فیلم گزارش را اینجا ببینید
عصر ایران ــ پنجاه سال پیش، در آوریل ۱۹۷۵، جنگ داخلی لبنان آغاز شد و موزه ملی بیروت به کانون درگیری‌ها در خط مقدم تقاطع مرگبار شرق و غرب بیروت تبدیل شد. این ساختمان تاریخی که به مثابه سپری از گنجینه‌هایش محافظت می‌کرد، در طول ۱۵ سال جنگ آسیب‌های جدی دید، اما نشانه‌های آن دوران هنوز بر دیوارها و گوشه‌های آن باقی مانده است.
جنگ در ۱۳ آوریل ۱۹۷۵، پس از حمله مسلحانه چند مسیحی به اتوبوسی حامل نیروهای فلسطینی در بیروت آغاز شد. غسان سلامة، وزیر فرهنگ لبنان، می‌گوید: «نیروهای نظامی، موزه را به پایگاه خود تبدیل کردند. آن‌ها در اینجا می‌خوابیدند، غذا می‌خوردند و کنار شومینه از سرما پناه می‌گرفتند.» نشانه‌های این حضور، از جمله آثار به‌جا‌مانده در چهار گوشه شومینه، همچنان گواه آن روزهاست.
در آن زمان، امیر موریس شیهاب، رئیس بخش آثار باستانی، با تدبیری هوشمندانه از گنجینه موزه محافظت کرد. سارکیس خوری، متخصص آثار باستانی، توضیح می‌دهد: «شیهاب با ساخت جعبه‌های بتنی مسلح، آثار بزرگ مانند گور سنگی احرامام و موزاییک‌های کف را با لایه‌های ماسه و بتن حفظ کرد. اشیای کوچک‌تر به انبار منتقل شدند و او شایعه کرد که آثار از موزه خارج شده‌اند.» این ترفند، موزه را از تخریب گسترده نجات داد.
جنگ داخلی لبنان با ۱۰۰ هزار کشته و صدها هزار آواره، تا ۱۹۹۰ ادامه یافت. مرمت موزه در سال ۱۹۹۵ آغاز شد و به گفته خوری، «این فرآیند مانند کشف دوباره موزه بود.» در جریان بازسازی و پس از درگیری‌های بعدی، از جمله حمله اسرائیل، اشیای بیشتری که شیهاب در زیرزمین مخفی کرده بود، در حیاط خلوت موزه یافت شد.
موزه ملی بیروت امروز نه‌تنها نگهبان گنجینه‌های باستانی لبنان، بلکه نمادی نادر از مقاومت و حفظ حافظه جمعی این کشور در برابر مصائب جنگ است.
