
محمد رشیدی دبیر هیئت رئیسه مجلس طی یادداشتی نوشت: دیدار اخیر ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید بار دیگر نشان داد که آمریکا حتی برای متحدانش هم غیرقابلاعتماد است. رفتارهای غیرمتعارف ترامپ و مواضع متزلزلش در مورد حمایت از اوکراین، انتقادات زیادی را حتی از سوی رسانههای غربی برانگیخت و چهره بیثبات و سودمحور سیاست خارجی واشنگتن را آشکار کرد. این همان موضوعی است که رهبر انقلاب همواره بر آن تأکید داشتهاند: آمریکا به هیچ تعهدی پایبند نیست و کشورهای وابسته به آن، همواره در معرض خطر قرار دارند. خروج یکجانبه این کشور از برجام نمونهای آشکار از این رویکرد بود و امروز نیز نوع رفتار واشنگتن با اوکراین، مهر تأییدی بر این واقعیت است که اتکا به غرب، تضمینی برای امنیت و پیشرفت اقتصادی نیست.
در چنین شرایطی، ایران که سالهاست تحت فشار تحریمهای آمریکا قرار دارد، باید بیش از پیش بر ظرفیتهای داخلی و همکاریهای منطقهای تمرکز کند. تجربه نشان داده که وابستگی به غرب، نهتنها کمکی به اقتصاد کشورها نمیکند، بلکه آنها را در برابر تغییرات سیاستهای بینالمللی آسیبپذیرتر میکند. به همین دلیل، رهبر انقلاب همواره بر ضرورت مقاومسازی اقتصاد، کاهش وابستگی به دلار و گسترش روابط اقتصادی با کشورهای همسایه و شرکای راهبردی تأکید کردهاند. اما برای عبور از این چالشها، وحدت و انسجام داخلی یک ضرورت است. مدیریت اقتصاد کشور نیازمند هماهنگی بین دولت، مجلس، قوه قضاییه و نهادهای اقتصادی است. اصلاح نظام بانکی و مالیاتی، تقویت تولید داخلی، کنترل نقدینگی و توسعه دیپلماسی اقتصادی، همگی باید در کنار هم اجرا شوند تا نتیجه مطلوب حاصل شود. از سوی دیگر، حمایت و همراهی مردم نیز در موفقیت این سیاستها نقش اساسی دارد، چراکه بدون مشارکت عمومی، هیچ اصلاحی به نتیجه نخواهد رسید.
برای کاهش تأثیر تحریمها و تقویت اقتصاد ملی، چند راهکار کلیدی وجود دارد. افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات، حمایت از صنایع کوچک و متوسط، تسهیل فضای کسبوکار و سرمایهگذاری در فناوریهای بومی از جمله اقداماتی هستند که میتوانند اقتصاد کشور را از سلطه دلار و تحریمهای خارجی دور نگه دارند. در کنار این، توسعه دیپلماسی اقتصادی با کشورهای همسایه و مشارکت در پیمانهای تجاری منطقهای، راهکاری مؤثر برای کاهش وابستگی به اقتصاد غرب و افزایش ثبات اقتصادی کشور محسوب میشود. علاوه بر این، اصلاح نظام بانکی و مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی، میتواند به افزایش شفافیت اقتصادی و هدایت سرمایهها به سمت تولید کمک کند. از آنجایی که تحریمها، دسترسی ایران به منابع ارزی بینالمللی را محدود کردهاند، تقویت صادرات غیرنفتی و سرمایهگذاری در بخشهایی مانند پتروشیمی، معدن و صنایع دانشبنیان، میتواند وابستگی به درآمدهای نفتی را کاهش داده و ثبات اقتصادی ایجاد کند.
تحولات اخیر جهانی، بهویژه رفتار غیرمسئولانه ترامپ با متحدانش، نشان داد که سیاستهای آمریکا حتی برای شرکای نزدیکش هم قابلاعتماد نیست. در چنین فضایی، ایران برای عبور از چالشهای اقتصادی، چارهای جز اتحاد داخلی، تمرکز بر ظرفیتهای بومی و بهرهگیری از فرصتهای منطقهای ندارد. تاریخ ثابت کرده که هرگاه ایران بر توانمندیهای خود تکیه کرده، توانسته است بحرانها را پشت سر بگذارد. امروز هم کلید موفقیت اقتصادی کشور، نه در تعامل با غرب، بلکه در اجرای سیاستهای هوشمندانهای است که بنیانهای اقتصادی کشور را تقویت کند