فرهیختگان آنلاین: مصر طرحی ۵۳ میلیارددلاری برای بازسازی نوار غزه طی پنج سال ارائه داد. این پیشنهاد در جریان اجلاس فوق‌العاده اتحادیه عرب که در قاهره برگزار شد، مطرح گردید. این نشست در واکنش به اعلامیه ماه گذشته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برگزار شد که گفته بود قصد دارد فلسطینیان را از غره آواره کرده، کنترل غزه را به دست بگیرد و آن را به یک مرکز گردشگری تبدیل کند.
طرح مصر، آوارگی فلسطینیان را رد کرده و به دنبال بازسازی غزه بدون تخلیه جمعیت آن است. طبق این طرح، تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) مدیریت بازسازی را از طریق «کمیته مدیریت غزه» بر عهده خواهد داشت. این کمیته در شش ماه نخست متشکل از تکنوکرات‌ها و اعضای غیرحزبی خواهد بود که تحت‌نظر دولت فلسطین مستقر در رام‌الله فعالیت می‌کنند. هدف این مرحله، تسهیل بازگشت کامل تشکیلات خودگردان فلسطین به غزه عنوان شده است.
چه کسی امنیت غزه را مدیریت خواهد کرد؟
طبق این طرح، مصر و اردن، نیروهای پلیس فلسطینی را آموزش خواهند داد تا برای استقرار در غزه آماده شوند. همچنین احتمال دارد کشورهای دیگری در آینده به این تلاش بپیوندند و از نظر سیاسی و مالی حمایت کنند. این طرح پیشنهاد می‌کند که شورای امنیت سازمان ملل متحد ایده «حضور بین‌المللی» در کرانه باختری و نوار غزه را مورد بررسی قرار دهد. طبق این طرح، این حضور می‌تواند شامل استقرار نیروهای بین‌المللی برای محافظت یا عملیات حفظ صلح باشد که بخشی از فرایند بازسازی خواهد بود.
اقدامات اعتمادسازی
این طرح بر پایه ضرورت راه‌حل دو دولتی بنا شده و تصریح می‌کند که هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد. در این راستا، باید یک آتش‌بس میان‌مدت بین رژیم و تشکیلات خودگردان فلسطین در سراسر کرانه باختری و غزه برقرار شود. در طول این مدت، مذاکرات انجام خواهد شد و اقدامات اعتمادسازی مشخص می‌شود، از جمله:
توقف همه اقدامات یک‌جانبه از سوی هر دو طرف
توقف شهرک‌سازی، الحاق اراضی، تخریب خانه‌ها، یورش‌های نظامی به شهرهای فلسطینی و تلاش برای تغییر وضعیت قانونی و تاریخی اماکن مقدس توسط رژیم.
این طرح چگونه اجرا خواهد شد؟
اسکان موقت آوارگان
در مرحله نخست، سرپناه موقت برای آوارگان در نوار غزه تأمین خواهد شد که شامل یکی از گزینه‌های زیر است:
احداث مناطق ویژه در داخل نوار غزه، در هفت نقطه که ظرفیت پذیرش بیش از ۱.۵ میلیون نفر را دارند. هر واحد مسکونی موقت به طور میانگین شش نفر را در خود جای خواهد داد.
مکان ۱: رفح – ظرفیت ۲۱۳ هزار نفر
مکان ۲: خان‌یونس – ظرفیت ۲۲۳ هزار نفر
مکان ۳: دیرالبلح – ظرفیت ۱۸۴ هزار نفر
مکان ۴: شهر غزه – ظرفیت ۳۵۳ هزار نفر
مکان ۵: شمال غزه – ظرفیت ۱۹۷ هزار نفر
مکان ۶: شهر غزه – ظرفیت ۱۷۶ هزار نفر
مکان ۷: شهر غزه – ظرفیت ۱۷۶ هزار نفر
جدول زمانی اجرای طرح
مرحله بازیابی اولیه
مدت‌زمان: ۶ ماه
هزینه برآورد شده: ۳ میلیارد دلار
فعالیت‌های کلیدی:
پاک‌سازی آوار از مسیر مرکزی (جاده صلاح‌الدین) و سایر مناطق غزه، انتقال نخاله‌ها به مکان‌های ساحلی
آماده‌سازی این مسیر به‌عنوان یک کریدور بازسازی
تأمین ۲۰۰ هزار واحد مسکونی پیش‌ساخته برای ۱.۲ میلیون نفر
آغاز تعمیر ۶۰ هزار واحد مسکونی نیمه خراب که پس از بازسازی، ۳۶۰ هزار نفر را در خود جای خواهند داد
فاز اول بازسازی
مدت‌زمان: ۲ سال
هزینه برآورد شده: ۲۰ میلیارد دلار
فعالیت‌های کلیدی:
تکمیل پاک‌سازی آوار
بازسازی ۶۰ هزار واحد مسکونی نیمه‌خراب
ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی دائمی برای ۱.۶ میلیون نفر
احیای ۲۰ هزار هکتار زمین کشاورزی
توسعه زیرساخت‌های حیاتی، شامل برق، مخابرات و ساختمان‌های خدماتی
ایجاد سیستم‌های آب‌رسانی، اطفای حریق و فاضلاب، شامل:
۲ تصفیه‌خانه آب
۲ مخزن آب آشامیدنی و اطفای حریق
۲ مخزن آب آبیاری
۲ تصفیه‌خانه فاضلاب
فاز دوم بازسازی
مدت‌زمان: ۲.۵ سال
هزینه برآورد شده: ۳۰ میلیارد دلار
فعالیت‌های کلیدی:
ادامه توسعه زیرساخت‌ها و تأسیسات خدماتی
ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی دائمی دیگر برای ۱.۲ میلیون نفر که مجموع واحدهای مسکونی دائمی را به ۴۶۰ هزار واحد برای ۳ میلیون نفر می‌رساند
توسعه منطقه صنعتی به وسعت ۶۰۰ هکتار
ساخت:
بندر صیادی
بندر تجاری
فرودگاه بین‌المللی غزه
اجرای فاز اول جاده ساحلی (جاده الرشید) به طول ۱۰ کیلومتر
منابع تأمین مالی طرح
کل بودجه مورد نیاز برای بازسازی، ۵۳ میلیارد دلار برآورد شده که به این شکل تقسیم می‌شود:
مرحله بازیابی اولیه: ۳ میلیارد دلار برای مین‌زدایی، پاک‌سازی آوار، اسکان موقت و بازسازی اولیه
فاز اول بازسازی (تا سال ۲۰۲۷): ۲۰ میلیارد دلار برای زیرساخت‌ها، ساختمان‌های خدماتی، واحدهای مسکونی و احیای زمین‌های کشاورزی
فاز دوم بازسازی (تا سال ۲۰۳۰): ۳۰ میلیارد دلار برای تکمیل زیرساخت‌ها، ایجاد مناطق صنعتی، بنادر و فرودگاه
منابع تأمین مالی
آژانس‌های سازمان ملل، مؤسسات مالی بین‌المللی، کشورهای اهداکننده، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، آژانس‌های توسعه و بانک‌های توسعه
سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از شرکت‌های چندملیتی
سازمان‌های جامعه مدنی که در بسیج منابع مالی برای بازسازی نقش کلیدی خواهند داشت. برای شفافیت و کارآمدی، یک صندوق امانی بین‌المللی برای مدیریت تعهدات مالی و نظارت بر هزینه‌ها ایجاد خواهد شد.