حجت الاسلام و المسلمین محسن جلالی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در اصفهان، با اشاره به برگزاری همایش به مناسبت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، این رویداد را فرصتی بی‌نظیر برای بازاندیشی در مسیر گذشته و ترسیم افق آینده حوزه‌های علمیه دانست.
وی با بیان اینکه حوزه علمیه قم دارای سابقه‌ای ریشه‌دارتر از بازتأسیس رسمی آن است، تصریح کرد: اگرچه آنچه امروز به عنوان بازتأسیس حوزه قم از آن یاد می‌شود، مربوط به سال ۱۳۴۰ هجری قمری و بنیان‌گذاری مجدد آن توسط آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری است، اما نباید از سابقه‌ی تاریخی این حوزه در قرون گذشته غافل شد؛ چراکه قم از دیرباز، خاستگاه راویان برجسته شیعه، محدثان بزرگ و اصحاب ائمه هدی علیهم‌السلام بوده است.
معاون پژوهش حوزه علمیه اصفهان افزود: از زمان حضور حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها در قم و دفن پیکر مطهر آن بانوی جلیل‌القدر در این شهر، قم تبدیل به مأمن علما و راویانی شد که در جوار حرم اهل بیت علیهم‌السلام به تحصیل، تدریس و نشر معارف اسلام می‌پرداختند، در دوران امام هادی و امام حسن عسگری علیهماالسلام نیز شماری از شاگردان و راویان، مستقر در قم بودند و روایت‌های معتبری از ایشان نقل کرده‌اند که نشان از پیشینه‌ی غنی علمی این شهر دارد.
وی ادامه داد: با بازگشت مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری به قم و تأسیس دوباره حوزه علمیه، ساختار منسجم‌تری در آموزش علوم دینی ایجاد شد. جذب گسترده طلاب، ایجاد نظام درسی مشخص، حمایت مالی و رفاهی از طلاب و مدیریت واحد، از جمله گام‌های تحولی آن دوران بود که زمینه‌ساز ورود فقهای بزرگی همچون آیت‌الله بروجردی به قم شد.
حجت الاسلام و المسلمین جلالی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به همایش پیش‌رو که از روز چهارشنبه در قم آغاز خواهد شد، اظهار داشت: آنچه اهمیت این همایش را مضاعف کرده، پیام راهبردی مقام معظم رهبری است که قرار است در افتتاحیه قرائت شود و این پیام، که در قالب منشور تحولی برای حوزه‌ها تنظیم شده، حاوی نکات راهبردی، تذکرات، انتقادات و پیشنهادهایی است که باید سرلوحه برنامه‌ریزی صد ساله دوم حوزه‌های علمیه قرار گیرد.
وی تاکید کرد: در حاشیه این همایش، سلسله نشست‌هایی با حضور مدیران، مدرسان و فضلای برجسته برگزار می‌شود که به تفسیر و تحلیل پیام رهبر انقلاب خواهند پرداخت و ما در آستانه مرحله‌ای نو از حیات حوزه‌ها هستیم؛ مرحله‌ای که نیازمند شجاعت در اصلاح ساختارها، احیای سنت‌های اصیل حوزوی و پاسخ‌دهی به نیازهای فکری و معرفتی جامعه امروز است.
معاون پژوهش حوزه علمیه اصفهانبا تأکید بر اینکه حوزه علمیه تنها یک نهاد آموزشی نیست، گفت: حوزه‌های علمیه همواره در قلب تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران و جهان اسلام قرار داشته‌اند، انتظار رهبری از حوزه در منشور اخیر، ناظر به نقشی تمدن‌ساز و الهام‌بخش برای آینده‌ی اسلام و انقلاب اسلامی است.
وی با اشاره به جایگاه رفیع حوزه علمیه اصفهان اعنوان کرد: حوزه اصفهان از جمله حوزه‌های تاریخی و ریشه‌دار شیعه است که حتی پیش از تأسیس رسمی حوزه قم، نقش مؤثری در پرورش علمای برجسته ایفا کرده است، در طول سده‌های گذشته، اصفهان کانون اندیشه‌های دینی، فلسفی و اصولی بوده و بزرگانی چون میرداماد، میرفندرسکی، علامه مجلسی، شیخ بهایی، آیت‌الله نائینی، آیت‌الله کلباسی و آیت‌الله بروجردی در این حوزه پرورش یافته‌اند.
حجت الاسلام و المسلمین جلالی خاطرنشان کرد: در دوره معاصر، حوزه علمیه اصفهان با حضور علمای بزرگی مانند آیت‌الله خادمی، آیت‌الله صافی اصفهانی، آیت‌الله مظاهری و دیگر بزرگان، نقش فعالی در تداوم جریان علمی شیعه ایفا کرده و امروز نیز با هزاران طلبه و ده‌ها مدرسه علمیه در حال فعالیت است، حوزه‌ای که همواره استقلال خود را حفظ کرده و در کنار حوزه قم و نجف، یکی از ارکان اصلی مرجعیت و فقاهت شیعه محسوب می‌شود.
وی در پایان تأکید کرد: ورود به صد ساله دوم حوزه‌های علمیه، نیازمند تکیه بر گذشته درخشان و همزمان پاسخ‌گویی به مسائل پیچیده امروز است، این منشور رهبری می‌تواند نقشه راهی روشن برای این مسیر باشد، به شرط آنکه حوزه‌ها با صداقت، دقت و جسارت، آن را مورد توجه جدی قرار دهند.