حجت الاسلام والمسلمین مجتبی نجفی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، عنوان کرد: حجاب یکی از دستورات مهم در اسلام است که فلسفه‌های متعددی در آن نهفته است و بسیاری از افراد ممکن است آگاهی کافی از فلسفه و حکمت حجاب نداشته باشند و این درحالی است که آیات قرآن و روایات اسلامی به اهمیت حجاب و فلسفه آن اشاره کرده‌اند.
حفظ کرامت و شخصیت انسان
وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین فلسفه‌های حجاب، حفظ کرامت و شخصیت انسان است. حجاب نه تنها به عنوان یک پوشش فیزیکی بلکه به عنوان یک نماد اخلاقی و اجتماعی نیز عمل می‌کند. در قرآن کریم، آیاتی وجود دارد که به اهمیت حفظ کرامت و شخصیت انسان اشاره دارد برای مثال خداوند در آیه 26 سوره اعراف می فرماید:«یَا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاسًا یُوَارِی سَوْآتِکُمْ وَرِیشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَیٰ ذَٰلِکَ خَیْرٌ ۚ ذَٰلِکَ مِنْ آیَاتِ اللَّهِ لَع...ْ یَذَّکَّرُونَ، ای فرزندان آدم! برای شما لباسی فرستادیم که عورات شما را می‌پوشاند و زینتی است، ولی لباس تقوا بهتر است. این از نشانه‌های خداست، باشد که متذکر شوند.»
حفاظت از عفت و پاکدامنی
معاون پژوهش جمعیت گفتمان انقلاب اسلامی افزود: یکی دیگر از دلایل حجاب، حفاظت از عفت و پاکدامنی است. حجاب به عنوان یک سد دفاعی عمل می‌کند که از تحریکات جنسی و بروز رفتارهای ناپسند جلوگیری می‌کند. در این باره، قرآن کریم می‌فرماید: «قُلْ لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِکَ أَزْکَیٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلاَ یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاَّ مَا ظَهَرَ مِنْهَا، به مردان مؤمن بگو که چشم‌های خود را از نگاه به نامحرمان فرو گیرند و دامن‌های خود را حفظ کنند. این برای آنان پاکیزه‌تر است. خدا به آنچه انجام می‌دهند آگاه است. و به زنان مؤمن بگو که چشم‌های خود را از نگاه به نامحرمان فرو گیرند و دامن‌های خود را حفظ کنند و زینت‌های خود را جز آنچه که ظاهر است، آشکار نکنند.»
جلوگیری از تزلزل خانواده
وی یادآور شد: حجاب می‌تواند نقش مهمی در حفظ استحکام خانواده‌ها داشته باشد. با رعایت حجاب، افراد به یکدیگر به عنوان انسان‌های محترم نگاه می‌کنند و احتمال بروز روابط خارج از چارچوب خانواده کاهش می‌یابد. این امر موجب تقویت بنیان خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن می‌شود.
ایجاد امنیت روانی
حجت الاسلام نجفی افزود: یکی از حکمت‌های دیگر حجاب، ایجاد امنیت روانی برای زنان و مردان است. با رعایت حجاب، احتمال مزاحمت‌های خیابانی و تعرضات جنسی کاهش می‌یابد و افراد می‌توانند در جامعه با اطمینان بیشتری حرکت کنند.
پیروی از دستورات الهی
وی گفت: حجاب به عنوان یکی از دستورات الهی تلقی می‌شود و پیروی از این دستورات نشانه‌ای از تسلیم بودن در برابر اراده الهی است. قرآن در آیه 36 سوره احزاب می فرماید: «وَمَا کَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَی اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَن یَکُونَ لَهُمُ الْخِیَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ ۗ وَمَن یَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُّبِینًا، هیچ مرد مؤمن و زن مؤمنی حق ندارد وقتی که خدا و پیامبرش امری را حکم کنند، در آن امر برای خودشان اختیاری قائل شوند و هر که خدا و پیامبرش را نافرمانی کند، همانا به گمراهی آشکاری افتاده است.»
عوامل موثر بر حجاب
تأثیر فرهنگ عمومی و رسانه‌ها
پژوهشگر حوزوی بیان کرد: یکی از مهم‌ترین عواملی که بر مسئله حجاب تأثیر می‌گذارد، فرهنگ عمومی جامعه و رسانه‌هاست. فرهنگ عمومی جامعه و رسانه‌ها نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری دیدگاه‌ها و باورهای افراد دارند. متاسفانه گاهی رسانه‌ها و فضای مجازی الگویی از زن و حجاب ارائه می‌دهند که با ارزش‌های اسلامی و فرهنگی ما تطابق ندارد. این تضاد فرهنگی باعث می‌شود که حتی با وجود آموزش‌های رسمی، تأثیرات فرهنگی و رسانه‌ای بر افراد غالب شوند.
وی ادامه داد: به عبارتی، محیط‌های عمومی و رسانه‌ها به شکل مستمر پیام‌هایی را ارسال می‌کنند که با آموزه‌های اسلامی درباره حجاب در تضاد هستند. رسانه‌ها و تبلیغات نیز نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری دیدگاه‌های جامعه دارند. اگرچه نظام آموزشی تلاش می‌کند ارزش‌های اسلامی را ترویج کند، اما تأثیر رسانه‌ها و تبلیغات خارجی می‌تواند این تلاش‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
نقصان در تربیت اعتقادی و دینی
فعال فرهنگی عنوان کرد: یکی دیگر از دلایل مهم، نقصان در تربیت اعتقادی و دینی در محیط‌های آموزشی است. آموزش‌های دینی و اعتقادی در مدارس و دانشگاه‌ها باید به گونه‌ای باشد که بتواند عمق باورهای دینی را در دانش‌آموزان و دانشجویان ایجاد کند. اگر این آموزش‌ها سطحی و ناکافی باشند، نمی‌توان انتظار داشت که مسئله‌ای چون حجاب که نیاز به باور و اعتقاد عمیق دارد، به درستی حل شود. به بیان دیگر، لازم است که نظام آموزشی ما بتواند تربیت اعتقادی و دینی عمیقی را به دانش‌آموزان و دانشجویان ارائه دهد.
تأثیرات خانواده و محیط اجتماعی
وی اضافه کرد: یکی دیگر از عوامل موثر در پذیرش یا عدم پذیرش حجاب، تربیت خانوادگی است. خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری باورها و ارزش‌های فرد دارند. پیامبر اکرم(ص) نیز در این زمینه می‌فرمایند: «کُلُّ مَولُودٍ یُولَدُ عَلَی الفِطرَةِ، فَأَبَوَاهُ یُهَوِّدَانِهِ أَوْ یُنَصِّرَانِهِ أَوْ یُمَجِّسَانِهِ، هر کودکی بر اساس فطرت الهی متولد می‌شود، ولی این والدین او هستند که او را یهودی یا مسیحی یا مجوس می‌کنند.»
معاون پژوهش جمعیت گفتمان انقلاب اسلامی گفت: خانواده و محیط اجتماعی نیز نقش بسیار مهمی در تربیت و شکل‌گیری باورهای فرد دارند. اگر خانواده‌ها و محیط اجتماعی نتوانند به درستی از ارزش‌های دینی حمایت کنند و الگویی مناسب ارائه دهند، نظام آموزشی به تنهایی نمی‌تواند تأثیر مطلوب را داشته باشد.
وی یادآور شد: تعامل مستمر و هماهنگی بین خانواده، مدرسه و جامعه برای تقویت ارزش‌های دینی ضروری است. خانواده به عنوان یک نهاد تأثیرگذار در تربیت اخلاقی و اعتقادی افراد باید نقشی فعال و هماهنگ با نظام آموزشی ایفا کند.
تربیت به جای آموزش
معاون پژوهش جمعیت گفتمان انقلاب اسلامی یادآور شد: نظام آموزشی باید بر تربیت اخلاقی و انسانی تأکید داشته باشد. اگرچه آموزش علمی مهم است، اما تربیت اخلاقی و انسانی نیز باید در کنار آن مورد توجه قرار گیرد. تربیت اخلاقی باعث می‌شود که افراد نه تنها به دلیل قوانین و مقررات بلکه از روی باور و اعتقاد شخصی، مسائل اخلاقی و دینی را رعایت کنند. به عبارتی، نظام آموزشی باید فراتر از انتقال صرف دانش علمی، به تربیت شخصیت‌های دارای باورهای عمیق دینی بپردازد.
چالش‌های اجتماعی و فرهنگی
وی گفت: چالش‌های اجتماعی و فرهنگی نیز بر مسئله حجاب تأثیرگذار است. تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی، ورود به دنیای مدرن و تعامل با فرهنگ‌های مختلف می‌تواند بر روی دیدگاه‌ها و باورهای افراد تأثیر بگذارد. در چنین شرایطی، باید توجه داشت که حفظ و تقویت ارزش‌های دینی نیاز به رویکردهای متناسب با زمان و مکان دارد. همان‌طور که مقام معظم رهبری اشاره کرده‌اند، تغییرات اجتماعی نباید باعث فراموشی اصول و ارزش‌های دینی شود.
فعال فرهنگی با بیان اینکه برای حل مسئله حجاب باید یک رویکرد جامع و هماهنگ بین نظام آموزشی، خانواده، رسانه‌ها و محیط اجتماعی در نظر گرفته شود، گفت: دلایل متعددی وجود دارد که باعث می‌شود مسائلی مانند حجاب برای برخی افراد حل نشده باقی بماند و تنها با همکاری و تعامل مستمر این عوامل می‌توان به تقویت و تثبیت ارزش‌های دینی و اخلاقی در جامعه دست یافت.
وی تاکید کرد: مسئله حجاب نیازمند توجه ویژه به ابعاد مختلف فرهنگی، اعتقادی، اجتماعی و تربیتی است تا بتوان به نتایج مطلوب دست یافت. تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی، تربیت خانوادگی، تأثیر رسانه‌ها و تبلیغات و عدم آگاهی کافی از فلسفه حجاب از جمله این دلایل هستند. برای رسیدن به حل این مسائل، لازم است که در تمام این جنبه‌ها کار شود و آگاهی‌بخشی مناسبی صورت گیرد.
انتهای پیام