جهان صنعت نیوز، توقیف سریال «سووشون» و فیلتر ناگهانی پلتفرم نماوا، ضربه‌ای دیگر به کسب‌وکارهای اینترنتی، تولیدکنندگان محتوا و سرمایه‌گذارانی است که با امید در حوزه اقتصاد دیجیتال ایران فعالیت دارند. تحلیلگران معتقدند کاهش امنیت سرمایه‌گذاری در حوزه فرهنگ و رسانه، باعث عقب‌نشینی بخش خصوصی و چرخش کاربران به سوی پلتفرم‌های خارجی می‌شود.
روز جمعه ۹ خرداد ۱۴۰۴، نخستین قسمت از سریال «سووشون» در پلتفرم نماوا منتشر شد، اما تنها چند ساعت بعد این پلتفرم از دسترس خارج شد. به گزارش خبرگزاری قوه قضاییه، دلیل این مسدودی، «عدم دریافت مجوزهای قانونی» برای سریال عنوان شده است. در بیانیه‌ای اعلام شد که پلتفرم نماوا با وجود تذکرات قبلی، اقدام به انتشار محتوایی بدون مجوز کرده و به همین دلیل مسدود شده است.
پلتفرم نماوا در پاسخ به این اتفاق بیانیه‌ای منتشر کرد و تأکید کرد که سریال «سووشون» با مجوز تولید و صرف هزینه بالا ساخته شده و طی فرآیند تولید چند بار توسط کارشناسان ساترا بازبینی شده است. به گفته نماوا، علیرغم حذف حدود ۲۰ دقیقه از سریال، اختلاف تنها بر سر ۶۲ ثانیه از محتوا باقی مانده و همین موضوع منجر به توقیف کل سریال و فیلتر شدن سکوی انتشار شده است.
در بخشی از این بیانیه آمده است: «سووشون با مجوز تولید ساخته شده و کارشناسان ساترا در چند مرحله آن را بررسی کرده‌اند. اگر طی روزهای آینده مشکل برطرف نشود، هزینه اشتراک تمام کاربرانی که در دو روز گذشته اشتراک خریداری کرده‌اند، بازگردانده خواهد شد.»
نرگس آبیار، کارگردان سریال، نیز در واکنش به این اقدام بیانیه‌ای احساسی منتشر کرد. وی از استقبال بی‌سابقه مخاطبان در ساعات نخست پخش سریال نوشت و نسبت به ممیزی‌ها و توقیف غیرمنتظره آن اعتراض کرد.
آبیار تصریح کرد: «آنچه پخش شد، نسخه‌ای سانسورشده و غیرواقعی از سریال بود. صحنه‌هایی حذف یا محو شدند. حتی تبلیغات محیطی هم برای این سریال ممنوع شد. چگونه سریالی بر اساس رمانی فاخر از سیمین دانشور که نیم قرن در ایران چاپ می‌شود، توقیف می‌شود؟»
او خطاب به مسئولان نوشت: «این برخورد با آثار فرهنگی یعنی پاداش دادن به بی‌خطر بودن و تنبیه کردن صدای مستقل. ما برای سووشون خون دل خوردیم. اما امروز، در برابر این حذف بی‌رحمانه، سکوت نخواهیم کرد.»
سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) نیز با انتشار بیانیه‌ای به شفاف‌سازی پرداخت و توضیح داد که سریال «سووشون» با وجود تأیید اولیه طرح کلی، هیچ‌گاه مجوز فیلمنامه و تولید دریافت نکرده است. این سازمان اعلام کرد که با وجود نداشتن مجوز، برای همکاری با نماوا جلسات متعددی برگزار شده و حتی برای قسمت‌های بعدی نیز اصلاحات پیشنهادی ارائه شده است.
ساترا تأکید کرد که پخش نسخه بدون مجوز و اصلاح‌نشده، تخلفی آشکار است و اقدامات صورت‌گرفته از سوی قوه قضاییه را در راستای صیانت از حقوق عمومی و حاکمیت فرهنگی کشور دانست.
انجمن صنفی شرکت‌های نمایش ویدیویی آنلاین نیز در بیانیه‌ای اعتراض خود را به فیلترینگ ناگهانی پلتفرم نماوا اعلام کرد. در این بیانیه آمده است که به جای مسدودسازی یک محتوای خاص، کل دامنه پلتفرم محدود شده است. این اقدام نه‌تنها به کسب‌وکارهای قانونی لطمه می‌زند، بلکه کاربران را به استفاده از بسترهای غیررسمی و ماهواره‌ای سوق می‌دهد.
اعضای این انجمن این سوال را مطرح کردند که چرا با شبکه‌های ماهواره‌ای که محتوای قانونی پلتفرم‌ها را بدون محدودیت بازنشر می‌دهند برخورد نمی‌شود، اما پلتفرم‌های داخلی قربانی تصمیمات ناگهانی و برخوردهای سلیقه‌ای می‌شوند؟
الیاس حضرتی، رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت نیز به این ماجرا واکنش نشان داد. وی در پیامی اعلام کرد که برای یک اختلاف، نباید دسترسی به کل پلتفرم مسدود شود. به گفته او، باید راه‌حل‌هایی پیدا کرد که مشکل همان بخش خاص را حل کند، نه اینکه کل یک کسب‌وکار آنلاین را مختل کند.
سریال «سووشون» به کارگردانی نرگس آبیار و تهیه‌کنندگی محمدحسین قاسمی در ۳۰ قسمت ساخته شده و اقتباسی است از رمان معروف سیمین دانشور. این سریال به زندگی یک خانواده ایرانی در دوران اشغال ایران توسط متفقین در جنگ جهانی دوم می‌پردازد.
داستان در شیراز می‌گذرد و شخصیت اصلی، زری، زنی جوان است که در تقابل میان سنت و مدرنیته، تلاش می‌کند میان زندگی خانوادگی، هویت فردی و شرایط سیاسی جامعه تعادلی بیابد. از جمله بازیگران این سریال می‌توان به بهنوش طباطبایی، میلاد کی‌مرام، فرشته صدرعرفایی، سام درخشانی و هوتن شکیبا اشاره کرد.
ایرنا
∎