دولتهای ایران و ترکیه میگویند دیپلماتهای یکدیگر را احضار کردهاند. تنش تازه در روابط دو همسایه پس از آن بالا گرفت که هاکان فیدان، وزیر خارجۀ ترکیه، از سیاست تهران در حمایت از گروههای شبهنظامی در سوریه و سایر کشورها انتقاد کرد.
بر اساس بیانیۀ وزارت خارجۀ جمهوری اسلامی، روز دوشنبه سیزدهم اسفندماه محمود حیدری از مشاوران ارشد وزیر خارجۀ ایران در دیدار با سفیر ترکیه در تهران، بر نیاز به اجتناب از آنچه که «اظهار نظرهای نامناسب و تحلیلهای غیر واقعی» خواند، تأکید کرده و هشدار داده بود که چنین اقداماتی میتواند به اختلاف نظر و تنش در روابط دوجانبه منجر شود.
در این بیانیه آمده که مشاور وزیر خارجۀ ایران به سفیر ترکیه گفته که کشورهای اسلامی باید تلاشهای خود را بر توقف «جنایات و تجاوزات اسرائیل» در سرزمینهای فلسطینی و سوریه متمرکز کنند.
در پاسخ به این اقدام، وزارت خارجۀ ترکیه هم روز سهشنبه چهاردهم اسفندماه کاردار جمهوری اسلامی در آنکارا را احضار کرد.
به گفتۀ اونجو کِچِلی، سخنگوی وزارت خارجۀ ترکیه، به دیپلمات ایرانی یادآوری شده که موضوعات مربوط به سیاست خارجی نباید در راستای اهداف سیاسی داخلی بهکار گرفته شوند و به جای طرح عمومی موضوعاتی از این دست، بهتر است مستقیم با مقامهای ترکیه رایزنی شود.
هفتۀ پیش هاکان فیدان وزیر خارجۀ ترکیه در گفتوگو با تلویزیون الجزیره، با انتقاد از سیاست خارجی تهران در پشتیبانی و تکیه بر گروههای شبه نظامی در خاورمیانه، این شیوه را یک «استراتژی خطرناک» توصیف کرد و از مقامهای جمهوری اسلامی خواست در این سیاست بازنگری کنند.
هاکان فیدان به طور مشخص هشدار داده بود که: «اگر بخواهید با حمایت از برخی گروهها در یک کشور دیگر باعث ناآرامی شوید، ممکن است کشوری دیگر هم با حمایت از گروههایی مشابه در کشور شما، موجب ناآرامی در آنجا شود».
تنش بین دو کشور همسایه در حالی بالا گرفته که سقوط حکومت بشار اسد در سوریه، باعث کاستهشدن از نفوذ تهران در این کشور و همزمان، افزایش نفوذ آنکارا شده است.
حکومت جدید و اسلامگرای سوریه، شبه نظامیان تحت حمایت ایران را به منزلۀ «تهدید» در نظر میگیرد.
فاطم مهاجرانی سخنگوی دولت ایران، روز سهشنبه سخنان هاکان فیدان را «غیر سازنده» توصیف، و ابراز امیدواری کرد که «چنین نظراتی تکرار نشوند».
همزمان علیاکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، هم با تأکید بر آنچه «سیاست ایران بر مبنای احترام متقابل و عدم دخالت در امور داخلی سایر کشورها» خواند، گفت تهران - به گفتۀ او- اجازه نمیدهد که هیچ کشوری با «سخنان نسنجیده»، روابط تاریخی و عمیق منطقهای را خدشهدار کند.
او از مقامهای ترکیه خواست که با رعایت «ادب دیپلماتیک»، از اظهاراتی که میتواند «روابط دو کشور را تحتالشعاع قرار دهد» بپرهیزند.
پیشتر هم سخنگوی وزارت خارجهٔ جمهوری اسلامی در واکنش به سخنان وزیر خارجهٔ ترکیه مبنی بر اینکه هیچکس از جمله ایرانیها نباید در منطقه به دنبال «تسلط، مزاحمت یا تهدید» باشند، او را به نقش اسرائیل در منطقه و واکنش ترکیه به آن ارجاع داده بود.