طرفداری | در حالی که در دور قبلی لیگ قهرمانان اروپا، تمرکز بیشتر هواداران فوتبال روی مادرید و هتریک کیلیان امباپه مقابل منچسترسیتی بود، دو مسئول اجرایی از بنفیکا به دور از هیاهو به واگادوگو، پایتخت بورکینافاسو، سفر کردند.

آن‌ها می‌دانستند که مقامات اروپایی که در استادیوم جدید سانتیاگو برنابئو، مشغول گپ زدن و لذت بردن از غذاهای گران‌قیمت هستند، چه چیزی را از دست می‌دهند. احتمالاً در آنجا بحث‌هایی درباره وینیسیوس جونیور و رودری و اینکه کدام بازیکن شایسته کسب توپ طلا است، در جریان بود.

با این حال نمایندگان بنفیکا در مسیر دیگری پیشروی می‌کردند؛ مسیری که این باشگاه سال‌ها در آن موفق بوده است. داویده گومس، هماهنگ کننده فنی پروژه‌های بین المللی باشگاه و لوئیس میگل ریس، مدیر راهبردی افزایش ابعاد فعالیت‌های بنفیکا، به واگادوگو رسیدند تا آکادمی بین‌المللی دیگری تأسیس کنند که دومین آکادمی باشگاه در آفریقا طی سه ماه گذشته بود. هیچ اعلامیه رسمی از سوی بنفیکا و هیچ عکسی از این اتفاق در شبکه‌های اجتماعی وجود نداشت. انگار هدف این بود تا این معامله به دور از سروصدا انجام بگیرد.

بارسلونا، که چهارشنبه در مرحله یک‌هشتم نهایی لیگ قهرمانان مقابل بنفیکا به میدان می‌رود، به‌عنوان یکی از بهترین کارخانه‌های تولید استعداد‌های فوتبالی در جهان شناخته می‌شود. تیم فعلی تحت هدایت هانسی فلیک چندین بازیکن اسپانیایی دارد که همه آنها در آکادمی معروف لاماسیا پرورش یافته‌اند. امسال، ۱۴ بازیکن از تیم‌های پایه بارسلونا در تیم بزرگسالان در لالیگا بازی کرده‌اند. در پیروزی ۴-۰ بارسلونا مقابل رئال مادرید در ماه اکتبر، هشت بازیکن از لاماسیا در بازی حضور داشتند که برخی از آن‌ها بازیکن ثابت و برخی نیز بازیکن تعویضی بودند. یکی از آن‌ها لامین یامال، وینگر ۱۷ ساله، بود که در همین سن نیز یکی از بهترین بازیکنان جهان است.

حتی بارسلونا هم به اندازه بنفیکا بازیکن تولید نمی‌کند. بنفیکا در پرورش استعدادهای جوان فوق‌العاده کار کرده است، اما از آنجا که این موضوع را چندان تبلیغ نمی‌کند، کمتر به پرورش استعداد شناخته می‌شود و این نیز یکی از سیاست‌های مدیران آنهاست. شناسایی استعداد به‌اندازه پرورش آن اهمیت دارد و حفظ محرمانگی در کشف استعداد هم یک مزیت رقابتی است.

بر اساس تحقیقاتی که گروه سوئیسی CIES Football Observatory انجام داده، هیچ باشگاهی در دنیا به اندازه بنفیکا با ۹۴ بازیکن، بازیکنانی را که در ۴۹ لیگ برتر جهان بازی می‌کنند، پرورش نداده است. آژاکس با ۸۵ بازیکن در رتبه دوم قرار دارد، بارسلونا با ۸۱ بازیکن سوم است و منچسترسیتی با ۴۶ بازیکن، بهترین تیم انگلیسی است.

دلیل اینکه بنفیکا کمتر به چشم می‌آید، این است که این باشگاه برخلاف بارسلونا، به‌جای نگه‌داشتن بازیکنان جوان خود، روی فروش آنها تمرکز می‌کند. از سال ۲۰۱۴، بنفیکا ۵۱۶ میلیون یورو از فروش بازیکنان آکادمی خود به دست آورده که بسیار بیشتر از آژاکس با ۳۷۶ میلیون یورو، لیون با ۳۷۰ میلیون یورو، رئال مادرید با ۳۶۴ میلیون یورو و چلسی با ۳۴۷ میلیون یورو است.

ژائو نوس آخرین استعدادی بود که بنفیکا را ترک کرد و فروش او بسیار هوادارن این تیم را برآشفت

بنفیکا سابقه خوبی در پرورش استعدادهای جوان و فروش آنها با مبالغ کلان دارد. ژائو نوس که در هشت سالگی به آکادمی بنفیکا پیوست، فصل گذشته با مبلغ 60 میلیون یورو به علاوه 10 میلیون یورو پاداش به پاری سن ژرمن فروخته شد. سال پیش از آن نیز، پاریس سن ژرمن برای گونسالو راموس، که در ۱۲ سالگی به بنفیکا پیوسته بود، ۶۵ میلیون یورو پرداخت کرده بود. این باشگاه فروش‌های بزرگ دیگری نیز داشت که می‌توان به فروش 72 میلیون یورویی روبن دیاز به منچسترسیتی و ژائو فلیکس به اتلتیکو مادرید با قیمت ۱۲۶ میلیون یورو اشاره کرد. بازیکنانی مانند ادرسون، گونسالو گدس و برناردو سیلوا نیز از بنفیکا به باشگاه‌های بزرگ اروپایی منتقل شدند.

روح بنفیکا یا به قول خود آنها «میستیکا» در همه جا وجود دارد و پشت هر حرکت، هر انتقال و پرورش بازیکنان وجود دارد؛ این مفهوم ترکیبی از سنت، استقامت و تعهد به موفقیت است که هم در داخل و هم خارج از زمین فوتبال اهمیت دارد. در آکادمی بنفیکا، «میستیکا»تنها مربوط به مهارت‌های فوتبالی نیست، بلکه بر ارزش‌هایی مانند سخت‌کوشی، فروتنی، روحیه تیمی و افتخار به پیراهن باشگاه تأکید دارد. این فلسفه به بازیکنان جوان کمک می‌کند تا نه‌تنها فوتبالیست‌های بهتری شوند، بلکه شخصیت قوی‌تری داشته باشند و میراث باشگاه را حفظ کنند.

باشگاه بنفیکا استعدادهای جوان را در مرکز تمرینی اصلی خود، در شهر سیشال که نزدیک لیسبون قرار دارد، آموزش می‌دهد. با این حال، این باشگاه علاوه بر این کمپ، مراکز تمرینی دیگری در مناطق مختلف دارد که استعدادهای جوان را از سراسر پرتغال و حتی کشورهای دیگر شناسایی می‌کنند. در پرتغال، آنها هفت مرکز در شهرهایی مانند براگا، فارو و لیسبون دارند و در خارج از کشور نیز آنها پایگاه‌هایی در برزیل، ایالات متحده و ساحل عاج دارند.

رویکرد این باشگاه اینگونه است که بازیکنان جوان در شهرهای خود رشد کنند و زمانی که آماده شدند، بهترین استعدادها به سیشال منتقل خواهند شد. رودریگو ماگالاش، مدیر فنی آکادمی بنفیکا می‌گوید:

 ما آنها را به عنوان انسان می‌بینیم. آنها در محل زندگی خود رشد می‌کنند و این باعث می‌شد تا بهتر آماده شوند.

رویکرد بنفیکا که به جوانان اجازه می‌دهند مدت بیشتری در خانه خود بمانند، نشان‌دهنده فلسفه این باشگاه است. آنها به بازیکنان اجازه می‌دهد خودشان باشند. یک استعدادیاب لیگ برتری که در پرتغال کار می‌کند، می‌گوید که «بازیکنان جوان بنفیکا معمولاً بازیکنان کاملی هستند، از نظر تاکتیکی و ذهنی قوی هستند و می‌توانند شرایط پرفشار را مدیریت کنند.» در آکادمی بنفیکا در سیشال، تمرکز روی این موضوع است که با دادن آزادی به بازیکنان به آنها اجازه دهند تا بدون فشار زیاد، به طور طبیعی رشد کنند. روانشناسان همیشه برای حمایت از آن‌ها در دسترس هستند و رقابت‌های رسمی از سن ۱۳ سالگی شروع می‌شود. نکته‌ای که بنفیکا را از سایر باشگاه‌ها متمایز می‌کند، این است که «از آموزش بیش از حد نمی‌دهند».

ژائو فلیکس پس از درخشش در بنفیکا با مبلغ رکوردشکن ۱۲۶ میلیون پوند به اتلتیکو مادرید پیوست

در بنفیکا پرورش خلاقیت و غرایز بازیکنان به شانس واگذار شده و بر خلاف بیشتر باشگاه‌ها که به عناصر علمی بازی تمایل دارند، این باشگاه به دنبال راه‌هایی است که بازیکنان خود را غریزی‌تر کند. ماگالاش توضیح می‌دهد که بازیکنان جوان در تمرینات فوتسال، یاد می‌گیرند که با تمام قسمت‌های پا توپ را کنترل کنند. آنها همچنین نوعی فوتبال را در زمین کوچک ۴۰ در ۲۰ متر بازی می‌کنند که دیوارها و سقفی از جنس تور دارد، به همین دلیل توپ همیشه در حرکت است. آنها از انواع توپ‌ها مانند توپ تنیس، توپ ساحلی، توپ‌های سفت و توپ‌های فوتبال آمریکایی استفاده می‌کنند. از آنجایی که بچه‌ها دیگر در خیابان فوتبال بازی نمی‌کنند، این تجربه را به داخل سالن می‌آورند. علاوه بر این، چند بار در هفته رقص تمرین می‌کنند تا هماهنگی، تعادل، انعطاف‌پذیری خود را بهبود دهند. 

ترکیب بنفیکا در این فصل ۹ بازیکن از آکادمی باشگاه دارد اما به نظر می‌رسد که بسیاری از استعدادهای برتر آنها به زودی تیم را ترک کنند. آنتونیو سیلوا با ۲۱ و توماس آرائوخو با ۲۲ سال سن که هر دو مدافع مرکزی هستند، احتمالاً پیشنهادات بزرگی از باشگاه‌های برتر اروپایی دریافت خواهند کرد. در تیم جوانان بنفیکا نیز لئاندرو سانتوس ۱۹ ساله در پست مدافع راست، و دو هافبک ۲۰ ساله، دیوگو پریوسته و نونو فلیکس، بازی می‌کنند که باشگاه امید زیادی به آنها دارد. استعدادیاب‌های باشگاه‌های بزرگ‌ به قدری به آکادمی بنفیکا توجه دارند که برخی از بازیکنان آنها اصلاُ نیازی به اثبات خود در تیم اصلی ندارند. در سال 2015، برناردو سیلوا پیش از آنکه توسط موناکو جذب شود، تنها سه بازی انجام داده بود.

برخی از هواداران بنفیکا از اینکه باشگاه محبوبشان اینقدر زود بازیکنانش را می‌فروشد، ناراحت هستند و به دلیل درجا زدن باشگاه خود احساس بی‌انگیزگی می‌کنند. وقتی تابستان گذشته ژائو نوس به پاری سن ژرمن فروخته شد، هواداران ناراضی بنری خارج از استادیوم دا لوز آویزان کردند که از روی کاستا، رئیس باشگاه، خواسته بود تا از سمت خود استعفا دهد و روی آن نوشته شده بود:

مادران خود را نیز بفروشید.

برناردو سیلوا پیش از پیوستن به موناکو سه بازی برای بنفیکا انجام داده بود

فروش بازیکنان باعث شده نوعی حس درجا‌زدن پیرامون بنفیکا ایجاد شود. این تیم تنها یک بار در پنج سال گذشته قهرمان شده و در حال حاضر هم‌امتیاز با اسپورتینگ در رده دوم قرار دارد. پس از دو قهرمانی‌ پیاپی در جام باشگاه‌های اروپا در سال‌های 1961 و 1962، بنفیکا هنوز نتواسته به مرحله نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان برسد. هواداران با خود فکر می کنند که اگر این تیم ستاره‌های خود را نگه می‌داشت، چه اتفاقاتی می‌افتاد. آنها وقتی به تیم‌هایی مانند بارسلونا نگاه می‌کنند، آرزو می‌کنند که بازیکنانشان در تیم باقی می‌ماندند و برای بنفیکا بازی می‌کردند.

با این حال، در دنیای امروز که محدودیت‌های مالی وجود دارد، پیدا کردن تعادل میان بازی خوب و کسب درآمد کجاست؟ بزرگترین پاداش برای پرورش بازیکنان کدام است؟ شاید بارسلونا آکادمی لاماسیا را در اولویت قرار دهد، اما حسابداران آن‌ها به وضعیت مالی بنفیکا حسادت می‌کنند. در گزارش‌های مالی اخیر این بنفیکا آمده که این باشگاه در شش ماه اول این فصل 40.3 میلیون یورو سود داشته که نیمی از آن از فروش بازیکنان به دست آمده است.

بنفیکا حدود ۴۰ میلیون یورو در سال از حقوق پخش تلویزیونی در پرتغال به دست می‌آورد که کمتر از برخی باشگاه‌های چمپیونشیپ انگلستان است. با این حال، باشگاه با فروش‌های هوشمندانه همچنان موفق عمل می‌کند. آنتونیو تادیه، خبرنگار پرتغالی، می‌گوید که «مدل کسب‌وکار باشگاه‌های بزرگ  پرتغال بر اساس بازار است. آنها مجبورند بهترین بازیکنان خود را بفروشند، چرا که آن‌ها می‌خواهند در لیگ‌های بزرگ‌تر بازی کنند و هواداران معمولاً با این موضوع کنار می‌آیند.»

حتی در لیگ برتر انگلیس نیز بسیاری از باشگاه‌ها از مدل بنفیکا تقلید می‌کنند. پس از اینکه شرکت فوسان در سال ۲۰۱۶ باشگاه وولورهمپتون را خریداری کرد، این باشگاه از خورخه مندس، ایجنت پرتغالی، خواست تا معاملاتی مشابه با آنچه که بنفیکا، پورتو، اسپورتینگ لیسبون و براگا انجام می‌دهند، ترتیب دهد.

گروه فوتبال سیتی تلاش کرده تا یک باشگاه پرتغالی به مجموعه خود اضافه کند، اما تاکنون موفق نبوده است. در همین حال، باشگاه‌هایی مانند چلسی و برایتون نیز در تلاش هستند تا مدل تیم‌هایی مانند بنفیکا را در بازار آمریکای جنوبی دنبال کنند. سال‌هاست که بنفیکا به بازیکنان جوان برزیلی و آرژانتینی کمک می‌کند تا در اروپا جا بیفتند؛ فرهنگ و زبان پرتغالی این کار را برای آنها آسان‌تر می‌کند. پس از رشد این بازیکنان، این باشگاه بهترین‌ها استعدادهای خود را با قیمت‌های بسیار بالاتر می‌فروشند، مانند انزو فرناندز که ۱۰ میلیون یورو از ریورپلاته خریداری شد و ۱۲۱ میلیون یورو به چلسی فروخته شد. یا داروین نونیز با ۲۴ میلیون یورو از آلمریا به بنفیکا پیوست و با ۸۵ میلیون یورو به لیورپول انتقال یافت.

حال که باشگاه‌های ثروتمندتر این استراتژی را با موفقیت کپی کرده‌اند، بنفیکا به دنبال فرصت‌های جدید در نقاط مختلف جهان است. در دسامبر، این باشگاه یک مرکز استعدادیابی جدید در آبیجان، ساحل عاج، راه‌اندازی کرد و از ۱۳۲ بازیکن جوان دعوت کرد. همچنین در ۲۱ فوریه، در حالی که ادرسون، دیاز و برناردو سیلوا، که همگی از آکادمی  سیشال بیرون آمده‌اند، در برنابئو مقابل رئال مادرید بازی می‌کردند، مدیران بنفیکا در بورکینافاسو حضور داشتند.

ماگالاش می‌گوید:

اگر یک بازیکن به اندازه کافی خوب باشد که برای تیم اول بنفیکا بازی کند، می‌تواند در باشگاه‌های دیگر هم به میدان برود. با این حال، مهم نیست او به چه تیمی برود، همیشه روح بنفیکا (میستیکا) را با خود خواهد داشت. بسیاری از بازیکنان سابق همچنان با باشگاه در ارتباط هستند، هنگام بازگشت به پرتغال به آن سر می‌زنند و درباره بازی‌ها و اخبار بنفیکا صحبت می‌کنند.

به گفته ماگالاش، شاید یک بازیکن بنفیکا را ترک کند اما بنفیکا همیشه درون او باقی می‌ماند.

یادداشت تام آلنات از وب‌سایت اتلتیک با اندگی دخل و تصرف