آژانس براي اولينبار در تاريخ بررسي موضوع هستهاي ايران اعلام کرده که قادر است «ماهيت صرفا» صلحآميز برنامه هستهاي ايران را تضمين کند. هر چند اين ضمانت به واسطه اجراي برجام است اما همين که در نهايت آژانس به راهکاري براي تضمين ماهيت صلحآميز برنامه هستهاي ايران رسيده است قابل توجه است.
مدير کل آژانس بينالمللي انرژي اتمي در بيانيه آغازين خود در نشست ويژه شوراي حکام با اشاره به قطعنامه 2231 شوراي امنيت در خصوص برجام گفت که آژانس آماده است تا اقدامات لازم را انجام دهد.به گزارش ايسنا، يوکيا آمانو،مديرکل آژانس بينالمللي انرژي اتمي در بيانيه آغازين خود در اين نشست که صبح ديروز در مقر آژانس در وين شروع به کار کرد گفت: من به منظور بررسي اجراي قطعنامه 2231 شوراي امنيت سازمان ملل و وظايف آژانس طبق آن خواستار برگزاري اين نشست شوراي حکام شدم.گزارش من در خصوص نظارت و راستيآزمايي در جمهوري اسلامي ايران طبق قطعنامه 2231 شوراي امنيت در چارچوب درخواست اين شورا از آژانس براي انجام نظارت و راستي آزمايي فعاليتهاي مرتبط هستهاي ايران طبق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را مشخص ميکند. وي افزود: همانطور که ميدانيد برجام در 14 ژوئيه ميان گروه 3+3 اتحاديه اروپا و ايران حاصل شد که با موافقت شوراي حکام ما اکنون آماده انجام اقدامات لازم هستيم. ايران پس از نهايي شدن برجام پروتکل الحاقي را اجرا خواهد کرد. من از اين اتفاق استقبال ميکنم. پروتکل الحاقي يک ابزار راستي آزمايي قوي است و من از شش سال پيش تاکنون که روي کار آمدهام از ايران خواستهام اين پروتکل را اجرا کند.آمانو گفت: پروتکل الحاقي قرار است در ايران به اجرا درآيد همانگونه که اکنون در حدود 120 کشور ديگر جهان اجرا ميشود. بنابراين ما دسترسيهاي بيشتري به اطلاعات و سايتهاي ايران خواهيم داشت. مديرکل آژانس ادامه داد: شوراي حکام زماني که يک کشور اجراي پروتکل الحاقي را آغاز ميکند از آن کشور خواهد خواست تا اطلاعات وسيع و جزئيتري درباره فعاليتهاي مرتبط با چرخه سوخت هستهاياش را به آژانس ارائه دهد.بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک، ايران موافقت کرده است تا تعهدات مرتبط هستهاي بيشتري را انجام دهد که با عنوان اقدامات شفافسازي شناخته ميشوند. اين اقدامات شامل دسترسي بيشتر بازرسان آژانس به معادن اورانيوم و ادامه نظارت بر مکانهاي توليد و ذخيره سانتريفيوژ است. اين اقدامات فراتر از موافقتنامه پادمانهاي جامع ايران و پروتکل الحاقي است و به آژانس کمک خواهد کرد به درک بهتري از برنامه هستهاي ايران دست يابد.آمانو در ادامه بيانيه خود به يک کميسيون مشترک اشاره کرد که با حضور اتحاديه اروپا گروه 3+3 و ايران تشکيل شده و قرار است بر اجراي برجام نظارت کند و گفت: اين سازوکاري است که کشورهاي درگير در اين مسأله تعيين کردهاند.
شوراي امنيت از آژانس و اين کميسيون مشترک خواسته است تا در مواقع لزوم همانگونه که در برجام مشخص شده با يکديگر رايزني و تبادل اطلاعات داشته باشند. ما در صورت تصويب شوراي حکام آماده ايم تا اين کار را انجام دهيم.
∎