدیل در ایجاد امنیت اجتماعی، تثبیت مشروعیت دینی، و انسجام جامعه دینی ایفا می‌کند. این سنت کهن باید به عنوان ستون امنیت اعتقادی و اجتماعی حفظ و تقویت شود تا جامعه اسلامی در برابر تروریسم کلامی و رسانه‌ای آسیب‌ناپذیر باقی بماند.
یادداشت از حسن عبدی‌پور، کارشناس امور بین‌الملل
انتهای پیام/
∎