اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری صبح امروز (۲۰ اسفندماه) با مرور تحولات سیاست خارجی در هفته گذشته گفت: به نظرم مهمترین رویداد برگزاری نشست فوق العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در جده بود که بنا به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای رسیدگی به تحولات فلسطین اشغالی و مشخصا برای تصمیم گیری در رابطه با توطئه کوچاندن اجباری مردم غزه از این باریکه به کشورهای مجاور انجام شد و در حاشیه آن نیز وزیر امور خارجه گفتوگوهای خوبی با همتایانشان از برخی کشورهای اسلامی داشتند.
وی ادامه داد: همچنین یک مناسبت پیش رو داریم که حیف است اگر به آن اشاره نکنم؛ فردا روز بزرگداشت جمالالدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی بن مؤیَّد معروف به نظامی، حکیم، متفکر، دانشمند و داستان سرای ایرانی در سده ششم هجری است. همه عالم تن است و ایران دل/ نیست گوینده زین قیاس خجل/ چون که ایران دل زمین باشد/ دل ز تن به بود یقین باشد.
نامهای از دولت آمریکا دریافت نکردیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر اینکه رئیسجمهور آمریکا ادعا کرده است «نامهای برای مقامات ایران نوشتهام». یک روز بعد از آن یک مقام ارشد نزدیک به کاخ سفید گفت نامه نوشته شده ولی ارسال نشده است. دو شب قبل نیز آقای عراقچی گفتند چنین نامهای را دریافت نکردهایم. البته از همان ابتدا برخی تحلیلگران، طرح موضوع را نوعی بازی رسانهای - روانی عنوان کردند و برخی هم گفتند نشانه سردرگمی در هیات حاکمه آمریکا و سامانههای دیوانسالاری آنجاست. اجازه میخواهم این سوال را امروز یعنی ۵ روز بعد از ادعای اولیه از شما بپرسم. آیا نامهای دریافت شده و محتوایش چیست، گفت: پاسخ سوال نسبتا مفصل شما را کوتاه میدهم؛ خیر نامهای در یافت نشده است.
شاهد نقضهای گسترده در زمینه حقوق بشر دوستانه بینالمللی هستیم
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی درباره تصویب قطعنامه و مسئولیت سوئیس در قبال اسناد بینالمللی اظهار داشت: در سپتامبر ۲۰۲۴، قطعنامهای در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد که یکی از بندهای آن درخواست از سوئیس به عنوان متولی و بانی اسناد بینالمللی حقوق بشر دوستانه، به ویژه معاهدات چهارگانه ژنو ۱۹۴۹، در خصوص حمایت و حفاظت از غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی در حملات مسلحانه بود.
وی ادامه داد: قرار بود این اجلاس در هفدهم اسفند ماه برگزار شود و هدف اصلی آن تصویب مفاد حقوق بشر دوستانه بینالمللی در سرزمینهای اشغالی فلسطین و غزه توسط اعضای متعهد به این اسناد بود. این درخواست به عنوان خواسته قاطبه جامعه بینالمللی در این قطعنامه لحاظ شده بود. همچنین این درخواست در یکی از نشستهای مشورتی دیوان بینالمللی دادگستری نیز مطرح شد و در این چند ماه، رایزنیهای فشرده و مفصلی، به ویژه توسط کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در ژنو، برای برگزاری اجلاس انجام گرفت.
بقایی افزود: ما از اینکه سوئیس در نهایت تصمیم به عدم برگزاری این اجلاس گرفت بسیار متاسف و متعجب شدیم و این موضوع یکی از مواردی بود که در اجلاس اخیر مورد بررسی قرار گرفت. وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی نیز به عدم برگزاری این نشست ابراز تأسف کردند. ما قضاوتی نمیکنیم، اما واقعیت این است که در دو سال گذشته نقضهای گستردهای در زمینه حقوق بشر دوستانه بینالمللی رخ داده است، اما از سوی طرفهایی که خود را متولی این موضوع میدانند، واکنشی مشاهده نشد.
وقایع اخیر سوریه آزمون بسیار مهمی برای حاکمان جدید این کشور است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره شرایط سوریه گفت: در روزهای اخیر، اتفاقات ناگوار و غمانگیزی در مناطق مختلف سوریه به ویژه در سواحل غربی کشور رخ داده است. ما به شدت نگران اخبار و گزارشهای مربوط به ناامنی، خشونت و گروگانگیری در این مناطق هستیم.
بقائی با تأکید بر محکومیت قاطع اینگونه اقدامات، اظهار داشت: هرگونه اقدام خشونتآمیز، کشتار و تعرض به نظامیان محکوم است و هیچ توجیهی برای آن وجود ندارد. تعرض به بخشهایی از جمعیت علوی، مسیحی، دروزی و سایر اقلیتها، واقعاً عواطف و وجدان انسانی را در کشورهای منطقه و سطح بینالمللی جریحهدار کرده است.
وی ادامه داد: این وقایع آزمون بسیار مهم و واقعی برای حاکمان سوریه است تا به مسئولیتهای خود در حفظ و صیانت از جان و مال تمام سوریها عمل کنند. همچنین این مسئولیت متوجه تمامی طرفهایی است که خود را صاحب نفوذ در تحولات سوریه میدانند.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: ما نگرانیهای خود را به طرق مقتضی به کشورهایی که در سوریه نفوذ و حضور دارند، اعلام کردهایم و واقعاً امیدواریم که کشتارها و خشونتها علیه طیفهای مختلف مردم سوریه متوقف شود. معتقدیم که اینگونه حوادث و برخوردها، وضعیت امنیتی و سیاسی در جامعه سوریه را پیچیدهتر خواهد کرد و طرفهایی که هیچگاه خیر و صلاح مردم سوریه و کل منطقه را نخواهند خواست، از این وضعیت به نحو مطلوبی سوء استفاده خواهند کرد.
در روزهای اخیر، اتفاقات ناگوار و غمانگیزی در مناطق مختلف سوریه به ویژه در سواحل غربی کشور رخ داده است.این وقایع آزمون بسیار مهم و واقعی برای حاکمان سوریه است تا به مسئولیتهای خود در حفظ و صیانت از جان و مال تمام سوریها عمل کنند. تصمیمهای نشست اخیر سازمان همکاریهای اسلامی در قالب قطعنامه به مجمع عمومی ملل متحد ارسال خواهدشد
سخنگوی وزارت امور خارجه در مورد جزئیات نشست جده و تصمیم کشورهای اسلامی درباره طرح کوچاندن مردم غزه اظهار داشت: سند مصوب سازمان همکاری اسلامی منتشر شده و در آن بر محوریت موضوع فلسطین برای امت اسلامی و جهان اسلام تأکید شده است. در این سند به کشورهای اسلامی توصیه شده است که از هر ابزاری برای کمک به پیشبرد آرمان فلسطین که هدف آن پایان اشغالگری و کسب حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین است، استفاده کنند.
وی در ادامه به بحث کوچاندن اجباری مردم غزه و کرانه باختری اشاره کرد و گفت: موضع سازمان همکاری اسلامی در زمینه الحاق، سریع و روشن بود و با هر نوع طرحی که به جابجایی و آواره کردن مجدد مردم فلسطین در داخل سرزمینهای اشغالی و یا خارج از آن بیانجامد، قاطعانه مخالفت شده و از آن به عنوان پاکسازی قومی یاد گردید. همچنین از طرحهای منطقهای برای بازسازی غزه در بازههای زمانی مشخص، بدون جابهجایی و آواره شدن مردم از خانهها و کاشانههایشان استقبال شد.
وی ادامه داد: تأکید بر ارائه کمکهای بشردوستانه و حمایتهای سیاسی و مالی از مردم فلسطین در غزه و کرانه باختری نیز جزء دیگر موارد مطرح شده بود. یکی از نکات غمانگیز که در این سند ذکر شده، تأکید کشورهای اسلامی بر ضرورت کمک به یتیمان غزه است. آمار ارائهشده در این زمینه واقعاً تکاندهنده است و بیش از ۴۰ هزار نفر طی دو سال عملیات نسلکشی رژیم صهیونیستی، یکی از اعضای خانواده خود را اعم از پدر یا مادر از دست دادهاند و بسیاری از آنها نیز دچار قطع عضو شدهاند. این موارد در متن سند مصوب وزرای سازمان همکاری اسلامی بهوضوح مورد تأکید قرار گرفته که لازم است به این افراد کمک شود.
این موضوع ادامه خواهد داشت و به سفرای کشورهای اسلامی در نیویورک مأموریت مشخصی محول شد تا این موضوع را در دستور کار خود قرار داده و پیگیری کنند و قطعنامههای دیگری نیز برای تصویب در مجمع عمومی سازمان ملل با هدف اجرایی کردن تصمیمهای سازمان همکاریهای اسلامی ارائه دهند.
ابعاد قتل شهروندان ایرانی در فرانسه هنوز برای ما مشخص نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره قتل برخی از اتباع ایرانی در فرانسه با تقدیر از دغدغههای رسانهها در این زمینه گفت: وزارت خارجه وظیفه خود میداند که در حمایت از حقوق اتباع ایرانی در هر کجای دنیا، اقدام کند. در مورد این دو شهروند که ذکر شد، نزدیک به ۳ ماه پیش در فرانسه در جریان یک عملیاتی به قتل رسیدند که هنوز ابعاد آن برای ما روشن نیست. برای ما مشخص نیست که آیا این یک عملیات تروریستی بوده یا مبتنی بر تنفر نژادی. در هر صورت، اصول مبنایی قضایی و حقوق بشر اقتضا میکند که دستگاه قضایی کشور مربوطه به این موضوع رسیدگی کرده و با انجام تحقیقات قضایی، اطلاعات دقیقی در مورد نحوه وقوع قتل و پیگرد کیفری ضارب یا ضاربین ارائه دهد.
بقائی تأکید کرد: ما پیگیریهای مستمری در این زمینه از طریق سفارت فرانسه در تهران و همچنین از طریق سفارت ایران در پاریس داریم، اما متأسفانه هنوز اطلاعاتی در این خصوص دریافت نکردهایم. برای ما روشن نیست که آیا روند رسیدگی قضایی آغاز شده یا خیر. این موضوع همواره یکی از مطالباتی است که ما با مقامهای فرانسوی مطرح خواهیم کرد.
وی همچنین درباره ناپدید شدن دیگر شهروند ایرانی در فرانسه گفت: متأسفانه مطلع شدیم که یکی از شهروندان ایرانی ساکن در فرانسه، که خانمی میانسال و استاد دانشگاه بودند، چند روز پیش ناپدید شدهاند. هنوز نتوانستهایم اطلاعات دقیقی درباره وضعیت ایشان از مراجع ذیربط فرانسه کسب کنیم.
کشورها باید کشورها باید هرگونه حمایت مالی و روابط تجاری با رژیم صهیونیستی را قطع کنند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تلاشهای سازمان کشورهای اسلامی برای توقف کشتار در غزه، گفت: در دو سال گذشته، بسیاری از کشورهای اسلامی مخالفت خود را با حمایتهای مالی، تسلیحاتی و سیاسی صورت گرفته از رژیم صهیونیستی اعلام کردهاند. ما نیز بخشی از این روند بودهایم و دلیل آن کاملاً واضح است. اگر بپذیریم که یک نسلکشی در غزه اتفاق افتاده و کماکان با شیوههای مختلفی مانند قطع آب و برق و به گرسنگی کشاندن مردم، ادامه دارد، در این مورد هیچ شکی وجود ندارد.
بقائی ادامه داد: هم در دیوان بینالمللی دادگستری و هم در دیوان بینالمللی کیفری پروندههایی در این زمینه گشوده شده است و گزارشگران حقوق بشر سازمان ملل نیز بهصراحت اعلام کردهاند که آنچه در غزه رخ داده، نسلکشی بوده است. طبق کنوانسیون و معاهده مربوط به مجازات نسلکشی، دولتها تعهداتی دارند و باید از هرگونه کمک به طرفی که مرتکب نسلکشی میشود، خودداری کنند و همچنین از تمامی ابزارها برای توقف نسلکشی استفاده نمایند.
وی ادامه داد: گام اول توقف ارسال تسلیحات به رژیم صهیونیستی است، موردی که متاسفانه هنوز محقق نشده و آمریکا و برخی کشورهای اروپایی همچنان انواع سلاحها را به این رژیم ارائه میدهند. اما مهمتر از آن، یکی از خواستههای کشورهای اسلامی است که در متن این قطعنامه نیز ذکر شده است: کشورها باید هرگونه حمایت مالی و روابط تجاری با این رژیم را تا زمانی که اشغالگری و جنایات ادامه دارد، که متأسفانه در این هشت دهه هیچگاه متوقف نشده است، قطع کنند.
وی افزود: این تصمیم تنها مختص کشورهای اسلامی نیست و اخیراً اتحادیه آفریقا نیز در مصوبات خود بر این نکته تأکید کرده است که کشورها باید خود را ملزم به توقف هرگونه کمک مالی و تسلیحاتی به رژیم صهیونیستی کنند.
در ملاقاتی که در حاشیه اجلاس سازمان همکاریهای اسلامی در جده بین وزرای امور خارجه ایران و ترکیه برگزار شد، نقطهنظرات و گلایههای ایران بهطور صریح به همتای ترک منعکس و تأکید شد که جمهوری اسلامی ایران برای روابط دوجانبه بین دو ملت ارزش زیادی قائل است و این موضوع دغدغه مشترک هر دو طرف برای حفظ و ارتقای روابط دوجانبه است.
وزرای خارجه ایران و ترکیه گفت و گوی صریحی در جده داشتند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره دلایل احضار کاردار ایران در ترکیه به وزارت خارجه این کشور توضیح داد: پس از موضعگیری ایران نسبت به اظهارات غیرقابل قبول مقامات ترکیه درباره جمهوری اسلامی ایران، سفیر ترکیه در تهران دعوت شد و مراتب اعتراض ما بهطور رسمی به وی منعکس گردید. در عوض، ترکیه نیز کاردار ما را دعوت کرده و نظرات خود را بیان کرد. موضع ما در این خصوص بهوضوح و بهطور رسا بیان شد.
بقائی ادامه داد: در ملاقاتی که در حاشیه اجلاس سازمان همکاریهای اسلامی در جده بین وزرای امور خارجه ایران و ترکیه برگزار شد، نقطهنظرات و گلایههای ایران بهطور صریح به همتای ترک منعکس گردید و تأکید شد که جمهوری اسلامی ایران برای روابط دوجانبه بین دو ملت ارزش زیادی قائل است و این موضوع دغدغه مشترک هر دو طرف برای حفظ و ارتقای روابط دوجانبه است.
در عین حال، ما رویکردهایی که مبتنی بر فرافکنی و مقصریابی در تحولات مرتبط با سوریه است را نمیپذیریم و انتظار داریم همه کشورهایی که بهنوعی در تحولات سوریه نقش دارند، مسئولیتهای خود را بهخوبی ایفا کنند و از اظهاراتی که هم غیرواقعی است و هم موجب پیچیدگی مسائل و ایجاد ابهام در واقعیتهای مربوط به موضوع منطقه میشود، خودداری کنند.
رابطه ایران با کشورهای منطقه، رابطهای رو به رشد و مبتنی بر احترام و منافع متقابل است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی درباره فشارها و دخالتهای امریکا بر کشورهای منطقه برای محدودسازی تعاملات تجاری با ایران، نحوه خنثی سازی و برخورد کشورهای منطقه با این فشارها گفت: کشورهای منطقه قطعاً برای حاکمیت ملی و مسائل مرتبط با استقلال خود ارزش قائل هستند و بهترین تصمیمات را اتخاذ خواهند کرد. رابطه ما با کشورهای منطقه، رابطهای رو به رشد و مبتنی بر احترام و منافع متقابل است. به طور قطع، در ادامه مسیر نیز ما و کشورهای منطقه با آگاهی از منافع مشترک خود، به تعاملات و مناسبات مثبت خود ادامه خواهیم داد.
اعتراض ایران به سخنان ناشایست یک مقام سوئدی به سفیر این کشور ابلاغ شد
سخنگوی وزارت امور خارجه احضار سفیر سوئد را در واکنش به اظهارات ناشایست مقامات این کشور دانست و گفت: یکی از مقامهای سوئدی در رابطه با موضوعات داخلی جمهوری اسلامی ایران سخنان ناشایستی مطرح کرد این اظهارات هم مداخله جویانه و هم عاری از حقیقت و واقعیت بود.
بقائی تاکید کرد: این اظهارات، نگاه و رویکردها نسبت به ایران کاملا غیر قابل قبول است، بنابراین هدف این بود که مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی به دولت سوئد منتقل شود.
ایرانیان خارج از کشور ظرفیت بالایی در کمک به آبادانی ایران دارند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور و تهیه لایحهای در این زمینه گفت: ما همیشه ایرانیان و هموطنان عزیز در خارج از کشور را بخشی از جامعه بزرگ ایرانی در نظر گرفتیم و معتقدیم که به دلیل برخورداری از ظرفیتهای بالا در حوزههای مختلف علمی، فنی، دانشگاهی و مهمتر از همه به دلیل برخورداری از یک نقطه مهم و اشتراک که همان مام وطن است، یک ظرفیت بسیار مهم برای کمک به آبادانی و بهبود وضعیت کشور در همه عرصههاست. این لایحه هم با همین نگاه از ابتدا پیشنهاد شد و وزارت خارجه تلاش زیادی برای جامع الاطراف بودن این لایحه انجام داد تا همه ابعاد موضوع دیده شود.
بقائی با اشاره به اینکه لایحه به نتیجه خوبی رسیده است، گفت: دوستان ما به ویژه در بخش کنسولی و حوزه ایرانیان با کمک نهادهای ذیربط خارج از وزارت خارجه مشغول تهیه دستورالعمل های اجرایی مرتبط با این لایحه هستند و امیدواریم که اجرایی شدن آن به ارتقای هماهنگی و همکاری بیش از پیش ایرانیان خارج از کشور برای هدف مشترک کمک کند که آن صلاح و سعادت ایران عزیز است.
نشست کارشناسی ایران و تروئیکای اروپایی احتمالا اواخر اسفند برگزار خواهدشد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ادعاها و تهدیدات فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی کشورهای اروپایی اظهار داشت: ما هیچ توجیهی برای فعالسازی مکانیسم ماشه نمیبینیم و به نظر میرسد طرفهای مقابل نیز به این جمعبندی رسیدهاند که این اقدام خواست آنها نیست و نمیتوانند از آن به عنوان ابزاری برای امتیازگیری استفاده کنند.
وی به این نکته اشاره کرد که آنها نسبت به تبعات هرگونه استفاده از چنین سازوکاری آگاه هستند و افزود: احتمالاً در اواخر اسفند، پیش از پایان سال جاری شمسی، گفتوگوهایی با طرفهای اروپایی در سطح کارشناسی برگزار خواهد شد.
بقائی در خصوص ادعاهای مطرح شده در نشست اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: مدیر کل آژانس برخی اظهارات را که هیچ مبنای فنی ندارند و بیشتر جنبه سیاسی دارند، تکرار میکند. این رویکرد جز دامن زدن به التهابها، اثر دیگری ندارد و جایگاه فنی آژانس را نیز زیر سؤال میبرد. ادعای نگرانی از میزان غنیسازی سفسطهای بیش نیست. ابتدا، طبق معاهده منع اشاعه هستهای هیچ محدودیتی در رابطه با غنیسازی وجود ندارد و تنها موضوع پایبندی کشورها به تعهدات خود مطرح است. در صورت افزایش غنیسازی، بازرسیها نیز باید افزایش یابد، که ما به آن پایبند بوده و خود آژانس نیز به آن معترف است.
وی ادامه داد: غنیسازی موضوعی است که بسته به نیاز و کاربردهای صنعت هستهای ممکن است کم و زیاد شود. به عنوان نمونه، ایران در برخی موارد از سوخت ۲۰ درصد، ۶۰ درصد و حتی بالاتر برای رآکتور تحقیقاتی تهران استفاده کرده است. بنابراین، نتیجهگیری بر اساس یک گزارش مبنی بر زیر سؤال رفتن ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران، نه تنها بر دادههای فنی استوار نیست، بلکه با واقعیتهای جهانی مغایرت دارد. متاسفانه، این اتهامات به مدت ۳۰ سال تکرار میشود بدون آنکه هیچ سند و مدرکی در این رابطه ارائه شود.
ما هیچ توجیهی برای فعالسازی مکانیسم ماشه نمیبینیم و به نظر میرسد طرفهای مقابل نیز به این جمعبندی رسیدهاند که این اقدام خواست آنها نیست و نمیتوانند از آن به عنوان ابزاری برای امتیازگیری استفاده کنند.
ایران طرح دو دولتی را یک فریب برای دست اندازی بیشتر به سرزمینهای فلسطین تاریخی میداند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تحفظهای جمهوری اسلامی ایران در مصوبات سازمان همکاریهای اسلامی توضیح داد: تحفظ ما نسبت به مصوبات سازمان همکاری اسلامی چیز جدیدی نیست ما در مصوباتی که چه در مجمع عمومی سازمان ملل چه در سایر سازمانهای بینالمللی در رابطه با موضوع فلسطین به تصویب میرسد و بحث دو دولتی مطرح میشود وجود داشته و ایران موضع صریح و شفاف خود را اعلام کرده است.
بقائی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران اعتقاد داشته و تجربه ۸۰ سال گذشته هم نشان داده است که به هیچ عنوان موضوعی تحت عنوان دو دولتی موضوع واقعی نیست و صرفاً به عنوان یک فریب برای دست اندازی بیشتر به سرزمینهای فلسطین تاریخی استفاده شده است. آنها به هیچ عنوان به اینکه یک دولت فلسطینی تشکیل شود، قائل نیستند.
وی ادامه داد: ما قائل به این هستیم که باید طی یک رفراندوم با حضور همه ساکنان فلسطین تاریخی در مورد نظام سیاسی آنجا تصمیم گیری شود. در حال حاضر اما ما یک موجودیت آپارتاید استعماری و اشغالگر میبینیم که تقریبا همه یا بخش عمده سرزمین تاریخی فلسطین را به اشغال خود درآورده و علاوه بر آن مرتکب انواع جنایت بین المللی شده است. بنابراین تحفظ ما برای این بود که موضع ما صراحتاً از لحاظ حقوقی ثبت شود.
بقائی گفت: در کنار ایران، حداقل دو کشور دیگر اسلامی هم مواضع خود را در رابطه با همین موضوع ثبت و تاکید کردند که مفهوم دو دولتی عملاً تاکنون نه ایجاد شده و نه هیچ دورنمایی برای آن است. چون مشخصاً رژیم آپارتایدی که در سرزمین فلسطین حاکم شده است، قائل به چنین چیزی نیست و اخیراً هم میبینیم اساساً بحثهای پاکسازی کامل در غزه و کرانه باختری را دنبال میکنند.
هیچ مبنایی برای هرگونه اقدام ایضایی علیه تجارت آزاد و کشتیهای تجاری کشورها در آبهای آزاد وجود ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ادعاهای مطرح شده در خبرگزاری رویترز مبنی بر متوقف کردن نفتکشهای ایرانی، گفت: این خبرگزاری بارها با تخطی از اصول حرفهای خبررسانی خود را در حد بخشی از کارزار فریب اجتماعی در ارتباط با ایران و موضوعات منطقه غرب آسیا تقلیل داده و در خیلی از موارد اقدام به تولید یا نشر اخبار غیر واقعی یا کذب یا جهت دار در ارتباط با موضوعات منطقه ما و مرتبط با ایران کرده است و این ادعاها جدید نیست.
بقائی با اشاره به اینکه از لحاظ حقوق بینالملل و منشور ملل متحد، توقف کشتیها کاملا مردود است، گفت: هیچ مبنایی برای هرگونه اقدام ایضایی علیه تجارت آزاد و کشتیهای تجاری کشورها در آبهای آزاد وجود ندارد و این ادعا فضاسازی رسانهای است که متاسفانه در حال انجام است. تجارت دریایی ایران یک تجارت کاملا مشروع و قانونی است و قطعاً ما به فعالیت های خود طبق مقررات حقوق بین الملل ادامه خواهیم داد.
رابطه تهران و پکن مبتنی بر منافع و احترام متقابل است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی روابط ایران و چین را بسیار مهم و حسنه دانست و گفت: این روابط مبتنی بر منافع و احترام متقابل دو کشور است که دارای سابقه طولانی تاریخی و تمدنی ارتباط با یکدیگر هستند. چین از حیث نقش مثبت و سازندهای که در سالهای اخیر در منطقه ما ایفا کرده بسیار ارزشمند است و ادامه این نقش آفرینی در سطح سازمانهای بینالمللی هم مهم است.
وی افزود: چین به عنوان کشوری که خود را بخشی از جنوب جهانی و جهان در حال توسعه میداند و در فرایندهای مرتبط با هنجارسازی بینالمللی در راستای کمک به توسعه کشورها گام برمیدارد که از این جهت بسیار مهم است و امیدواریم که این نقش مثبت ادامه پیدا کند.
دولتهای مختلف آمریکا با تخصیص منابع به گروه های مختلف در امور داخلی سایر کشورها دخالت کردند
بقائی درباره منابع اختصاص یافته از سوی آمریکا برای دخالت در امور سایر کشورها گفت: این موضوع نشان دهنده رویکرد مداخله جویانه دولت های آمریکا بوده و با قطع کمکها مشخص شد که منابع متنابهی پول در اختیار گروه های مخالف یا گروه هایی که اسماً به عنوان گروه مخالف کشورها نام برده میشدند ولی در عمل در راستای سیاستهای آمریکا گام برمیداشتند، وجود داشته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به معنادار بودن این اقدام گفت: این کمکها بخشی از سیاست دولت سابق آمریکا بوده که الان ظاهراً متوقف شده ولی واقعیت این است که دولتهای مختلف آمریکا در دهههای اخیر از این ابزار متاسفانه برای مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر و برای ایجاد تفرقه و فتنه در کشورهای مد نظر استفاده کردهاند.
امنیت و ثبات در منطقه بالکان برای ایران حائز اهمیت است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره درگیریهای اخیر در منطقه بالکان گفت: امنیت و ثبات در این منطقه برای ایران بسیار حائز اهمیت است و ما بر این باوریم که طرفهای درگیر در تحولات بوسنی و هرزگوین باید تلاش بیشتری کنند تا اختلافنظرها و تفاوت دیدگاهها منجر به بروز مناقشات و شکلگیری روندهایی نشود که به مصلحت این کشور نیست. بنابراین امیدواریم که این اختلافنظرها از طریق مفاهمه و گفتگو میان احزاب، گروهها و طرفها به نتایج مثبتی برسد.
بقائی ادامه داد: از سوی دیگر، مداخلات خارجی هیچگاه سازنده نبوده و میتواند روندهای گفتگوی داخلی را تحت تأثیر قرار داده و پیچیدهتر کند. لذا امیدواریم که فرآیند گفتگوها به نتایج مثبتی از لحاظ حفظ یکپارچگی و تمامیت حاکمیتی بوسنی و هرزگوین منجر شود.
کشورهای منطقه بر اساس منافع و مصالح ملی خود و نیز روابط خوبی که با ایران دارند تصمیم میگیرند. این کشورها نباید اجازه دهند که فشارهای غیرقانونی و قلدرمآبانه آمریکا باعث تاثیرگذاری منفی بر منافع ملت ایران و آنها شده و در منطقه تفرقه ایجاد کند.امیدواریم بغداد بر اساس آنچه که منافع دو ملت را محقق می کند، تصمیمگیری کند.
اتهامزنیها علیه ایران مبنی بر دخالت در سوریه و تشکیل اتاق عملیات در عراق کاملاً مضحک و مردود است
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص برگزاری نشستی درباره سوریه بدون حضور ایران توضیح داد: ما در جریان نشستی هستیم که کشورهای همسایه سوریه در آن مشارکت دارند. این نشست با حضور تعداد معدودی از کشورهایی که به عنوان همسایگان سوریه شناخته میشوند، برگزار میشود. تمامی طرفهایی که خود را در تحولات سوریه دارای نقش میدانند یا نفوذی دارند، مسئولیت مستقیمی در تحولات سوریه بر عهده دارند و امیدواریم که نسبت به آثار و تبعات کنشها و واکنشهای خود بر صلح، امنیت منطقه و ثبات این کشور آگاه باشند.
بقائی اتهامزنیها علیه ایران مبنی بر دخالت در سوریه و تشکیل اتاق عملیات در عراق را کاملاً مضحک و مردود دانست و گفت: انگشت اتهام به سمت ایران و دوستان ایران گرفتن، نشانهای از یک جریان انحرافی و صددرصد گمراهکننده است. چنین چیزی مطلقاً وجود ندارد و نوعی برخورد کلیشهای و سادهسازی تحولات سوریه است.
وی تأکید کرد: این ادعاها هیچ کمکی به بهبود اوضاع نخواهد کرد و اینگونه اتهامزنیها هیچ مبنا و اساسی ندارند. آنچه مهم است، این است که هرچه سریعتر باید کشتار بیگناهان از طیفها و گروههای مختلف سوری، به ویژه اقلیتهایی که در معرض آسیب و جنایات هستند، متوقف شود. این مهمترین دغدغهای است که در حال حاضر باید مورد توجه کل منطقه و همه کسانی که در موضوع سوریه فعال هستند، قرار گیرد.
ایران همچنان پیگیر پاسخگوسازی کسانی است که در جنگ تحمیلی مرتکب جنایت شدند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره پیگیری جنایات جنگی علیه ایران در دوران دفاع مقدس و در آستانه بمباران شیمیایی حلبچه توضیح داد: جنایات جنگی و سایر جنایات شدید بینالمللی مشمول مرور زمان نمیشوند. بنابراین، علیرغم اینکه استفاده از تسلیحات شیمیایی در دهه ۱۳۶۰ خورشیدی و در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران انجام شد، ما کماکان این جنایت را پیگیری میکنیم. ما معتقدیم که بر اساس اطلاعات و دادههای موجود، تعدادی از کشورهای اروپایی، از جمله آلمان، به دلیل فراهم کردن عمدی اقلام دارای کاربرد دوگانه برای استفاده شیمیایی، در ارتکاب جنایت جنگی رژیم صدام حسین علیه نظامیان و غیرنظامیان ایرانی همدست بوده و باید پاسخگو باشند.
بقائی با تأکید بر اینکه حقیقت و عدالت ایجاب میکند که واقعیتها روشن شوند، گفت: به عنوان پیشزمینهای برای اجرای عدالت در مورد قربانیان، ما با تعداد زیادی از قهرمانانی روبرو هستیم که در طول جنگ با سلاح شیمیایی صدام حسین آسیب دیدهاند و آثار این جراحتها همچنان خود و خانوادههایشان را به شدت آزار میدهد. بنابراین، این موضوع هرگز از خاطره جمعی ملت ایران محو نخواهد شد و ما به طور مداوم برخورد و رویکرد این دولتها در رابطه با موضوعی ناموجود مانند تهدید سلاحهای کشتار جمعی ایران، که اصلاً وجود خارجی ندارد، را با استفاده از تسلیحات شیمیایی صدام حسین مقایسه میکنیم.
وی تأکید کرد: ایران در این زمینه پیگیری مستمری داشته و حتی در خصوص آلمان پیشنهاد تشکیل یک کارگروه تحقیق مشترک برای رسیدگی به پروندههای مربوط به ارسال اقلام شیمیایی به دولت سابق عراق ارائه شده است. خواسته ایران این بوده که حداقل نتیجه پروندههایی که معتقدند در همان سالها مورد رسیدگی قرار گرفته و منجر به صدور حکم شده است، در اختیار ایران قرار گیرد. این مطالبه دائمی مردم ایران است و قطعاً ما آن را هم در سازمان منع سلاحهای شیمیایی و هم در سازمان ملل متحد پیگیری خواهیم کرد.
گفت و گوهای مستمر میان ایران و افغانستان ادامه دارد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تحولات روابط ایران و افغانستان توضیح داد: مقامهای دو کشور در گفتوگوی مستمر هستند و دغدغهها و موضوعات مورد نگرانی ما در دستور کار ثابت این گفتوگوها قرار دارند. امیدواریم که این گفتگوها با درک مشترک طرفین نسبت به اهمیت روابط همسایگی و ضرورت به نتیجه رساندن آنها ادامه پیدا کرده و به نتیجه منجر شود. قطعاً همسایگان باید همیشه در روابط و رویکردهایی که نسبت به یکدیگر دارند، اصل حسن همجواری و همسایگی را همیشه مد نظر قرار دهند.
برخی تصمیم های دولت آلمان در قبال ایران درست نبوده و مصالح دو کشور را در نظر نگرفتهاست
اسماعیل بقائی درباره تنشهای اخیر در روابط ایران و آلمان، رویکرد وزارت خارجه نسبت به دولت جدید آلمان و تأثیر آن بر گفتوگوهای ایران با سه کشور اروپایی گفت: هر گفتوگویی با این سه کشور عمدتاً حول یکی از موضوعات مهم، یعنی موضوع هستهای، متمرکز است. البته در تعاملات خود با این کشورها درباره سایر موضوعات منطقهای نیز همواره صحبت کردهایم و از این نظر محدودیتی نداریم. اما تمرکز اصلی گفتگوها بر مباحث هستهای بوده و این موضوع یک مجرای تعامل طولانیمدت بین ایران و سه کشور اروپایی است. در حاشیه این گفتگوها نیز به موضوعاتی که مورد علاقه یا نگرانی طرفین هستند، پرداخته میشود.
بقائی ادامه داد: ما انتظار داریم که دولت جدید آلمان با در نظر گرفتن منافع ملی خود و از یک دیدگاه مستقل نسبت به تحولات منطقه، تصمیمات مناسبی در رابطه با جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کند. متأسفانه برخی از تصمیمهایی که در چند ماه اخیر اتخاذ شده، درست نبوده و در راستای مصالح دو کشور قرار ندارد. تعطیل کردن نهادهایی که واسطه ارتباط ملتها هستند، به هیچ عنوان موجه یا سازنده نیست و امیدواریم که در رویکردهای خود تجدید نظر کنند. اخیراً سفیر ما پس از مدتها به برلین اعزام شد و سفیر آلمان نیز قاعدتاً در تهران حضور دارد. امیدواریم این تحولات منجر به بهبود روابط دوجانبه ایران و آلمان شود.
اجتهاد در نص باطل است؛ بیانات مقامات رسمی ایران در وزارت امور خارجه روشن و بدون ابهام است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که آیا میان مواضع وزارت امور خارجه و نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد درباره مذاکره با آمریکا تناقضی وجود دارد و موضع رسمی ایران کدام است، گفت: شما در حضور سخنگوی رسمی وزارت خارجه هستید و مواضع این وزارتخانه نیز بهوضوح بیان شده است. شب گذشته نیز وزیر امور خارجه موضع ایران را بهصراحت مطرح کردند. در علم حقوق گفته میشود که اجتهاد در نص باطل است؛ بنابراین، اظهارات و بیانات مقامات رسمی ایران در وزارت امور خارجه روشن و بدون ابهام است.
تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران هیچ توجیه و مبنای قانونی و حقوقی ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تهدیدات مقامات آمریکاییها علیه ایران و افزایش فشار حداکثری با عدم تمدید معافیتهای تحریمی عراق در خرید برق از ایران و رایزنی دو کشور در این زمینه گفت: اینگونه سخنان اعتراف به قانونشکنی آمریکا و ارتکاب جنایت علیه بشریت است. تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران هیچ توجیه و مبنای قانونی و حقوقی ندارد و عمل متخلفانه بینالمللی است و آمریکا باید نسبت به اثرات این تحریمها بر ملت ایران، پاسخگو باشد.
بقائی با تاکید بر اینکه کشورهای منطقه بر اساس منافع و مصالح ملی خود و نیز روابط خوبی که با ایران دارند تصمیم میگیرند، تاکید کرد: این کشورها نباید اجازه دهند که فشارهای غیرقانونی و قلدرمآبانه آمریکا باعث تاثیرگذاری منفی بر منافع ملت ایران و آنها شده و در منطقه تفرقه ایجاد کند.
وی با اشاره به اینکه ما رابطه خوبی با عراق داریم، ابراز امیدواری کرد بغداد بر اساس آنچه که منافع دو ملت را محقق می کند، تصمیمگیری کند./ ایرنا