شناسهٔ خبر: 71800742 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: حوزه | لینک خبر

چرا در قرآن مدیریت خانواده به مردان واگذار شده است؟

حوزه/ استاد حوزه علمیه خواهران گفت: قرآن، مرد را به عنوان مدیر خانواده معرفی می کند. تکلیف مدیریت خانواده که جایگاهی حقوقی است، به خاطر قدرت بدنی بیشتر مرد، توان و وظیفه او در تامین نفقه و مایحتاج خانواده، هم چنین به دلیل برتری مرد در قوه تعقل و حزم اندیشی به او واگذار شده است.

صاحب‌خبر -

صدیقه تاج الدینی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه عنوان کرد: خداوند در آیه 34 سوره مسأله مدیریت خانواده اشاره می‌کند و می فرماید: «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَی بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ...؛ مردان، کارگزاران و تدبیرکنندگانِ (زندگی) زنانند، به خاطر آنکه خدا مردان را (از جهت توان جسمی، تحمل مشکلات و قدرت روحی و فکری) بر زنان برتری داده، و به خاطر آنکه (مردان) از اموالشان هزینه زندگی زنان را (به عنوان حقّی واجب) می پردازند..»

وی با بیان اینکه بحث مدیریت خانواده یکی از مباحث مهم در حیطه خانواده به حساب می آید، گفت: ارزیابی روایی_فقهی انواع سبک‌های معرفی شده در مدل‌های سرپرستی خانواده در علوم مشاوره دنیا، یکی از موضوعات مهمی است که پژوهشگران دینی باید به آن پرداخته و با ارائه دلایل و شواهد دینی، سبک‌های سرپرستی مورد تأیید شرع را شناسایی کنند. سپس این سبک‌ها را به عنوان الگوی خانواده اسلامی به مجامع علمی و عموم دین مداران معرفی کنند.

استاد حوزه علمیه خواهران بیان کرد: عالمان علم مشاوره خانواده، در این خصوص از روش های آزادمنشانه (مشورتی)، آزادی مطلق و مستبدانه(فردگرا) یاد می کنند و مزایا و معایب هر روش را جداگانه بررسی کرده و در نهایت روش مشورتی را دارای برتری بر روش های دیگر معرفی می کنند.

وی تصریح کرد: در روش آزادمنشانه و مشورتی، مدیر واحدی در خانواده وجود ندارد و تصمیمات بر اساس مشورت و نظرسنجی در میان اعضای خانواده اتخاذ شده و هر کدام از اعضای خانواده بر اساس میزان تخصص و نفوذ خود در موضوع مورد مشورت، نظر خود را ابراز می نمایند. اگرچه بر اساس مبانی دموکراسی و فضای باز اظهارنظر این مدل مطلوب است، اما نسبت به جایی که بر اساس مشورت به نتیجه نهایی رسیده نشده و تصمیم قاطعی اتخاذ نگردد، ساکت بوده و پیشنهادی ارائه نمی کند.

سیدتاج الدینی ادامه داد: سبک های آزادی مطلق که به مبانی لیبرالیستی در فرهنگ غرب وابسته است و در صورت عدم اعتدال به هرج و مرج و بی قانونی منتهی می‌شود و روش مستبدانه(فردگرا) که خانواده های مردسالار یا در برهه هایی کوتاه از تاریخ زن سالار را تشکیل داده است هر دو آسیب‌های فراوانی دارد.

استاد حوزه علمیه خواهران با بیان اینکه در اسلام الگوی چهارمی را ارائه می‌کند که تامین کننده مصالح خانوادگی است، اظهار کرد: اسلام معتقد است مرد مدیر خانواده است.

وی افزود: بر اساس آیات و روایات، اصل مدیریت در جمع، به عنوان اصل در اسلام پذیرفته شده است. پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: «إذا کانَ ثلاثةٌ فی سَفَرٍ فَلْیُؤَمِّرُوا أحَدَهُم: هرگاه سه نفر همسفر شدند، از میان خود یک نفر را به سالاری انتخاب کنند.»

سید تاج الدینی یادآور شد: پیامبر (ص) در مورد حداقل اجتماعی که با سه نفر محقق می شود و حداقل جمعی که تنها به واسطه سفر با هم همراه شده اند و مانایی عمر این سفر کوتاه است، قائل به تعیین مدیر و فرد تصمیم گیر هستند. بر همین اساس، اهمیت و برتری مدل هایی که یک نفر را به عنوان مدیر خانواده و تصمیم گیر نهایی مشخص می کند از نظر اسلام موید است.

وی اضافه کرد: آیه‌ای که در ابتدا به آن اشاره شد، مرد را به عنوان مدیر خانواده معرفی می کند. تکلیف مدیریت خانواده که جایگاهی حقوقی است، به خاطر قدرت بدنی بیشتر مرد و توان و وظیفه او در تامین نفقه و مایحتاج خانواده، هم چنین به دلیل برتری مرد در قوه تعقل و حزم اندیشی به او واگذار شده است.

استاد حوزه علمیه خواهران گفت: البته مدل مدیریت مرد در خانواده مانع از به کارگیری اصول مشورت در خانواده، ارج نهادن به نظرات و احساسات دیگر اعضا، مدارا و مصلحت سنجی و دوری از خودبینی نیست. خداوند متعال با واژه قوام و با حرف اضافه علی، بار معنایی مدیریت را به سمت اموری مانند محافظت، به پا داشتن، دغدغه مندی و رعایت مصلحت اعضا منصرف نموده است. از جانب دیگر زوجه و فرزندان را ملزم به پیروی از مدیر خانواده و تصمیمات او نموده است.

انتهای پیام