قدس آنلاین: علی خضریان، نماینده پیشنهاددهنده طرح درباره علت ارائه آن در سخنانی گفت: چرا به تأسیسات هسته‌ای ما حمله شد و چرا سکوت کردید؟ دوباره هم می‌خواهند بیایند و بازرسی کنند. اما تا زمانی که رعایت کامل حقوق حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی ایران بر اساس چارچوب منشور سازمان ملل متحد صورت نگرفته، این همکاری در وضعیت تعلیق خواهد ماند. در ادامه قالیباف، رئیس مجلس تأکید کرد: سازمان انرژی اتمی ایران تا تضمین امنیت تأسیسات هسته‌ای، همکاری خود با آژانس را تعلیق می‌کند و برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران با سرعت بیشتری به پیش خواهد رفت. پس از رأی قاطع نمایندگان به طرح مذکور، شعارهای الله‌اکبر، مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل در صحن مجلس طنین‌انداز شد.
موضع طلبکارانه گروسی
این در حالی است که ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی پس از این تصمیم مجلس، در صفحه توییتر خود با ذکر عبارت «دومین گام مجلس برای جمع کردن بساط شبکه نفوذ» نوشت: با رأی نمایندگان هر گونه همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برداشته شد. بدین ترتیب هیچ بازرس و دوربینی امکان جاسوسی از مراکز هسته‌ای را نخواهد داشت.
این اقدام خانه ملت واکنش‌هایی بیرونی نیز به دنبال داشته است. کاخ کرملین با بیان اینکه وجهه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی به شدت خدشه‌دار شد، تصمیم مجلس ایران مبنی بر تعلیق همکاری‌ها با آژانس را نتیجه مستقیم حمله غیر قابل توجیه به این کشور خوانده است. با این حال مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این باره گفت: جامعه جهانی نمی‌تواند توقف بازرسی‌ها از تأسیسات هسته‌ای ایران را بپذیرد! گروسی افزود: ادامه بازرسی‌ها از تأسیسات هسته‌ای ایران بسیار مهم است. برای از سرگیری ارتباط با ایران احتمالاً در وین تلاش خواهیم کرد. سازوکار بازرسی از سایت‌های هسته‌ای ایران در حال حاضر مختل شده است.
گامی منطقی مقابل خیانت آژانس
اما یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با قدس، مصوبه اخیر را اقدامی مهم در برابر تخلفات آشکار آژانس و مدیر کل آن توصیف کرد و گفت: این بهترین واکنش قانونی و سیاسی مجلس در قبال انحراف آژانس از مأموریت‌های ذاتی خود و عملکرد خائنانه آقای گروسی است.
ابوالفضل ظهره‌وند با بیان اینکه جمهوری اسلامی در دهه‌های گذشته، همکاری‌های گسترده و کم‌نظیری با آژانس داشته، اظهار کرد: ما بالاترین میزان بازرسی را پذیرفتیم، پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا کردیم، شفاف‌سازی کامل در برنامه هسته‌ای داشتیم، اما نه تنها هیچ گونه همکاری از این نهاد ندیدیم، بلکه در مقابل خیانت و سنگ‌اندازی‌های پی‌درپی آن را شاهد بودیم. وی با انتقاد شدید از رافائل گروسی، گفت: مدیرکل آژانس، از حالت یک کارگزار بین‌المللی خارج شده و عملاً به یک گماشته و مأمور میدانی و پیاده‌نظام رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا تبدیل شده است. او اطلاعات دقیق و طبقه‌بندی شده ایران را که باید محرمانه بماند، به دشمنان ملت ایران داده و عملاً در طراحی حملات به تأسیسات هسته‌ای ما مشارکت کرده است. این نه تنها خیانت است، بلکه نقض آشکار همه هنجارهای بین‌المللی و حقوق دیپلماتیک است. این در حالی است که اگر در ماجرای حمله، سایت‌های ما از مواد هسته‌ای تخلیه نشده بود، علاوه بر تخریب تجهیزات، با یک فاجعه زیستی تمام‌عیار مواجه می‌شدیم که آثار آن می‌توانست جبران‌ناپذیر باشد.
گرای مجلس به دولت
برخی این گام مجلس را دیرهنگام – با توجه به حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران – می‌دانند. ظهروند در پاسخ به این پرسش که آیا تعلیق همکاری با آژانس بین‌الملل انرژی اتمی دیرهنگام نیست، توضیح داد: مدیریت مذاکرات و روابط بین‌المللی، طبق قانون اساسی بر عهده دولت است. مجلس در این زمینه به دولت کمک می‌کند با دست بازتری در مواجهه با آژانس و حفظ منافع ملی عمل کند، همان طور که در قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها، نقش حمایتی ایفا کرد و این گام هم می‌تواند دست دولت برای اقدام در این زمینه را باز کرده و مسیر پیشرفت هسته‌ای را تسریع کند.
این دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به موضع اخیر جمهوری اسلامی مبنی بر ماندن در ان‌پی‌تی گفت: ماندن در معاهده و اعتراض صریح، تبعات سیاسی و حقوقی کمتری دارد تا خروج کامل. ما اعلام می‌کنیم عضو پیمان هستیم، اما نسبت به عملکرد آژانس اعتراض داریم. این موضع؛ حقوقی، مشروع و منطقی است. وی تأکید کرد: فعالیت‌های هسته‌ای ایران توقف‌ناپذیر است. ما با اتکا به توان داخلی، ایمنی تأسیسات را خودمان تأمین می‌کنیم. از این پس با اطمینان از اینکه ترور دانشمندان و حمله به زیرساخت‌ها رخ نمی‌دهد، می‌توانیم با سرعت بیشتری فناوری هسته‌ای را توسعه دهیم. این یعنی گشایش برای کشور، نه تهدید.
همکار صهیونیست‌ها
مرتضی غرقی، خبرنگار ارشد حوزه بین‌الملل و کارشناس مسائل آمریکا هم با اشاره به اقدام اخیر مجلس در تعلیق برخی همکاری‌های داوطلبانه با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آن را تصمیمی عاقلانه، صحیح و به‌موقع توصیف کرد و گفت: یکی از گام‌های اساسی که جمهوری اسلامی می‌توانست پیش از تهاجم آمریکا و رژیم صهیونیستی به سایت‌های هسته‌ای خود بردارد، همین قطع همکاری با آژانس بود. این گام به‌روشنی نشان می‌دهد ایران اجازه نخواهد داد نهادهای بین‌المللی در نقش ابزارهای فشار عمل کنند.
وی تصریح کرد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نهادی است که اساساً با هدف کمک به کشورها برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تشکیل شده است؛ رسالتی که نه تنها از سوی این سازمان دنبال نشده، بلکه در مورد جمهوری اسلامی ایران، کاملاً بر عکس عمل شده است. ایران همکاری کاملی با آژانس داشته ولی آن‌ها با کارشکنی مستمر، چوب لای چرخ برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان گذاشته‌اند.
غرقی با بیان اینکه آژانس در طول این سال‌ها، نه تنها به تعهدات سازمانی خود پایبند نبوده، بلکه در موارد متعددی القائات آمریکا و رژیم صهیونیستی را در دستور کار خود قرار داده است، افزود: نمونه مشخص آن، افشای اطلاعات محرمانه جمهوری اسلامی برای رژیم صهیونیستی است؛ اطلاعاتی که به‌ویژه درباره دانشمندان هسته‌ای کشورمان باید صرفاً نزد آژانس باقی می‌ماند. رژیمی که حتی عضو ان‌پی‌تی و آژانس نیست، چگونه می‌تواند به چنین سطحی از اطلاعات حساس دست پیدا کند؟ پاسخ روشن است؛ این اطلاعات از مسیر آژانس به بیرون درز کرده و این خود یک تخلف آشکار و جرم بین‌المللی است.
گامی مهم در مسیر توسعه هسته‌ای
این تحلیلگر سیاسی با بیان اینکه مردم ایران از تصمیم اخیر مجلس حمایت خواهند کرد، اظهار کرد: مردم به خوبی می‌دانند این تصمیم برای صیانت از منافع ملی گرفته شده است. وقتی نهادی مانند آژانس به وظایفش عمل نمی‌کند و به ابزاری در خدمت دشمنان ملت ایران تبدیل می‌شود، دیگر نباید همکاری با آن ادامه پیدا کند. وی تصریح کرد: تصمیم مجلس می‌تواند زمینه‌ساز توسعه سریع‌تر و مستقل‌تر برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران باشد؛ آن هم بدون دخالت‌های سیاسی و کارشکنی‌های آژانس. این تصمیم عقلانی، دقیق و در راستای حفظ عزت ملی و پیشرفت کشور است.
خبرنگار: سید حسین حسینی