به گزارش ایرنا، در آستانه فصل بهار تقایل رنگ ها در طبیعت بکر و زیبای کهگیلویه وبویراحمد نمایان شده به طوری که اینک دامنه های سترگ کوه های سر به فلک کشیده دنا و کاکان پوشیده از برف محل برف بازی کودکان است اما در طبیعت کوهپایه های خامی همچون فرشی رنگارنگ از گل های وحشی و سبزه زارهای زیباست.
اینجا رودخانه های خروشانی همچون بشار، مارون و زهره در دل طبیعتی بکر که گرداگرد آنان را درختان جنگلی در بر گرفته و سکونت پرندگان مهاجر آسیایی زینت بخش آنان شده را می توان نمونه ای از سرود طبیعت در این روزهای بهاری به شمار آورد.
وجود باغ های تاریخی چشمه بلقیس و عمران در شهرستان چرام،باغ فردوس گچساران در کنار تفرجگاه هایی چون گردنه شلال دون، دشتک دیل، آبشار یاسوج، کوه گل، سواحل سد کوثرفچمشیر و روستاهای هدف گردشگری کهگیلویه وبویراحمد را محلی برای پذیرایی از مسافران با سلیقه های مختلف آماده کرده است.
وجود روستاهایی با بافت های تاریخی پلکانی مانند مارین و کریک در کنار روستاهایی چون سربیشه و میمند به عنوان سازندگان صنایع دستی و مناطقی مانند الگن و دیل که زندگی سنتی و آداب و رسوم محلی همچنان در این سرزمین ها جریان دارد این استان زاگرس نشین را به محلی برای دوستداران روستاگردی تبدیل کرده است.
پل های پاتاوه در شهرستان مارگون، پل بریم و بنای دوگور دوپا در باشت، چهارطاقی خیرآباد و گنبد لیشتر گچساران، تنگ سولک بهمئی، بلاد شاپور کهگیلویه ، تل خسرو در بویراحمد و ده ها بنای تاریخی دیگر کهگیلویه وبویراحمد را محلی برای گردشگری دوستداران تاریخ و تمدن کهن ایرانی کرده است.
در حالی که کارشناسان حوزه گردشگری معتقد هستند که خوراک و نوشیدنی (فود توریسم، food tourism یا food travel)به عنوان یکی از شاخه های گردشگری افزون بر معرفی فرهنگ هر منطقه فرصتی برای کسب تجربه های تازه برای مسافران است،تنوع غذاها و خوراکی های محلی از انواع آش ها گرفته تا نان های خوشمزه دست گردشگران را برای انتخاب متناسب با ذائقه آنان در کهگیلویه وبویراحمد باز گذاشته است.
دمپخت گوشتی؛ شله ماشکی؛ گونه؛ دوا لبنی؛ دوا زردکی؛ دمپخت اشکوه و چهار لقمه اشکوه،نان های محلی تیری شیرین؛ نان بلبلی یا مشتک روغنی و نان شلشلی از خوراکی های محلی مردم کهگیلویه وبویراحمد است که گردشگران می توانند در رستوران های سنتی این خوراکی ها را امتحان کنند.
زیست بوم عشایر
زیست بوم مناطق قشلاقی عشایرنشین که جلوه ای از کار و تلاش در کنار طبیعت بکر را به نمایش گذاشته، جاذبه ای زیبا برای نوروزگردی در این مناطق گرمسیری کهگیلویه وبویراحمد بشمار می رود .
اینجا مردمان قانع و سختکوش تقریبا همه نیازهای زندگیشان را خودشان تامین می کنند به طوری که از خانه یا همان سیاه چادر، تا زیراندازهایی که در آن پهن می کنند یعنی گلیم و گبه همه چیز با دستان پرتوان اعضای خانواده درست می شود.
بانوان سختکوش عشایرنشین در این روزهای بهاری برای پخت غذا آن سوتر از سیاه چادر ابتدا از بوته های گیاهان خودرو می چینند و پس از شست و شو و خرد کردن با آن پلوهای خوش و طعم رنگی درست می کنند و آن را با ماستی که خود تولید کرده اند می خورند،خانواده های عشایرنشین اگرچه خود تولیدکننده گوشت هستند اما برخی روزها گیاه خواری می کنند.
مردان هم پس از خوردن صبحانه هی هی گویان گوسفندان را به چرا برده در فرهنگ عشایری انجام کارهای خانه برای مردان نوعی عیب و عار است اما آنان با فعالیت های مختلف تا شامگاهان برای رفاه خانواده در تلاش هستند.
تفرجگاه های سرسبز
اینک در آستانه فصل بهار دشت های مازه، دیل؛ قلات گناوه و آبریگون از تفرجگاههای طبیعی جنوب کشور با انبوهی از درختان بلوط، بادام، کلخنگ، بنه و علفزارهای یک دست سبز مخمل گون جلوه گاه قدرت لایزال الهی شده است.
اینجا در نوبرانه فصل بهار گل ها به رسم شادباش لباس های رنگارنگ خود را به تن کرده اند، در این سرزمین گرمسیری شماری از گل های وحشی در مقدم بهار تن پوش قرمز و صورتی، تعدادی جامه آبی و بنفش و برخی گل ها نیز پیراهن های سفید و زرد رنگ پوشیده اند.
حالا در دشت های زیبای کهگیلویه و بویراحمد زمین به شکرانه طراوت و سرزندگی دوباره اش هر آن چه در دل پرورانده به سمت آسمان روانه کرده، طبیعت مملو از گیاهان رنگارنگ شده و پرندگان که خبر رسیدن بهار را شنیده اند از لانه های خود بیرون آمده و نغمه سرایی می کنند.
این روزها عبور گله های گوسفندان با نوای نی چوپانان ، مردان و زنانی که سوار بر چهارپایان از مسیرهای سخت برای حابه جایی مایحتاج خود در تکاپو هستند دشتک دیل را به اکو موزه گردشگری تبدیل کرده حالا و در آستانه بهار گستردن سفرههای غذا در سایه سار پیر درختان بلوط و علفزارهای یک دست سبز، در هوای مطبوع تجربه ای به یادماندنی برای مسافران این نقطه شده است.
روستای باستانی مارین
روستای مارین در شمال شهرستان گچساران با رنگین کمانی از جاذبههای طبیعی، تاریخی، مذهبی و مردم شناسی پنجرهای رو به بهشت به روی مسافران گشوده این منطقه گردشگری به دلیل آب و هوای مفرح در دل منطقهای گرمسیری، وجود بقعه متبرکه بیبی حمیده (س)، باغ میوههای رنگارنگ و بافت پلکانی روستا به بهشت گمشده جنوب ایران معروف شده است.
بافت پلکانی واحدهای مسکونی که هر خانه بر خانههای پایین دست اشراف دارد یکی از جاذبههای تماشایی روستای مارین است که این بافت مسکونی بومی و منحصر به فرد سبب شده تا گردشگران روستای مارین را به نام 'ماسوله جنوب' ایران بشناسند.
وجود مردمانی خونگرم که به گویش مارینی یکی از شاخههای لهجه لری صحبت میکنند، آواها و نواهای محلی و لباسهای سنتی بانوان از جاذبههای گردشگری مردم شناسی این دیار است.
روستای "اَلگن"
وجود جنگل های بلوط در گرداگرد روستای"اَلگن" و انارستان ها و تاکستان هایش که این روزها در استقبال از بهار جامه سبز رنگش را بر تن کرده اینجا را به سرزمینی رویایی برای سیر و سیاحت تبدیل کرده است.
این روزها گشت و گذار در کوچه باغ های قدیمی و هم کلامی با ساکنان روستای "اَلگن" که با گویش لری سخن می گویند جلوه های هزار رنگی از سیر و سیاحتی خاطره انگیز را نصیب مسافران کرده است.
این روستای ۳۰۰ نفری که در بخش چاروسا از توابع شهرستان کهگیلویه و در ۶۵کیلومتری شهر دهدشت قرار دارد افزون بر زیبایی های طبیعی به علت وجود یک قبرستان پر رمز و راز قدیمی، شکل ساخت خانه های اهالی و غذاهای سنتی خوشمزه جلوه های جذابی برای گردشگری دارد.
مسافران پس از گذشتن از جاده ای کوهستانی،پر پیچ و خم با پوشش جنگل های چشم نواز بلوط وارد روستای "اَلگن" می شوند اینجا نخستین چیزی که نظر مسافران را جلب می کند شکل ساخت واحدهای مسکونی اهالی است.
این روستا که در کوهپایههای زاگرس زیبا جا خوش کرده متناسب با جغرافیای منطقه شکلگیری واحدهای مسکونی متناسب با اقلیم در آن رخ داده به طوری که بافت مسکونی روستا را نمیتوان پلکانی به شمار آورد اما بهسبب شیب زمین خانه ها بهصورت کاملا طبیعی و بدون نقشه قبلی پلکانی ساخته شده اند.
هسته اصلی و مرکزی روستای "اَلگن" روی تپهای شکل گرفته که خود در میان سایر تپهها و کوههای اطراف احاطه شده و در مرکزیترین نقطه همان تپه قلعهای اعیانی ساخته شده که از قدیمیترین بناهای روستاست،این سازه که به گفته کارشناسان، میراثی به جا مانده از دوره قاجاریه است و محل زندگی خان های محلی بوده،قسمتهای زیادی از آن تخریب شده اما ساختمانی سهطبقه در آن باقی مانده که از سنگ ساخته شده و پنجرههایی در نما دارد.
در این روزهای اسفند ماهی قدم زدن بر روی سنگ فرش کوچه باغ های این روستا و تماشای خانه های قدیمی با درهای چوبی و درختان سرسبز که از حیات خانه ها سر درآورده گردشگران را به زندگی نوستالرژی روستایی می برد،نشستن بر روی سکوهایی که در نزدیکی چشمه احداث شده یا تماشای پل معلقی که بر روی رودخانه ای که از میانه روستا می گذرد ساخته شده حس و حال خوبی به گردشگرانی می دهد که به این روستا سفر می کنند،اینجا دیوارهای سنگچین کوتاه با درختان سر به هم کشیده و چنارهای کهنسال و صدای شرشر آب که از درون جوی میگذرد مناظری بسیار زیبا در مقابل چشم مسافران گشوده است.
به غیر از طبیعت یکی از بهترین تجریبات گردشگرانی که روستای "اَلگن" را برای طبیعت گردی انتخاب می کنند غذاهای سنتی مردم خونگرم این دیار است.
جلوه های گردشگری در کوهساران
بسیاری از کوهپایه های ایران در واپسین روزهای زمستان طبیعتی بسیار سرد و عریان دارند اما اینجا در دامنه های کوه خامی هوای دلپذیر طبیعت سبزپوش و رویش شقایق های رنگارنگ بهشتی پیش روی گردشگران گشوده است.
دست قدرت آفرینش چون نقاشی چیره دست تمام زیبایی های طبیعی چون جنگل، چشمه ، آبشارها، علفزارها ،گیاهان معطر، رودخانه ها و حیات وحش را در خود جای داده است نغمه خوانی وحوشی چون کبک ، تیهو و انواع کبوتر کوهی مانند گاهک،کریش و برچی زینت آرام بخش مسافران خسته از آلودگی های صوتی زندگی شهری نشینی شده است.
کوه خامی که سه هزار و ۲۰۰ متر ارتفاع دارد یکی از بلندی های رشته کوه زاگرس به شمار می رود که ۱۰ قله با بیش از سه هزار متر به نام هایی چون قله سرون،بازگه، کل ول ۱ و ۲ دارد،اینجا بوی خوش گیاهانی چون پونه کوهی ،آویشن، ریواس، جاشیر، چویل، گل شیپوری و بن سرخ شامه نوازی می کندنشستن زیر درختان بلوط که بارزترین نماد جنگلی در کوه خامی به شمار می رود تماشای گونه های درختی مانند کیکم، پسته وحشی ،کلخنگ، ارزن ، بادام ، زالزالک و تاگ که تازه لباس سبز بهاری بر تن کرده اند آرام بخش مسافران شده است.
کوه خامی دارای ایستگاه ها و استراحتگاه هایی برای گردشگران از جمله گو ونا،اونو و بازگه است،بازگه زیباترین نقطه کوه خامی است که آخرین نقطه ییلاقی برای ساکنان محسوب می شود اما در دامنه های خامی یک اقامتگاه بومگردی برای پذیرایی از گردشگران وجود دارد در این مرکز خدماتی افزون بر خدمات اسکان غذاهای محلی استان کهگیلویه وبویراحمد و دیگر غذاهای ایرانی سرو می شود.
رودخانه مارون
صدای دلنشین خروش رودخانه، درختان جنگلی بادام که به تازگی جامه سپید با شکوفه های سبز بهاری بر تن کرده اند و طبیعت سحرانگیزش حکایت از سرود بهار در سواحل زیبای رودخانه مارون دارد.
اینجا در سواحل رودخانه مارون با آب و هوای دلپذیربهاری،طبیعت بکر، باغستان های سرسبز مرکبات و جنگل های کنار و بادام گردشگران دل به صدای طبیعت می سپارند و آرامشی وصف ناشدنی را تجربه می کنند.
سواحل رودخانه مارون که از رشته کوه زاگرس در کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه میگیرد و سرانجام با نام رود جراحی به تالاب شادگان و در فصلهای پرآب به خلیج فارس میریزد این روزها با طبیعتی زیبا آماده پذیرایی از مسافران نوروزی است.
نام اصلی و قدیمی رودخانه مارون، «تاب» است این سرزمین زیبا از میانهٔ خاک کهگیلویه و بویراحمد و روستاهای آبریز و زیرنا، در منطقه دشمن زیاری سرچشمه میگیرد و پس از عبور از روستاهای سه گدار ، چم مورد ، گاودانه ، قلعه گل ، برآفتاب ، قلعه دختر و کلات دشمن زیاری، وارد ایدنک شده و سپس از شهرستانهای بهبهان و آغاجاری در استان خوزستان نیز گذر میکند.
تاب در حدود قرن ۱۳ هجری به استناد نوشته فارسنامه ناصری، به رودخانه مارون تغییر نام یافت این رودخانه از کوههای نیر و چشمهسارهای دامنه کوههای سادات از رشته کوه زاگرس سرچشمه گرفته و پس از طی ۱۲۰ کیلومتر مسافت به دریاچه سد مارون میرسد.
مسافرانی که سواحل رودخانه مارون را برای بهارگردی انتخاب می کنند می توانند از طریق جاده اصفهان و مسیر جاده پاتاوه به دهدشت یا جاده چهارخطه گچساران به دهدشت خود را به این بهشت دلربا برسانند.
بادامستان های بلوطبندان
بادامستان های منطقه بلوطبندان از توابع بخش سوق یکی دیگر از جلوه های چشم نواز طبیعت نزدیک سواحل رودخانه مارون است اینجا هوای پاک، زمین سرسبز و هوای بهاری و آواز خوانی پرندگان سفر مسافران را خاطره انگیز کرده است.
اینجا شکوفه های سفید رنگ بادام در میان گل های رنگارنگ مراتع شیبدار در حاشیه سد مارون، چشم اندازی نادر را در طبیعت کوه سترگ خائیز ترسیم کرده است.
وجود طبیعت زیبای رودخانه بشار در کنار مجموعه تاریخی «پاتاوه» یکی از بهترین مقاصد جاذبه های ایرانگردی به ویژه در فصول بهار و تابستان را فراهم کرده که می توان با ایجاد زیرساخت های گردشگری این موقعیت را تقویت کرد.
در دورههای بعد، پلهای دیگری در کنار پل شاه نشین ساخته شده، که از جمله آنان پل بزرگ «پاتاوه» محسوب می شود که اکنون چند چشمه آن باقی مانده است.
این اثر که پایهای از سنگهای حجاری شده دارد،با آثار دوران هخامنشی واقع در مسیر جاده قدیمی بین خوزستان و فارس (بهبهان به دهدشت و پاتاوه) شباهت زیادی داشته و قابل مقایسه با آنان است در روایات محلی گفته میشود که گذشته های دور در کنار تخت شاه نشین درختان بزرگی بوده که خنکی سایه درختان و تماشای رودخانه، تخت شاهنشین را به مکانی زیبا تبدیل کرده بود.
مجموعه تاریخی خیرآباد
مجموعه آثار تاریخی و منحصر بفرد خیرآباد گچساران که از یک چهار طاقه و سه پل تشکیل شده یادگار ۳۵۰ سال شکوه و رونق اقتصاد ایران در دوره هخامنشیان است که نیازمند توجه بیشتر از سوی متولیان امر می باشد،این جاذبه تاریخی به دلیل طبیعت بهاری اطراف آن و قرار داشتن در جاده گچساران به اهواز این روزها میزبان هموطنان علاقه مند به آشنایی با پیشینه تاریخی تمدن ایران در دوران باستان است.
این آثار در فاصله ۵۰ کیلومتری از شهر دوگنبدان به سمت بهبهان در منطقه خیر آباد و در یک کیلومتری شمال روستای دهوه و مسیر راه شاهی آن دوران حکایت از شکوه تمدن ایرانی در روزگاران کهن دارد.
چهارطاقه خیرآباد روزگار اردشیر بابکان در جاده ارجان به آورد شهر که دروازه تجارت ایران از خلیج فارس به جاده ابریشم بود احداث شده و پس از چند قرن رونق تجارت در کشورمان با حمله اعراب تخریب شده اینجا که در تاریخ دوم اسفند سال ۱۳۲۷ بهعنوان یکی از نخستین آثار میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد به ثبت ملی رسیده یکی از مشهورترین بناهای تاریخی این استان است.
بنای تاریخی چهارطاقه که به نام هایی چون چهاردر، چهارقاپو و چهاردروازه نیز خوانده شده با معماری کالبدی زمینه چهارگوش و پوشش گنبدی، متشکل از چهار پایه و یک طاق گنبدی بر روی آن و چهار ورودی طاقدار ساخته شده مصالح اصلی بهکار رفته در ساخت این بنا سنگ، گچ و لاشه است که در طول صدها سال گنبد بزرگ و حجیم بنا را حفظ کرده،گنبد این بنا بهشکل گردچین ساخته شده و پایههای آن با سنگهای چکشکاریشده و فضای زیر گنبد با خطوط هندسی ساده تزیین شدهاند.
در بررسیهای باستانشناسی بر روی تپههای اطراف و در عمق حدود ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتری تپهها سوختههایی بدست آمده که کارشناسان احتمال می دهند علاوه بر آتشکده برای انجام آیین های مذهبی در آن، بر فراز تپهها نیز گودالهایی برای افروختن آتش تعبیه شده است.
پل تاریخی «پاتاوه»
پل «پاتاوه» که با نام های پل تخت شاه نشین و پایه پل نیز شهرت دارد در روستای «پاتاوه» از توابع شهرستان دنا قرار گرفته این سازه باشکوه به صورت ۶ ضلعی ساخته شده و نمای آن از سنگ سفید تراشیده شده به طوری که علامت سنگ تراشان بر روی آن مشاهده میشود.
وجود طبیعت زیبای رودخانه بشار در کنار مجموعه تاریخی «پاتاوه» یکی از بهترین مقاصد جاذبه های ایرانگردی به ویژه در فصول بهار و تابستان را فراهم کرده که می توان با ایجاد زیرساخت های گردشگری این موقعیت را تقویت کرد.
در دورههای بعد، پلهای دیگری در کنار پل شاه نشین ساخته شده، که از جمله آنان پل بزرگ «پاتاوه» محسوب می شود که اکنون چند چشمه آن باقی مانده است.
این اثر که پایهای از سنگهای حجاری شده دارد،با آثار دوران هخامنشی واقع در مسیر جاده قدیمی بین خوزستان و فارس (بهبهان به دهدشت و پاتاوه) شباهت زیادی داشته و قابل مقایسه با آنان است در روایات محلی گفته میشود که گذشته های دور در کنار تخت شاه نشین درختان بزرگی بوده که خنکی سایه درختان و تماشای رودخانه، تخت شاهنشین را به مکانی زیبا تبدیل کرده بود.
کهگیلویه وبویراحمد آماده پذیرش گردشگران
استاندار کهگیلویه وبویراحمد گفت: با مشارکت آموزش و پرورش ۱۳۲ مدرسه با یکهزار و ۹۵ کلاس درس استان آماده اسکان مسافران نوروزی شده است.
یداله رحمانی اظهار کرد: پذیرش مسافران به ۲ صورت اینترنتی (۸۰ درصد) و حضوری (۲۰ درصد) انجام می شود و برنامه ریزی لازم برای شادابسازی مدارس انجام گرفته شده است.
وی تاکید کرد: همزمان با برگزاری برنامه های ایام نوروز حرمت ماه مبارک رمضان و لیالی قدر نیز حفظ شود.
مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: افزون بر مدارس ۲ هزار و ۵۰۰ تخت در قالب هتل،مهمان پذیر، اقامتگاه های بومگردی و سایر مراکز اسکان در مناطق مختلف کهگیلویه وبویراحمد آماده اسکان گردشگرانی است.
مجتبی امیر حسینی افزود: کهگیلویه وبویراحمد به علت وجود ۲۸۰ جاذبه طبیعی، صدها جاذبه تاریخی از مقاصد مهم گردشگری در جنوب کشور به شمار می رود.
وی بیان کرد: برپایی جشن های نوروزگاه و بازارچه های صنایع دستی از دیگر برنامه های میراث فرهنگی کهگیلویه وبویراحمد در تعطیلات نوروزی است.