شفقنا آینده- دکتر زهیر اصفهانی، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل درباره سیاست های ترامپ می گوید: نکته ای که در مورد سیاست های ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری اش باید اشاره کرد این است که به مراتب زیرکانه تر و حساب شده تر از دوره اول در مسائل سیاسی و بین المللی گام برمی دارد و این نشأت گرفته از تجربه ای است که در سال های 2016 تا 2020 بدست آورد و مهمترین کاری که آقای ترامپ به آن جامه عمل می پوشاند به طور دقیق و حساب شده عملیات روانی بر افکار عمومی مردم دنیا است.
متن گفت وگوی خبرنگار شفقنا آینده با دکتر اصفهانی را می خوانید:
-در رابطه با رفتار و سیاست هایی که اخیراً آقای ترامپ در خصوص جنگ اوکراین و مسائل خاورمیانه داشته آیا فکر می کنید که وی یک سیاست مشخص و واضحی را اعمال می کند یا منتظر فرصت هایی است که ببیند چه می شود؟ فکر می کنید سیاست های ترامپ در آینده به چه سمت و سویی خواهد رفت؟
مهمترین کاری که ترامپ به آن جامه عمل می پوشاند عملیات روانی بر افکار عمومی مردم دنیا است
سیاست تیم هیئت حاکمه فعلی آمریکا به مراتب با درایت انجام می شود
نکته ای که در مورد سیاست های ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری اش باید اشاره کرد این است که به مراتب زیرکانه تر و حساب شده تر از دوره اول در مسائل سیاسی و بین المللی گام برمی دارد و این نشأت گرفته از تجربه ای است که در سال های 2016 تا 2020 بدست آورد و مهمترین کاری که آقای ترامپ به آن جامه عمل می پوشاند به طور دقیق و حساب شده عملیات روانی بر افکار عمومی مردم دنیا است. شما اگر دقت کرده باشید بر خلاف سیاست های ایشان در دوره اول ریاست جمهوری اش در رابطه با برخی کشورها سعی می کند از ابزار رسانه به مراتب بهتر استفاده کند و من بیشتر از همه این را نشان دهنده ی تیم بسیار زیرکی می دانم که همراه خود دارد. اگر دقت کرده باشید به کار گیری ایلان ماسک در دولت خودش یا حضور پر رنگ کارتل های بزرگ رسانه ای یا شبکه های اجتماعی در مراسم تحلیفش به عینه ثابت کرد که رسانه حرف اول را در دنیای کنونی می زند، چه در بعد سیاسی، چه فرهنگی، چه اقتصادی و چه اجتماعی و آقای ترامپ به خوبی از این ابزار استفاده می کند ولی با استفاده از عملیات روانی و جنگ روانی که به راه انداخته و نوع سیاستی که به اصطلاح ضرب المثل فارسی ما به مرگ می گیرد که به تب راضی شود. شما در زمینه این قضایا بازگشت نتایج آنها در کوتاه مدت را در روابط با پاناما می بینید یا حدوداً در برخی کشورها نسبت به اوکراین هم ما این قضیه را مشاهده می کنیم. من در کل می خواهم به این نکته اشاره کنم که سیاست تیم هیئت حاکمه ی فعلی آمریکا به مراتب با هوشیاری انجام می شود. نمی خواهم تعریف کنم، واقعیت اینست ولی بعضی ها از این واقعیت خوششان نمی آید. کوچک انگاشتن دشمن همان مقدار خسارت بار است که او را بیش از اندازه قوی بپنداری
این دکترین سیاست دولت جدید آمریکا بمراتب برای دنیا و به خصوص کشورهایی همانند ایران که سیاست های مستقلی دارند، بسیار خطرناک است.
تعرفه هایی که برای برخی کشورها اعمال می کند، ما می بینیم که یک دوره عنوان می کند و بعد متوقف می شود یا در مورد جنگ اوکراین که گفته بود تمام می کنم اما هنوز سنگ اندازی هایی وجود دارد. آیا به نظر نمی رسد یک نوع سردرگمی در سیاست های ترامپ دارد؟
هدف اصلی ترامپ در جنگ تعرفه ها افزایش هزینه های تولید در کشورهای دنیا است
خیر من قبول ندارم، سردرگمی نیست. تعاریف زود و دیر و بازه های زمانی آنها در دنیای سیاست با دنیای واقعی متفاوت است. مثلاً اینکه ایشان اشاره می کرد که من می توانم یک روزه جنگ اوکراین را تمام کنم، بیشتر اشاره به این داشت که می توانم در کوتاه مدت این کار را انجام دهم. تعرفه ها هم درحال اجرا هستند. در رابطه با تعرفه ها باید نکته ای را بگویم. تعرفه های تجاری معمولاً یک شمشیر دو لبه است؛ همانطوریکه ممکن است برای کشورهای مقابل هزینه های بالایی ایجاد کند، برای مصرف کننده داخلی آمریکا هم موجب افزایش قیمت ها و هزینه ها می شود ولی نکته ای که ترامپ هم از آن سوء استفاده می کند اینست که می خواهد هزینه های تولید را در کشورهای دنیا بالا ببرد و باعث شود خیل گسترده ی سرمایه گذاری به داخل آمریکا هدایت شود و هدف آقای ترامپ همین است که می خواهد میزان سرمایه گذاری خارجی را در کشور خودش افزایش و بالطبع بیکاری را کاهش دهد. حال باید در ادامه دید و با توجه به اینکه ما شکاف هایی را در اتحادیه اروپا و برخی کشورها مشاهده می کنیم، این بستگی به روابط و نزدیکی و گسستگی کشورهای دنیا دارد ولی در کل سیاستی که ترامپ اجرا می کند همین است. یعنی سیاست چماق و هویج است من اعتقاد دارم در بعضی از سیاست هایش به نتیجه خواهد رسید به خصوص کشورهایی که به لحاظ اقتصادی و اجتماعی و سیاسی مثل اوکراین وابسته به غرب هستند یا برخی کشورهای اروپایی و برخی کشورهای آمریکای لاتین، این سیاست ها در کوتاه مدت برای آمریکا جواب خواهد داد ولی در کشورهایی که مستقل تر هستند مثل ایران، این سیاست به این راحتی نیست که بخواهد به نتیجه ی مطلوب خودش دست پیدا کند و با توجه به پازل های مختلفی که در منطقه وجود دارد و ابزارهای قدرت مادی و معنوی کشورهای مستقل و به خصوص ایران، زمین بازی را برای آقای ترامپ تا حدودی سخت تر و مشکل تر می کند.
-در رابطه با منطقه چه پیش بینی می شود؟ ما می بینیم که توافقی هم که در رابطه با جنگ غزه صورت گرفته خیلی شکننده است. آقای ترامپ اساساً در رابطه با منطقه چه برنامه ای دارد؟
ترامپ در رابطه با ایران سیاست بسیار موذیانه ای را در پیش گرفته است
من در مورد ایران نکته ای بگویم. سیاست ترامپ با توجه به شکست سیاسی که در خروج آمریکا از برجام در 2018 متحمل شد و اینکه نتوانست جامعه ی جهانی را به سمت ایران هراسی هدایت کند، با درس هایی که از آن شکست گرفته، سیاست بسیار مکارانه ای را در پیش گرفته است. یک نمونه بارز آن اعلام علنی ارسال نامه به رهبر انقلاب و افشای مفاد برخی محتواهای این نامه که ادعای مصالحه نموده و از طرفی هم در صورت عدم مذاکره حمله ی نظامی را در اولویت خودش قرار داده است، در واقع هدف ترامپ تغییر زمین بازی و ارسال توپ انفعال سیاسی به زمین جمهوری اسلامی ایران است. این پروسه دولت ترامپ در قبال ایران بسیار سیاست خطرناکی است و گذر از این پیچ تاریخی مستلزم وحدت ملی وتدبیر و هوشمندی سیاست گذاران جمهوری اسلامی براساس رعایت سه اصل مهم عزت ،حکمت ومصلحت برمی گردد که چگونه با سیاست جدید تیم آقای ترامپ مقابله کند اما بر خلاف مردم کشورهای منطقه، حکام حاکم بر کشورهای منطقه، سیاست وابستگی و سرسپردگی بیشتری نسبت به ایالات متحده آمریکا دارند و این در طول سال های گذشته خودش را ثابت کرده است. متأسفانه تا این انشقاق و تفرقه در درون کشورهای مسلمان و عرب منطقه وجود داشته باشد، این شیطنت ها و جنایت هایی که از سوی رژیم جنایتکار اسرائیل با پشتیبانی ایالات متحده آمریکا ادامه خواهد داشت
-در واقع پیش بینی شما برای آینده ی منطقه یک آینده ی روشنی نیست. درست است؟
پیش بینی روشنی در کوتاه مدت برای آینده منطقه نمی بینم
من پیش بینی روشنی در کوتاه مدت برای آینده ی منطقه نمی بینم. به خصوص با توجه به انشقاقی که در درون فلسطین صورت گرفته و خیانت تشکیلات خودگردان به آرمان های مردم مظلوم فلسطین و حتی در دوران این 15 ماه جنگ،هیچ حمایتی از مردم غزه نکرد و با توجه به صحبت هایی که از مفاد مذاکرات در مرحله دوم و سوم شنیده می شود و اینکه شاید آینده ی غزه به یک کنسرسیوم خارجی و یا حتی به تشکیلات خودگردان واگذار شود و یا در بدترین حالتش رژیم صهیونیستی بخواهد سلطه اش را بر آنجا ادامه دهد، من آینده ی روشنی در کوتاه مدت نمی بینم ولی به این اصل معتقدم که مقاومت و پایداری دراهداف و آرمان های اخلاقی و دینی هیچ وقت با زور و هجمه نظامی تبلیغاتی و اقتصادی قابل از بین رفتن نخواهد بود.
-در رابطه با اوکراین چه؟ اینکه برخی مطرح می کنند با توجه به توافقی که ممکن است روسیه و آمریکا داشته باشند، ممکن است برخی کشورهای دیگر هم در قضیه اوکراین تحت تأثیر قرار بگیرند، دیدگاه شما چیست؟
اوکراین وضعیت به مراتب بدتری نسبت به قبل از جنگ روسیه پیدا خواهد کرد
من اعتقاد دارم قضیه اوکراین به یکی از مصداق های بارز دیگر از عدم صداقت ایالات متحده آمریکا در پشتیبانی از دول منطقه تبدیل شد و ثابت کرد که آمریکا و دولت استکبار همواره به دنبال منافع شخصی دولت های خودشان هستند. ضرب المثلی وجود دارد که پنیر مجانی فقط در تله موش است. با توجه به این من پیش بینی می کنم میلیاردها دلار هزینه کردن آمریکا در اوکراین باید این مطلب را برای همه یادآور کند همانگونه که آمریکا میلیاردها دلار در جنگ عراق برای سرنگونی صدام حسین هزینه کرد و ما به ازای آن الان یک و نیم میلیون بشکه از صادرات نفت عراق را به عنوان سهم خود برمی دارد، مطمئناً در مورد اوکراین هم همین کار را انجام می دهد ولی سیاست های ترامپ این قضیه را به نمود عینی و واضح تر و عیان تر نشان داد. من اعتقاد دارم که اوکراین وضعیت به مراتب بدتری نسبت به قبل از جنگ روسیه پیدا خواهد کرد و مجدداً دارد از همان سوراخی گزیده می شود که در سال 1994 بر اساس ضمانت نامه های 4 کشور آمریکا، روسیه، انگلیس و فرانسه که به ظاهر تضمین کننده امنیت او بودند و سلاح هسته ای اش را تحویل داد، در همان چرخه می افتد و متأسفانه یا خوشبختانه جز این هم راهی نیست و این نتیجه سیاست هایی است که زلنسکی به واسطه ی عدم تجربه ی سیاسی اش به بار آورده است. البته من یک نکته را اینجا باید حتماً یادآوری کنم که قضیه اوکراین یک مقدار مسائل حزبی و شخصی هم را هم شامل می شود. به خصوص اینکه در دوره اول ترامپ یکی از مسائلی که موجب استیضاح و تشتت سیاسی و مزاحمت سیاسی برای آقای ترامپ شد همین زلنسکی در زمینه پرونده سیاست پسر بایدن در اروکراین بود. با توجه به اینکه آقای زلنسکی در آن برهه از این قضیه به سوی آقای ترامپ جانبداری نکرد، من این احساس را دارم که سیاست متهورانه و سخت ترامپ به نوعی انتقام سیاسی آن دوران را در بر می گیرد.