منوچهر شاهسواری دبیر چهل و سومین جشنواره فیلم فجر ، با حضور در استودیوی «اعتمادآنلاین»درباره متن و حواشی این رویداد توضیحاتی را ارائه داد و در ضمن به سوال های «اعتماد »پاسخ داد.
متن کامل این گفت و گو در سالنامه «اعتماد» منتشر شده و نسخه کامل ویدئویی آن در ایام عید در «اعتمادآنلاین» منتشر می شود.
در ادامه بخشی از گفت وگوی شاهسواری را می بینید:
*جناب شاهسواری کیفیت بعضی از فیلم های بخش ویژه جشنواره از بخش مسابقه بیشتربود.
بخش ویژه معنای خودش را دارد . من اینجا رازی را با شما درمیان بگذارم. اگر من بودم خیلی از فیلم های بخش مسابقه همین جشنواره را به بخش ویژه اکران می کردم.
*چرا؟ به لحاظ افت کیفی ؟
خیر ، به لحاظ کیفیتی که داشتند. فیلم های بخش ویژه همیشه باید پارامترهایی داشته باشد.
بخشی از این فیلم ها سه یا چهار سال پیش ساخته شده بودند ولی تا به حال امکان نمایش پیدا نکرده بودند ، بعضی از آنها دچار مشکلات ممیزی بودند ، ما فکر کردیم این کارگردان فیلم خوب ساخته ، مشکلات اکران این فیلم با ماست پس تلاش کنیم موانع اکران آن را رفع کنیم ،به عمد اسم نمی برم اما خود دوستان می دانند برای تک تک این فیلم ها به نمایش درآید چه کاری صورت گرفته نه به این معنی که بخش ویژه فیلم های بهتری بودند یا فیلم های دیگر بد بودند ، اشکال فضای پیرامونی سینما این بود که فکر کردند فیلم های غیر قابل نمایش در بخش ویژه اکران می شود در حالیکه اصلا اینگونه نبود.
همه این فیلم ها مجوز نمایششان برای اکران در جشنواره گرفته شده ، بعضی از فیلم ها در همین ایام جشنواره مجور نمایش دائم آنها صادر شده و می توانند سال آینده بنا به تشخیص صاحبان اثر می توانند در موقیعت مناسب به نمایش عمومی درآید .
از نظر من سینما یعنی همین. اینکه تفکیک کنیم موافق نیستم ، من به بعضی از داوران گلایه کردم
*چه گفتید؟
چرا مدام بعضی فیلم ها را با فیلم های دیگر مقایسه می کنید .
*آقای شاهسواری کیفیت بعضی فیلم ها اصلا قابل قیاس نبود.
آنها داور بودند ، اینکه کیفیت بخشی از فیلم های بخش ویژه ، از کیفیت بخش مسابقه بیشتر بود حرف د رستی است اما پرسش من این است که آیا قبول دارید کیفیت بخشی از فیلم های بخش مسابقه از کیفیت برخی فیلم های بخش ویژه بهتر بود؟
*قطعا همینطور است ، این تناقض وجود داشت و چرا بعضی فیلم ها با کیفیت پایین در بخش ویژه به نمایش درآمد.
بحث من این است ،بخشی از فیلم های بخش مسابقه با فیلم های بخش ویژه قابل مقایسه است؟
*اصلا
خب چرا یک فیلم را بالا می بریم و فیلم دیگر را پایین می آوریم و تحقیرش می کنیم ، کار زشتی است اخلاق داوری حکم می کند مراعات کنند.
من همه فیلم های بخش ویژه را دیدم ، تقریبا همه فیلم های بخش مسابقه را هم دیدم من میدانستم در بخش ویژه هم فیلم ضعیف داریم هم فیلم قوی ،، در بخش مسابقه هم فیلم ضعیف دارم ، هم فیلم قوی ؛
دو تیم هستند دیگر!، همه فیلمسازان هم متعلق به سینمای ایران هستند .مگر غریبه هستند؟ آخر چرا؟
اینجا به صراحت بگویم من فیلم رسول صدرعاملی را خیلی دوست دارم ،
*فیلم خوبی است
اگر به اختیار خودم بود فیلم رسول صدرعاملی را در بخش ویژه نمایش می دادم. به نظرم سطح کارگردانی رسول صدرعاملی ، بازی امین حیایی ، کار بهرام دهقانی نباید داوری شوند. امین حیایی چرا به عنوان بازیگر برجسته باید داوری شود.؟ بهرام دهقانی با پانزده سیمرغ چرا باید داوری شود؟
*زحمت کشیدند
به نظرم اینجا نکته اساسی است ، حرف من این است که ما باید در جایی دیگر بنشینیم و میدان را به نسل جوان بدهیم ، به عنوان رفیق می گویم، حق نیست رسول صدرعاملی یا ابراهیم حاتمی کیای رفیقم را در موقعیتی دیگری بیاوریم. اینها دوره رقابتشان با دیگران گذشته است. اینها استاد تمام هستند ، اینها که نباید سر کلاس درس بنشینند ، ساخته های این ها که نباید داوری شود. شما به من بگویید استاد دانشگاه تهران چه وضعیتی دارد؟ از نظر من این اساتید هیات علمی سینمای ایران هستند ، وضعیت جشنواره ما به گونه ای است که چنین ملغمه ای را از همه نیروها داشته باشیم گاهی اوقات گرفتاری ایجاد می کند ، گاهی اوقات بی حرمتی ایجاد می کند .
شما یادتان رفته برجسته ترین فیلمسازان این مملکت را در همین برج میلاد هو کردید؟ و بعد می گویید که این فیلم سازها بیایند هوشان کنیم؟ شما پدر بزرگ و استاد خودتان را هو می کنید؟ گیرم که یکبار فیلم بد ساخته باشد . اگر جشنواره محل حرمت گذاری است پس کو؟ حرمت گذاری که فقط به زبان نیست به عمل است.
آقای شاهسواری آن طرف ماجرا را ببینید که برای فیلم «پیرپسر» منتقدان چه تشویقی کردند ، به هرحال جو منتقدان است و منتقدان بی رحمانه در باره فیلم ها نظر می دهند.
چون فیلم « پیر پسر» فیلم خوبی است که فیلم خوبی است ، بقیه فیلم ها اشغال هستند؟
*ما که نگفتیم که فیلم های دیگر اشغال هستند، اما آقای شاهسواری به نکته اساسی اشاره کردید. در لابه ای صحبتتان به این نکته اشاره کردید که فیلم هایی که در بخش ویژه نمایش داشتند ، مجوز اکران از وزارت ارشاد راداشتند.
بله
*پس چرا فیلم قاتل و وحشی را اکران نکردید؟
مگر قاتل و وحشی اکران شد؟ گفتم فیلم هایی که در بخش ویژه اکران شد پروانه نمایش داشتند. جمله مرا چرا ناقص می کنید؟
*اعلام شد
کجا اعلام شد؟
*آقای هادی نائیجی در برنامه آقای جیرانی گفتند این فیلم مجوز نمایش در بخش ویژه جشنواره را دارد.
ندارد
*آقای کمال تبریزی هم به این نکته اشاره داشتند که فیلم هایی که قرار بوده در بخش ویژه نمایش داشته باشند مجوز اکران در جشنواره را داشتند.
*قرار بوده است یا نمایش داده شده است؟ دو مقوله جدا هستند،
همه فیلم هایی که در بخش ویژه به نمایش درآمدند همه دارای پروانه نمایش جشنواره بودند ، بعضی هم دارای پروانه نمایش دائمی شدند ، هر فیلمی که به نمایش درنیامده یعنی پروانه نمایش برای اکران در جشنواره نداشته است.
*یعنی فیلم «قاتل و وحشی» از ابتدا مجوز نمایش برای اکران در جشنواره نداشت؟
از شورای پروانه نمایش بپرسید، آقای دکتر حسینی از آقای فرید زاده بپرسید
*آقای شاهسواری دراین باره صحبت کنید.
یک چیزهایی مسئولیت من است و یک چیزهایی مسئولیت دیگران است. من به تفکیک قوا اعتقاد دارم ، جهان مدرن جهان متکثر است ،
جهان سینما امر متکثری است ، مسئولیت ها هم مسئولیت متکثر است ، ممکن است بسیاری از نکات را بدانم ولی در حوزه مسئولیت من نیست.
*بحثی که میان کارشناسان و منتقدان وجود دارد بخشی از شور و هیجان و توجه و برجسته سازی جشنواره چهل و سوم به وعده نمایش قاتل و وحشی مربوط می شود.
یعنی کل سینمای ایران و کل جشنواره را در یک ترازو می گذارید ، فیلم دوست خوب و برجسته و هنرمند خوب حمید نعمت الله را در یک کفه ترازو می گذارید؟ کمی عدالت به خرج دهید.
*نه ما این را نمی گوییم ، آقای شاهسواری اتفاقی که برای قاتل و وحشی افتاد را نمی توان نادیده گرفت. البته که همه فیلم ها قابل احترام هستند ، از فیلم آقای صدرعاملی ، آقای حاتمی کیا ، ناتور دشت و ... قبول کنید ، آن برجسته سازی و ابعاد و توجه به جشنواره به «قاتل و وحشی» بر می گشت، شما تا لحظه آخر جشنواره همه را منتظر گذاشتید ،ولی نگفتید این فیلم اکران نمی شود، کمی از سختی هایی پشت صحنه صحبت کنید ، چرا صراحتا اعلام نمی کنید که تمایل داشتید این فیلم نمایش داده شود.
نه تنها تمایل داشتم که «قاتل و وحشی» در جشنواره اکران شود که تمایل داشتیم فیلمهای دیگری در جشنواره اکران شود که در حافظه شما نیست