«تغییر دروازه در فوتبال یک خطای بنیادین و یک حرکت غیرمنصفانه است. خطایی که برخی از تندروهای آمریکایی که هنر توافق برد-برد را نمی‌فهمند، آن را بر دولت و مذاکره‌کننده آمریکایی تحمیل می‌کنند... . چنین حرکتی می‌تواند به منزله نبود جدیت و نداشتن حسن نیت تلقی شود. باید برای تغییر، حرکتی جدی انجام داد». این بخشی از واکنش اسماعیل بقائی به تغییر مواضع استیو ویتکاف است. از سویی مذاکراتی که با میانجی‌گری عمان آغاز شده و قرار بود در مسقط پیگیری شود، حالا اخبار تأییدنشده می‌گویند مذاکرات به رم منتقل خواهد شد که همچنان میانجی عمان است و میزبان مذاکرات، بنابراین تغییری در رویکرد میانجی رخ نداده است، اما زمین بازی آمریکا با نوسانات مواضع ویتکاف در حال تغییر است. مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده، هرچند خارج از چارچوب رسمی برجام و با اراده دو کشور و حذف طرف‌های اروپایی و روسیه و چین آغاز شده، همچنان یکی از معدود مسیرهای فعال دیپلماتیک میان دو کشور به شمار می‌رود؛ مسیری که از نگاه ناظران سیاسی، نقشی کلیدی در مدیریت تنش، کاهش خطر درگیری و گشودن پنجره‌های دیپلماسی میان دو کشور دارد. در هفته‌های اخیر، بار دیگر تماس‌های تهران و واشنگتن با میانجی‌گری عمان آغاز شده و اولین دور مذاکره نیز در مسقط برگزار شد که روایت دو طرف نشان از مثبت‌بودن اولین گام در این دور از مذاکرات بود اما بعد از چند روز شاهد سخنانی از ویتکاف، مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی هستیم که سبب واکنش تند طرف ایرانی شده است.
مواضع لرزان استیو ویتکاف، از فاکس تا ایکس
به نوشته یورونیوز، تنها یک روز پس از اینکه استیو ویتکاف در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز گفت که «ایران به غنی‌سازی بیش از ۳.۶۷ درصدی نیاز ندارد» و بسیاری آن را به نوعی موافقت ترامپ با حفظ برنامه غنی‌سازی ایران به مقدار توافق برجام دانستند، ویتکاف در شبکه اجتماعی ایکس نوشت «تهران باید برنامه غنی‌سازی خود را نابود کند». استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه و سرپرست هیئت آمریکایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران روز سه‌شنبه ۱۵ آوریل در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «توافق با ایران تنها زمانی نهایی خواهد شد که مورد توافق ترامپ باشد». ویتکاف افزود: «هرگونه توافق نهایی باید چارچوبی برای صلح، ثبات و شکوفایی در خاورمیانه ایجاد کند. این به آن معناست که ایران باید برنامه غنی‌سازی و تسلیحاتی هسته‌ای خود را متوقف و نابود کند». استیو ویتکاف همچنین نوشت: «برای جهان ضروری است که توافقی سخت‌گیرانه و عادلانه ایجاد کنیم که پایدار بماند، و این همان چیزی است که رئیس‌جمهور ترامپ از من خواسته است انجام دهم». به نظر می‌رسد اظهارات روز سه‌شنبه ویتکاف در تضاد با موضع شامگاه دوشنبه او، تحت تأثیر بازی رسانه‌ای تندروهای آمریکا و رسانه‌های اسرائیلی رخ داده و همین امر سبب واکنش‌های منفی نسبت به ادعای جدید آمریکا در این دور از مذاکرات غیرمستقیم با ایران شده است.
از‌این‌رو مواضع متناقض مذاکره‌کننده آمریکایی، موجب شد که سخنگوی وزارت امور خارجه، او را به مراقبت در مواضعش دعوت کند و هشدار دهد این‌گونه رفتارها ثمره‌ای جز بی‌اعتمادی نخواهد داشت. به گزارش مهر اسماعیل بقائی در واکنش به پست استیو ویتکاف در شبکه ایکس که در آن به نابودی برنامه هسته‌ای ایران و صنایع نظامی مرتبط با آن اشاره کرده بود، گفت که برخی از خطاها، خطاهای بنیادینی هستند که می‌تواند مسیر تازه مذاکراتی را بر هم زند. سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با هشدار و تذکر این موضوع به مذاکره‌کننده آمریکایی نوشت: «تغییر دروازه در فوتبال یک خطای بنیادین و یک حرکت غیرمنصفانه است. خطایی که برخی از تندروهای آمریکایی که هنر توافق برد-برد را نمی‌فهمند، آن را بر دولت و مذاکره‌کننده آمریکایی تحمیل می‌کنند. در دیپلماسی چنین خطایی می‌تواند یک شروع تازه را که با دشواری آغاز شده، از بین ببرد. چنین حرکتی می‌تواند به منزله نبود جدیت و نداشتن حسن نیت تلقی شود. باید برای تغییر، حرکتی جدی انجام داد».
بقائی با تأکید بر اینکه تندروهای آمریکایی نمی‌خواهند «دولت آمریکا به نمایندگی از مردم آمریکا مذاکره کند»، ادامه داد: این کنش و واکنش‌ها از سوی نماینده رئیس‌جمهور آمریکا در مذاکرات و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، به‌صراحت حاکی از این است که برخی از مقام‌ها و گروه‌های ذی‌نفع در آمریکا نمی‌خواهند دولت آمریکا به نمایندگی از مردم آمریکا مذاکره کنند؛ بلکه درصدد هستند این کشور منافع یک گروه خاص را نمایندگی کند؛ گروهی که بیش از چهار دهه است به همین روش از طرف آمریکایی بهره‌برداری کرده است»، پس به نظر می‌رسد موفقیت در مذاکرات نیازمند آزادسازی سیاست خارجی آمریکا از سلطه بازیگرانی است که به صورت سیستماتیک چهره‌ای اهریمنی از ایران ترسیم می‌کنند و مسیر تعامل عمل‌گرایانه را مسدود می‌سازند. علاوه‌بر‌این تندروها و لابی‌های ضد ایرانی در واشنگتن تلاش خواهند کرد با ایجاد ترس، انتشار اطلاعات نادرست، تخریب شخصیت‌ها و تاکتیک‌های روانی، از‌جمله مقایسه‌های نادرست بین ترامپ و اوباما، مذاکرات را منحرف کنند. این حاشیه‌سازی‌ها نباید سیاست آمریکا را شکل دهد. آنچه لازم است، تمرکز بر دستیابی به توافقی واقع‌بینانه، منصفانه، متعادل و عملی است. ایران رفتار دولت آمریکا را در این ارتباط به دقت رصد خواهد کرد و متناسب با رفتار آمریکایی‌ها رفتار مناسب خود در این زمینه را تنظیم خواهد کرد».
لازم به توضیح است این تغییر مواضع طرف آمریکایی همراه با تغییر مکان مذاکره از مسقط به رم، در حالی رخ داده که رسانه‌های فرانسوی گزارش داده بودند مقامات آمریکایی این هفته در پاریس خواهند بود! «سوفی پریماس» سخنگوی دولت فرانسه، روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت که وزیر امور خارجه آمریکا و فرستاده کاخ سفید به‌زودی از فرانسه دیدن خواهند کرد. پریماس با بیان این مسئله که «آنها به طور گسترده درباره مسائل خاورمیانه با مقامات فرانسوی گفت‌وگو خواهند کرد»، افزود: «همه موضوعات مربوط به خاورمیانه روی میز خواهد بود». یک مقام مطلع از مقدمات این سفر به نشریه «پالتیکو» نیز گفت که دو طرف درباره تهدیدهای تعرفه‌ای ترامپ، اوکراین، ایران و روابط تجاری گفت‌وگو خواهند کرد.