«سرزمین دیگری نیست» فیلمی که سیاستهای جهانی مانع از پخش آن شد، اسکار بهترین مستند را دریافت کرد و شاید این بار سخنان مستندسازان این اثر بیشتر شنیده شود. همان سخنانی که کارگردانانش در مراسم اهدای جوایز اسکار مطرح کردند و در رسانههای مختلف آمریکا بازتاب پیدا کرد و البته وزیر فرهنگ اسرائیل را نیز عصبانی کرد. مستند «سرزمین دیگری نیست» به تخریب خانههای فلسطینیان در کرانه باختری توسط اسرائیل میپردازد و سازندگانش هنگام دریافت جایزه خود، از جهان خواستند برای توقف «پاکسازی قومی» فلسطینیان، آزادی گروگانها و یافتن مسیری عادلانهتر برای فلسطینیان اقدام کنند.
دعوت به اقدام جدی برای عدالت
در این مراسم، بازل عدرا، فیلمساز و فعال فلسطینی، در سخنانش گفت: «فیلم ما سرزمین دیگری نیست، بازتاب واقعیت سختی است که دهههاست متحمل شدهایم، اما همچنان در برابر آن مقاومت میکنیم. ما از جهان میخواهیم برای پایاندادن به این بیعدالتی و توقف پاکسازی قومی مردم فلسطین اقدامات جدی انجام دهد».
این کارگردان جوان فلسطینی گفت: «حدود دو ماه پیش پدر شدم و امیدم برای دخترم این است که زندگیای را که من اکنون تجربه میکنم، تجربه نکند؛ زندگیای که همیشه با اندوه، خشونت، تخریب خانه و آوارگی در جنگلهای فلسطین همراه است. مردم من هر روز با این شرایط زیر سلطه اسرائیل روبهرو هستند».
پس از او، یووال آبراهام، روزنامهنگار اسرائیلی و یکی دیگر از کارگردانان فیلم، پشت میکروفون قرار گرفت و گفت: «ما، فلسطینیها و اسرائیلیها، این فیلم را با هم ساختیم، زیرا صدایمان وقتی در کنار هم باشد، قویتر است. ما یکدیگر را میبینیم، ویرانی هولناک غزه و مردمش که باید متوقف شود و گروگانها باید آزاد شوند». او ادامه داد: «وقتی به بازل نگاه میکنم، برادرم را میبینم، اما ما برابر نیستیم. من تحت قوانین مدنی آزاد قرار دارم، اما بازل تحت قوانین نظامی زندگی میکند، قوانینی که زندگی را نابود میکند و او هیچ کنترلی بر آن ندارد».
او در ادامه گفت: «اما راهی دیگر وجود دارد؛ راهحلی سیاسی بدون برتری قومی، با حقوق ملی برای هر دو ملت و باید بگویم که سیاست خارجی این کشور (آمریکا) در حال مسدودکردن این مسیر است».
مستندی که امکان پخش نداشت
نیویورکتایمز انتخاب «سرزمین دیگری نیست» بهعنوان بهترین مستند در اسکار را نقطه عطفی مهم اما همزمان یک انتقاد آشکار دانست. با وجود دریافت جوایز متعدد و نقدهای مثبت، هیچ پخشکنندهای در ایالات متحده حاضر نشد این فیلم را عرضه کند؛ موضوعی که باعث شد بسیاری از تماشاگران آمریکایی نتوانند آن را در سینماها ببینند یا از طریق پلتفرمهای پخش آنلاین تماشا کنند. این مشکل، «سرزمین دیگری نیست» را به بخشی از یک روند گستردهتر در سالهای اخیر تبدیل کرده است؛ جایی که مستندهای با مضامین حساس، بهسختی میتوانند پخشکنندهای پیدا کنند.
مسیر تا دریافت اسکار
به گزارش لسآنجلستایمز، فیلم مستند «سرزمین دیگری نیست» یکی از تحسینشدهترین مستندهای سال است. این فیلم که در جشنواره بینالمللی فیلم برلین ۲۰۲۴ دو جایزه دریافت کرد، مورد توجه گروههای بزرگ منتقدان قرار گرفته و سرانجام جایزه اسکار را دریافت کرد. این مستند حاصل همکاری تیمی چهارنفره شامل بازل عدرا و حمدان بلال از فلسطین و یووال آبراهام و راشل سور از اسرائیل است که آن را نوشته، تهیه، تدوین و کارگردانی کردهاند. تصویربرداری این فیلم در طی چندین سال و پیش از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ تکمیل شده بود. فیلم زندگی روزمره «عدرا » در زادگاهش، منطقه مسافر یطا در کرانه باختری را به تصویر میکشد؛ جایی که نیروهای نظامی و شهرکنشینان اسرائیلی با بولدوزرها و تهدیدها سعی در تخلیه ساکنان آن دارند. «آبراهام» که روزنامهنگاری اسرائیلی است نیز تصمیم میگیرد این تحولات را پوشش دهد و در این مسیر، او و عدرا پیوندی پیچیده از همکاری و دوستی را تجربه میکنند. نام فیلم «سرزمین دیگری نیست» برگرفته از سخنان زنی فلسطینی در فیلم است که میپرسد: «دیگر کجا برویم؟».