در آستانه فرا رسیدن سفرهای نوروزی، پرچم اجرای پویش ملی «نه به تصادف!» با شعار «شش دونگ برانیم» به همت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برافراشته شده تا نهادهای مسئول با هماهنگی و هم‌افزایی و مشارکت مردم، فضای مناسبی را برای کاهش تصادفات، مصدومیت و مرگ و میر ناشی از آن فراهم کنند. این پویش با هدف ارتقای ایمنی سفرهای گروهی و خانوادگی و نقش بانوان در خانواده به عنوان سرنشین آگاه و مسئولیت‌پذیر جهت کاهش تصادفات و تلفات جاده‌ای در سفرهای نوروزی از ابتدای اسفندماه سال جاری تا ۱۵ فروردین ماه سال آینده در سراسر کشور اجرایی شده و در تلاش است تا توجه آحاد جامعه علی‌الخصوص کاربران جاده‌ای را به اهمیت تمرکز کامل در حین رانندگی جلب کند.
به گزارش ایران، همه‌ساله با نزدیک شدن به ایام نوروز، میلیون‌ها هموطن برای دید و بازدیدهای نوروزی راهی جاده‌ها شده و در کنار شادی سفر، تصادفات مرگباری را در جاده‌های کشور رقم می‌زنند. طبق آمار منتشر شده، ماهانه حدود یک هزار و ۶۰۰ نفر در جاده‌های کشور جان خود را از دست می‌دهند که این رقم در ایام نوروز به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.
در همین راستا نیز امسال پویش ملی «نه به تصادف» با هدف کاهش تصادفات و ارتقای فرهنگ رانندگی ایمن در سراسر کشور اجرایی و تلاش شده تا با مشارکت مردم و نهادهای مسئول، سفری ایمن و بدون حادثه برای هموطنان رقم بخورد.
«نه» به رانندگی غیرایمن
دکتر «بهزاد داورنیا» رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل با اشاره به آغاز پویش «نه به تصادف» با هدف کاهش آمار مرگ و میر ناشی از تصادفات در استان اردبیل می‌گوید: «نه به رانندگی غیر ایمن، نه به رانندگی با خواب‌آلودگی، نه به رانندگی بدون کمربند، نه به‌سرعت غیرمجاز، نه به استفاده از تلفن همراه حین رانندگی از جمله مهم‌ترین پیام‌های محوری این پویش از اول اسفندماه تا ۱۵ فروردین ماه سال آینده است. مخاطب اصلی این پویش نیز رانندگان وسایط نقلیه شخصی و حمل و نقل عمومی هستند و کودکان، نوجوانان و جوانان نیز به‌عنوان آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در حوادث رانندگی شناسایی شده‌اند.»
او با اشاره به مسئولیت دستگاه‌های متعدد از جمله دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل در کاهش تصادفات سفرهای نوروزی، می‌گوید: «مهم‌ترین هدف پویش «نه به تصادف»، کاهش مرگ و میر ناشی از تصادفات از طریق افزایش آگاهی عمومی مردم، گسترش و ارتقای فرهنگ رانندگی ایمن و جلب مشارکت عمومی جامعه است که مطالب و محتوای تولید شده از طریق مراجع و رسانه‌های مختلف به اطلاع شهروندان خواهد رسید. »
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان اردبیل بر اهمیت نقش رسانه‌ها در فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی جامعه با هدف پیشگیری از وقوع تصادف تأکید کرده و خاطرنشان می‌کند: «استان اردبیل در وقوع تصادفات رانندگی و فوتی ناشی از آن در رتبه ۲۷ کشوری قرار داشته که نسبتاً وضعیت بهتری نسبت به سایر استان‌ها دارد اما آمار تصادفات آن طی سه سال اخیر به صورت مستمر روند افزایشی داشته است به گونه‌ای که سال گذشته ۹۰ نفر در استان اردبیل و در ۱۰ ماه سال جاری، ۹۴ نفر بر اثر وقوع تصادف در جاده‌های برون شهری و معابر داخل شهری جان باخته‌اند.»
تغییر رفتار با فرهنگ‌سازی
دکتر «مهدی قلیان» معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز به آمار بالای مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی در کشور در مقایسه با سایر حوادث مانند جنگ، قتل و خودکشی اشاره کرده و می‌گوید: «ما باید روی پیشگیری از حوادث تمرکز کرده و با آموزش و فرهنگ‌سازی، رفتار رانندگان را تغییر دهیم؛ راننده‌ها باید هنگام خستگی، کنار جاده و در مکانی امن توقف کرده و استراحت کنند. این امر نقش مؤثری در کاهش تصادفات جاده‌ای دارد.»
طبق گفته وی، آمار مرگ و میر ناشی از تصادفات در خراسان رضوی نسبت به سال گذشته افزایش ۱۲درصدی داشته است؛ با این حال ما اغلب روی نداشته‌ها و کمبودها تمرکز کرده و از نقش مؤثر پیشگیری از تصادفات غافل می‌شویم. ما با ایجاد احساس خطر در مورد تصادفات می‌توانیم از مرگ‌ومیرهای ناشی از آن جلوگیری کنیم. اگر بتوانیم این آمار را به حداقل برسانیم، خدمت بزرگی کرده‌ایم؛ در این مسیر باید بستن کمربند ایمنی و رعایت قوانین رانندگی به یک عادت تبدیل شود. »
ترویج رفتارهای ایمن
«آمنه حسینی» کارشناس مسئول کاهش خطر بلایا و حوادث دانشگاه علوم پزشکی کردستان نیز ترومای جاده‌ای را اولین عامل مرگ و میر افراد ۵ تا ۲۵ سال معرفی کرده و می‌گوید: «سال جاری بیش از ۲۰ هزار نفر در کشور (به طور میانگین روزانه ۵۵ نفر و ماهانه ۱۶۰۰ نفر) بر اثر تصادفات جان خود را از دست داده‌اند. دراین میان، استان کردستان نیز آمار قابل توجهی داشته و سالانه حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست می‌دهند.»
وی با اشاره به پیوستن دانشگاه علوم پزشکی کردستان به پویش ملی «نه به تصادف» خاطرنشان می‌کند: «ما درتلاشیم تا با آگاهی‌بخشی و تأکید بر رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، گامی مؤثر در جهت کاهش تلفات جاده‌ای برداریم.
لذا، از مردم تقاضا داریم که با رعایت سرعت مجاز، استفاده از کمربند ایمنی، پرهیز از استفاده تلفن همراه هنگام رانندگی و احترام به قوانین راهنمایی و رانندگی، سهم خود را در حفظ جان خود و دیگران ایفا کنند. در هر صورت، کاهش خطای انسانی در تصادفات نیازمند همکاری همه رانندگان، نهادهای دولتی و سازمان‌های غیر دولتی است. لذا با افزایش آگاهی و ترویج رفتارهای ایمن، می‌توان به کاهش تصادفات و نجات جان انسان‌ها کمک مؤثری کرد.»
عزم ملی برای کاهش تصادفات
دکتر «سیده محدثه حسینی» معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران نیز با اشاره به آمار نگران کننده تلفات جاده‌ای در کشور می‌گوید: «سالانه جان بیش از ۲۰ هزار نفر در تصادفات گرفته می‌شود. در این میان، خطای انسانی، خودرو، جاده و قوانین همگی در تصادفات نقش داشته و اغلب قربانیان حوادث رانندگی نیز افراد جوان، مولد و در سنین باروری هستند.» معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران، پویش «نه به تصادف» را شعاری مهم برای آگاهی بخشی در کاهش حوادث جاده‌ای دانسته و تأکید می‌کند: «مقابله با تصادفات جاده‌ای نیازمند عزم ملی است؛ در همین راستا نیز از همه نهادها و افراد درسطح استان دعوت می‌کنیم تا در تحقق این خواسته همکاری‌های لازم را به عمل آورند.»
دکتر «طیبه یوسفی» مدیرروابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در خصوص اجرای برنامه‌های مرتبط با پویش «نه به تصادف» در استان می‌گوید: «جلب مشارکت کارکنان برای ارائه ایده‌ها و طرح‌های نو و برگزاری نشست‌های متعدد با هدف تولید محتواهای آموزشی و… در دست اجرا بوده و همزمان مشاوره به مردم جهت رانندگی ایمن، میزان مصرف دارو در حین رانندگی و… با تولید محتواهای آموزشی به صورت گرافیکی انجام می‌شود.»
جاده‌ها را ایمن‌تر کنیم
دکتر «سید جعفر حسین» نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تصادفات جاده‌ای یکی از چالش‌های اصلی حوزه سلامت در ایران است که متأسفانه هرساله جان هزاران نفر را می‌گیرد و عمیقاً جوامع مختلف سراسر کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این حوادث قابل پیشگیری، با بیش از ۲۰ هزار مرگ تنها در سال ۲۰۲۳، به‌طور نامتناسبی بر جوانان تأثیر می‌گذارد و باعث رنج‌های عمیق انسانی و فشار اقتصادی بسیار قابل‌توجهی می‌شود؛ کمپین «نه به تصادف» که از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آغاز شده، گامی اساسی در جهت پرداختن به این موضوع حیاتی است؛ در همین راستا با افزایش آگاهی عمومی و ارتقای فرهنگ ایمنی جاده‌ها، به‌ویژه در طول تعطیلات نوروزی، می‌توانیم تصادفات جاده‌ای و عواقب ویرانگر آن‌ها را به‌میزان قابل‌توجهی کاهش دهیم؛ بیایید در گفتن «نه» قاطع به تصادفات، متحد شویم و جاده‌ها را برای همه ایمن‌تر کنیم. »