شفقنا- پس از آنکه مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، در اقدامی که در دیپلماسی آمریکا غافلگیرکننده تلقی می‌شود، در 15 مارس سفیر آفریقای جنوبی در واشنگتن را عنصر نامطلوب اعلام کرد و به او دستور داد به کشورش بازگردد، بحرانی بی سابقه در روابط دو کشور ایجاد شده است.

به گزارش شفقنا به نقل از الجزیره، در بحبوحه تشدید اختلافات سیاسی بین دو کشور، وضعیت رابطه میان دولت آفریقای جنوبی و آمریکا و نحوه مدیریت روابط این کشور با واشنگتن تحت سیاست جدید ایالات متحده به مسئله ای بزرگ تبدیل شده است.

ناظران و مقامات دولتی در آفریقای جنوبی بر این باورند که تیرگی روابط با واشنگتن می تواند بر وضعیت اقتصادی این کشور تأثیر منفی بگذارد و مشکلات اقتصادی و اجتماعی را به ویژه مشکلات مربوط به برنامه های بهداشتی و همکاری در مبارزه با بیماری های همه گیر تشدید کند.

ریشه های بحران دیپلماتیک بین واشنگتن و پرتوریا ناشی از یک واگرایی استراتژیک در مواضع سیاسی دو کشور است. آفریقای جنوبی موضعی بی طرف در قبال جنگ روسیه و اوکراین اتخاذ کرده و تحریم های اقتصادی علیه مسکو را رد کرده است.

در ماه مه 2023، رابین بریتجه، سفیر ایالات متحده در آفریقای جنوبی گفت که پرتوریا در دسامبر 2022 محموله ای از سلاح و مهمات را مخفیانه به مسکو ارسال کرده است که منجر به اتهامات و تنش بین دو طرف شد.

تلاش های پرتوریا در مجامع بین المللی برای محکوم کردن اسرائیل به خاطر جنگش در غزه از سوی واشنگتن به عنوان تهدیدی مستقیم برای متحد اصلی خود در خاورمیانه تلقی شد.

ایالات متحده تعمیق روابط پرتوریا با چین در ائتلاف بریکس را یک چالش و تلاش برای آسیب رساندن به منافع آمریکا می داند.

ترامپ تهدید کرده است که در صورت تضعیف دلار آمریکا، تعرفه های 100 درصدی را بر کشورهای گروه 20 اعمال خواهد کرد.

اتهام دشمنی

همزمان با نشست وزرای خارجه گروه 20 در فوریه گذشته در ژوهانسبورگ، مارکو روبیو وزیر امور خارجه ایالات متحده اعلام کرد که در این اجلاس که در کشوری برگزار می شود که «برنامه ضد آمریکایی» دارد، شرکت نخواهد کرد.

روبیو گفت که آفریقای جنوبی کارهای بسیار ناپسندی مانند مصادره اموال خصوصی اقلیت سفید پوست را انجام می دهد.

در 15 مارس، ایالات متحده تصمیم گرفت ابراهیم رسول، سفیر پرتوریا را اخراج کند و او را عنصر نامطلوب اعلام کرد.

وزیر امور خارجه آمریکا گفت: رسول یک تحریک کننده، دشمن آمریکا و از دونالد ترامپ رئیس جمهور متنفر است.

آفریقای جنوبی به نوبه خود اتهامات آمریکا را رد کرد و گفت که کشوری مستقل، دموکراتیک و حقوق بشر است.

در اوایل ماه گذشته، رئیس جمهور آفریقای جنوبیگفت که مایل است سیاست دولت خود را در مورد برنامه اصلاحی مصادره زمین برای همتای آمریکایی خود توضیح دهد و همچنین با ایلام ماسک متحد نزدیک ترامپ تماس گرفت.

علیرغم تمایل دولت آفریقای جنوبی برای توضیح موضع خود به مقامات آمریکایی، ترامپ دستورات اجرایی علیه پرتوریا صادر کرد. مهمترین این اقدامات شامل کاهش و مسدود کردن کمک‌ها، حمایت از اقلیت آفریقایی‌ها و در نهایت اخراج سفیر این کشور از آمریکا است.

آینده روابط دو کشور

از زمان آغاز تنش ها بین دو طرف در اوایل فوریه، پرتوریا تمایل خود را برای بازگرداندن روابط به حالت عادی ابراز کرده است و رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که آماده است دیدگاه کشورش را برای دونالد ترامپ توضیح دهد.

ابراهیم رسول، سفیر اخراج شده در واشنگتن در حاشیه جشن فرودگاهی که برای بازگشت او برگزار شد، گفت که برای آفریقای جنوبی مهم است که روابط خود با ایالات متحده را پس از مجازات ترامپ و متهم کردن آن به خصومت قبل از اخراج خود، ترمیم کند.

پنج‌شنبه گذشته، وینسنت ماگونیا، سخنگوی ریاست‌جمهوری آفریقای جنوبی به رسانه‌ها گفت که خروج سفیر از واشنگتن به معنای قطع روابط با ایالات متحده نیست، به‌ویژه که دو طرف از روابط تجاری قوی برخوردار هستند.

این سخنگو گفت که رئیس جمهور رامافوسا به دقت گزینه های تعیین سفیر جدید را بررسی می کند، زیرا او مایل است روابط خود را در بحبوحه تنش های فعلی از نو تنظیم کند و به دنبال حل و فصل اختلافات است.

حزب مخالف اتحاد دموکراتیک آفریقای جنوبی خواستار بازنگری در سیاست خارجی این کشور و پایان دادن به مناقشه با ایالات متحده شد.

بر اساس مطالعه منتشر شده توسط وب سایت «افریکن ریدینگز» ، محتمل ترین سناریو این است که پرتوریا یک سفیر جدید در واشنگتن منصوب کند و برای مهار تنش تلاش کند. با این حال، اگر ایالات متحده به تشدید تنش ادامه دهد، آفریقای جنوبی به تقویت شراکت خود با روسیه و چین متوسل خواهد شد که در نهایت منجر به ادامه تنش های دیپلماتیک خواهد شد.