روز دوشنبه اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، وقتی از او پرسیده شد که آیا روسیه پیشنهاد میانجیگری بین تهران و واشنگتن را داده است، تنها گفت «طبیعی است که کشورها در صورت نیاز کمک خود را ارائه دهند. با توجه به اهمیت این مسائل، ممکن است بسیاری از طرفین نیت خوب و آمادگی برای کمک به حل مشکلات مختلف را نشان دهند».
روزنامه ایران در گزارشی درباره ادعای بلومبرگ در خصوص میانجیگری پوتین بین تهران و واشنگتن نوشت؛
بلومبرگ دیروز در گزارشی با عنوان «پوتین موافقت کرد که به ترامپ در میانجیگری مذاکرات هسته‌ای با ایران کمک کند» از قول برخی منابع خود مدعی شد که روسیه موافقت کرده است که به دونالد ترامپ و دولت ایالات متحده کمک کند تا با ایران در مورد مسائلی از جمله برنامه هسته‌ای و برخی موضوعات منطقه ارتباط برقرار کند.
بلومبرگ دراین باره نوشته است: به گفته منابع مطلع، ترامپ این علاقه را مستقیماً در یک تماس تلفنی در ماه فوریه به رئیس‌جمهوری ولادیمیر پوتین ابلاغ کرد و چند روز بعد مقامات ارشد دولت او این موضوع را در گفت‌وگوهای خود با همتایان روسی در مذاکراتی در عربستان، مورد بحث قرار دادند. با این حال مقامات کاخ سفید هنوز پاسخی به این پرسش بلومبرگ ندادند و روسیه و ایران هم تاکنون این درخواست را نه تأیید و نه تکذیب کرده‌اند.
موضع ایران و روسیه درباره میانجیگری هسته‌ای
در عین حال دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در پاسخ به سؤالاتی که خبرنگار بلومبرگ برایش ارسال کرد گفت: «روسیه معتقد است که ایالات متحده و ایران باید همه مشکلات خود را از طریق مذاکره حل کنند و مسکو آماده است تا حد توان خود برای دستیابی به این هدف تلاش کند».
روز دوشنبه اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، وقتی از او پرسیده شد که آیا روسیه پیشنهاد میانجیگری بین تهران و واشنگتن را داده است، تنها گفت «طبیعی است که کشورها در صورت نیاز کمک خود را ارائه دهند. با توجه به اهمیت این مسائل، ممکن است بسیاری از طرفین نیت خوب و آمادگی برای کمک به حل مشکلات مختلف را نشان دهند».
بلومبرگ در ادامه این گزارش آورده است؛ از زمان روی کار آمدن ترامپ در حدود شش هفته پیش، او تلاش کرده است روابط خود را با رئیس‌جمهوری ولادیمیر پوتین بازسازی کند؛ روابطی که پس از تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ توسط ایالات متحده قطع شده بود.
ترامپ به دنبال این است تا با تعامل مستقیم با پوتین به جنگ اوکراین پایان دهد و در این راستا یک تماس تلفنی در ۱۲ فوریه بین دو رئیس‌جمهوری برقرار شد هر دو طرف نشان داده‌اند که برای همکاری در منافع ژئوپلیتیکی دیگر، از جمله مسیرهای تجاری و منابع در قطب شمال آماده همکاری هستند.
به گفته منابع مطلع مقامات ارشد ایالات متحده و روسیه - از جمله وزیر امور خارجه مارکو روبیو و وزیر امور خارجه سرگئی لاوروف - در جلسه ۱۸ فوریه در ریاض در مورد علاقه واشنگتن برای پیشنهاد مسکو به کمک برای موضوع ایران بحث کردند. از آنجایی که تمام جزئیات این گفت‌وگوها به صورت عمومی اعلام نشده است، این افراد نخواستند نامشان فاش شود.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز بعداً جزئیات این جلسه را با همتای ایرانی خود عباس عراقچی در تهران به اشتراک گذاشت. سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران این موضوع را در یک گفت‌وگوی خبری تلویزیونی رسانه‌ای کرد. بلومبرگ مدعی شده ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید در مورد ایران سیگنال‌های متناقضی ارسال کرده است. او اعلام کرده که قصد دارد به سیاست «فشار حداکثری» دوره اول خود بازگردد، مانند اعمال مجدد تحریم‌ها، اما ترامپ همچنین اظهار کرده که می‌خواهد «فوری» کار روی یک «توافق صلح هسته‌ای تأیید شده با ایران» را آغاز کند. روسیه و ایران به عنوان دو کشور تحت تحریم‌های سنگین ایالات متحده، همکاری خود را در زمینه تجارت و انرژی و همچنین امنیت، عمیق‌تر کرده‌اند. با این حال هنوز مشخص نیست که تهران تا چه حد به هر نوع از پیشنهادهای ایالات متحده از طریق روسیه پاسخ مثبت خواهد داد.
کانال‌های ایران و آمریکا برای مذاکره
بلومبرگ در ادامه با اشاره به رویکرد مقامات ایران نسبت به مذاکره با آمریکا آورده است: «این موضوع که تعامل با آمریکا در ایران مخالفان سرسختی دارد امر غیرقابل انکاری است. ایران راضی به مذاکره تحت فشار نخواهد شد. رئیس‌جمهوری ایران، مسعود پزشکیان هم که یک اصلاح‌طلب است و از احیای توافق هسته‌ای حمایت می‌کند، هفته گذشته گفت که باور شخصی خود را در مورد نیاز به تعامل با ایالات متحده کنار می‌گذارد و از مخالفت مقامات عالیه ایران با مذاکرات حمایت خواهد کرد، در حالی که واشنگتن همچنان اقتصاد ایران را تحریم می‌کند. با وجود موضع عمومی، «هر دو کشور ایران و ایالات متحده در تلاش هستند تا کانال‌های ارتباطی مؤثر را که نشان‌دهنده آغاز یک گفت‌وگو باشد پیدا کنند.» نیکولای کوزانوف، استاد همکار در مرکز مطالعات خلیج‌فارس دانشگاه قطر، در این باره به بلومبرگ گفت: «هرگونه توافق بین ایالات متحده و ایران پیچیده خواهد بود.»
ایالات متحده مدت‌هاست که درباره برنامه هسته‌ای ایران مشکوک و مدعی است جمهوری اسلامی از بخش هسته‌ای غیرنظامی چند دهه‌ای خود برای پنهان کردن یک بعد نظامی مخفی استفاده می‌کند. ایران اما بارها تأکید کرده که قصد ساخت سلاح را ندارد وهمچنین تأکید می‌کند که کار هسته‌ای آن برای اهداف صلح‌آمیز از جمله نیروگاه‌هایی است که به طور جزئی توسط روسیه تأمین مالی می‌شود.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه اعلام کرد که ایالات متحده و ایران باید مذاکرات را آغاز کنند و در حال برگزاری گفت‌وگوهای سطح بالا با کاخ سفید در این مورد است. ایران نیز در حالی که درگیر سایه جنگ با اسرائیل است تلاش دارد تا با گشایش‌های اقتصادی بخش از مشکلات ناشی از تحریم را رفع کند.
نگرانی اسرائیل از میانجیگری روسیه بین ایران و آمریکا
پایگاه خبر تایمز اسرائیل در گزارشی با اشاره به خبر منتشر شده از سوی بلومبرگ درباره امکان میانجیگری مسکو بین واشنگتن و تهران نوشت: «در حالی که ترامپ به پوتین نزدیک می‌شود، روسیه به‌عنوان میانجی در مذاکرات هسته‌ای ایران وارد عمل شده است.این خبر به طور بالقوه برای اسرائیل بسیار نگران‌کننده است، زیرا به دنبال حمایت ترامپ برای تهدید نظامی معتبر علیه ایران با هدف فشار بر این کشور برای دست کشیدن از برنامه‌های هسته‌ای‌اش است، اما اکنون ممکن است به دلیل روابط راحت رهبر ایالات متحده با پوتین با مشکل مواجه شود.
روسیه و ایران روابط نظامی خود را در سال‌های اخیر گسترش داده‌اند و گزارشی که دیروز منتشر شد نشان می‌دهد که مقامات روسی سال گذشته دو بار از سایت‌های تولید موشک و پدافند هوایی ایران بازدید کرده‌اند. هر دو بار در عرض چند هفته پس از پرتاب موشک‌های عظیم تهران به شهرهای اسرائیل صورت گرفت. مسکو همچنین میزبان مقامات حماس پس از 7 اکتبر 2023 بود و حمایت خود را از حزب‌الله لبنان اعلام کرده و اسرائیل را به خاطر ترور حسن نصرالله در ماه سپتامبر بشدت محکوم کرده است.»
منبع: ایران
∎