روز یکشنبه طرح استیضاح وزیر اقتصاد در صحن علنی بهارستان بررسی خواهد شد؛ طرحی که به نظر بسیاری بیش از آنکه یک مطالبه کارشناسی در خود نهان داشته باشد، یک عملکرد سیاسی برآمده از رقابت سیاسی جریان رقیب رئیس‌جمهور از زمان انتخابات است. در این زمینه بسیاری به نقد تصمیم مجلس نشسته‌اند.
آذر منصوری، درباره استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی و اینکه آیا این اتفاق می‌تواند به حل مشکلات اقتصادی کشور کمک کند؟ گفت: اینکه عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد و دارایی کشور را با استیضاح بردارند و گزینه دیگری را جایگزین کنند، مشکلات با این جابه‌جایی‌ها حل نخواهد شد. او با بیان اینکه کشور دچار مشکلات و چالش‌های جدی در اقتصاد سیاسی است، گفت: طبیعی است که با تداوم مشکلات و چالش‌های جدی، وزرای اقتصاد تنها کار یا حداکثر کاری که می‌توانند انجام دهند، این است که از بدتر‌شدن اوضاع جلوگیری کنند. رئیس جبهه اصلاحات ایران ادامه داد: با چنین وضعیتی نه عبدالناصر همتی و نه گزینه دیگری که بخواهد جایگزین ایشان شود، نمی‌تواند اوضاع اقتصادی مملکت را از چیزی که هست، بهتر کند. منصوری تصریح کرد: با شرایط فعلی، دولت و حاکمیت باید دست به اقدامات جدی و تصمیم‌گیری در حوزه‌های سخت بزنند تا مشکلات اقتصادی حل شود.
برکناری وزیر اقتصاد باعث واکنش منفی بازار می‌شود
استاندار خراسان در دولت هفتم هم گفت: استیضاح و برکناری وزیر اقتصاد باعث واکنش منفی بازار و افزایش قیمت‌ها خواهد شد. محسن مهرعلیزاده با اشاره به اعلام وصول استیضاح وزیر اقتصاد در مجلس، اظهار کرد: مشکلات اقتصادی یک‌شبه به وجود نیامده و سیاست‌گذاری‌های غلط در سال‌های گذشته باعث ایجاد این شرایط شده و اکنون چه آقای همتی وزیر باشد و چه هر فرد دیگری، وضعیت همین است. ممکن است کسی بتواند موعد طغیان مشکلات را به تأخیر بیندازد، اما با توجه به عملکرد دولت‌های گذشته نمی‌توان انتظار حل مشکلات اقتصادی را در کوتاه‌مدت داشت. او افزود: در دولت آقای خاتمی، قیمت ارز روی ۸۰۰ تومان ثابت ماند، اما سپس سیر صعودی به خود گرفت و امروز به بیش از ۹۰ هزار تومان رسیده است. این شرایط محصول عملکرد دولت‌های بعدی است. همه مردم از هر طبقه اجتماعی و با هر سطح تحصیلاتی، این را می‌فهمند. اما برخی از آقایان که هنوز از پیروزی پزشکیان در انتخابات عصبانی‌اند، می‌خواهند به بهانه مشکلات اقتصادی، همتی را استیضاح کنند و ضرب شستی به دولت نشان دهند. استاندار خراسان در دولت هفتم با بیان اینکه درباره افزایش قیمت ارز نمی‌توان همه تقصیرات را گردن وزارت اقتصاد انداخت و بانک مرکزی را تبرئه کرد، گفت: کنترل نرخ ارز یک کار مشترک بین وزارت اقتصاد و بانک مرکزی است. بانک مرکزی مشخصا مسئولیت حفظ ارزش ریال را بر عهده دارد و می‌توانست با اتخاذ یک‌سری سیاست‌های پولی، بانکی و مالی، کاری کند که حداقل اصلاحات جزئی ایجاد شود.
استیضاح وزیر اقتصاد به تلاطم بازار ارز، کالا و خدمات دامن می‌زند
یک اقتصاددان با اشاره به اینکه استیضاح وزیر اقتصاد و حتی زمزمه آن به تلاطم بازار ارز، کالا و خدمات دامن می‌زند، گفت: این موضوع باعث شده مردم تصور کنند مسئولان با هم اتحاد و همدلی ندارند، بنابراین نتیجه این می‌شود که برای خرید ارز و طلا هجوم می‌آورند و جو بازارها به‌ویژه بازار سرمایه دچار آشفتگی و تلاطم می‌شود. مرتضی نعمتی اظهار کرد: در شرایط تحریمی هر شخص دیگری هم به‌عنوان وزیر اقتصاد انتخاب شود، هیچ کمکی به شرایط اقتصادی کشور نخواهد کرد. او ادامه داد: دولت جدید ایالات متحده آمریکا تمام تلاش خود را به کار بسته تا صادرات ایران را به صفر برساند و در این راستا نیز در حال تلاش است تا تمام مبادی ورودی کشور را ببندد.
او با اشاره به اینکه در شش ماه اخیر میزان فروش نفت کشور کمتر هم شده است، افزود: کاهش فروش نفت باعث ایجاد اختلال در عرضه ارز شده و طبیعتا تعادل بازار ارز به هم خورده و این موضوع یکی از دلایل افزایش نرخ ارز بوده است. نعمتی با بیان اینکه دولت چهاردهم شش ماه است که مستقر شده، تأکید کرد: در این مدت، وزیر اقتصاد با چند اقدام مهم سعی کرده نرخ ارز نیمایی را به قیمت بازار نزدیک کند؛ چراکه چند‌نرخی‌بودن ارز یکی از مشکلات بازار بوده است که این اقدام وزارت اقتصاد باعث می‌شود رانت ناشی از واردات و تخصیص ارز دولتی، از بین برود و کمک می‌کند شرکت‌های صادراتی مصمم شوند ارز خود را در قیمت‌های بازار عرضه کنند. این فعال بازار بورس ادامه داد: همتی به‌عنوان جراح اقتصادی دولت، یک‌سری اقدامات و جراحی‌های بنیادی انجام داده است که اثرات آنها در سال‌های آینده مشخص می‌شود، اما عده‌ای دائما در حال جوسازی هستند و اجازه نمی‌دهند مسئولان امر برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت خود را اجرا کنند. نعمتی با تأکید بر اینکه در سیاست‌های اقتصادی نباید به دنبال بازدهی سریع و سیاست‌های زودبازده بود، گفت: هر سیاست اقتصادی از زمان تشخیص تا زمان اثرگذاری دارای چهار وقفه است. اولین وقفه مربوط به زمانی است که عارضه هویدا می‌شود و سیاست‌گذار به آن پی می‌برد که به این وقفه، وقفه شناسایی گفته می‌شود.
استیضاح وزیر اقتصاد به بی‌ثباتی اقتصادی بیشتر کشور منجر می‌شود
یک فعال سیاسی با اشاره به دلایل اصلی کاهش ارزش پول ملی، تأکید کرد که استیضاح وزیر اقتصاد به بی‌ثباتی اقتصادی بیشتر کشور منجر می‌شود.
علی‌محمد نمازی درباره اثرات منفی استیضاح وزیر اقتصاد اظهار کرد: ضمن تأکید بر حق نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر اعمال بُعد نظارتی، وقتی به وضعیت کشور، منطقه و روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا می‌نگریم، به این نتیجه می‌رسیم که استیضاح وزیر اقتصاد در راستای اعمال نظارت درست نیست و به بی‌ثباتی اقتصادی بیشتر کشور منجر می‌شود. او ادامه داد: باید علل و عوامل وضعیت موجود شاخص‌های اقتصادی کشور را دقیق بررسی کرد. استیضاح‌کنندگان دلیل اصلی استیضاح وزیر اقتصاد را بی‌ارزش‌شدن پول ملی می‌دانند اما باید بررسی کرد که در این شرایط نقش وزیر اقتصاد چقدر است؟ من معتقدم اگر وزیر اقتصاد عمدا قصد داشت قیمت دلار را به این صورت افزایش دهد هم نمی‌توانست این کار را بکند؛ چون عوامل مهم دیگری در این مسئله نقش دارند. این فعال سیاسی خاطرنشان کرد: وجود تحریم‌ها، کاهش سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، کاهش تولید و اعمال فشار حداکثری آمریکا در این موضوع نقش اصلی را دارند. یکی از شعارهای اصلی ترامپ، اعمال فشار حداکثری علیه ایران است. در این شرایط ما نمی‌توانیم تمام این عوامل را کنار گذاشته و وزیر اقتصاد را مقصر اصلی بدانیم و دنبال استیضاح او باشیم.
ناترازی یک استیضاح
این استیضاح در راستای اعمال بُعد نظارتی مجلس نبوده و نیست و همان‌طور که تأکید کردم، به بی‌ثباتی اقتصادی بیشتر در کشور منجر خواهد شد.
استیضاح همتی معیشت مردم را بهبود نمی‌بخشد
بیت‌الله عبداللهی تأکید کرد: اگر استیضاح آقای همتی رأی بیاورد، دوستان خواهند دید که معیشت کشور بهبود نخواهد یافت. بیت‌الله عبداللهی، نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی، درباره استیضاح وزیر اقتصاد گفت: مسبب مشکلات اقتصادی امروز کشور آقای همتی نیست. آقای پزشکیان نیز صراحتا به این موضوع اشاره کردند که تصمیمات اقتصادی در جلسه اقتصادی شورای سران گرفته می‌شود.
او ادامه داد: خیلی از تصمیمات اقتصادی نیز برعهده بانک مرکزی است، اما چون طبق قانون نمی‌توان رئیس بانک مرکزی را استیضاح کرد، مجلس به سراغ وزیر اقتصاد رفته است. استیضاح همتی یک کار سیاسی است. حتی یک سال هم از عمر دولت نگذشته است. مطمئن باشید اگر آقای رئیس‌جمهور و وزیر اقتصاد به این نتیجه برسند که استعفای آنان وضعیت معیشت را بهبود خواهد بخشید، این کار را می‌کنند. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تأکید کرد: حتی اگر همتی هم برود، نرخ دلار کاهش چندانی نخواهد داشت. ساختار اقتصاد ما باید اصلاح شود و روابط خارجی ما باید جان بگیرد. ما با اکثر بانک‌های خارجی نمی‌توانیم ارتباط بگیریم. البته بخشی از اقتصاد ما نیز سیاسی شده است.
استیضاح وزیر اقتصاد؛ ادامه مسیر بن‌بست اقتصادی
یک عضو حزب اعتدال و توسعه گفت: مجلسی‌ها می‌دانند که با استیضاح وزیر اقتصاد تغییری در معیشت مردم ایجاد نخواهد شد، بنابراین از مجلس انتظار می‌رود راهکارهایی را دنبال کند که به خروج از بن‌بست اقتصادی کمک کند.
رمضانعلی سبحانی‌فر با بیان اینکه استیضاح وزیر اقتصاد راهکار حل مشکلات اقتصادی نیست، بیان کرد: هم مردم و هم مجلسی‌ها در جریان هستند که مشکلات اقتصادی، یک دسته مشکلات ریشه‌ای و اساسی است و تا زمانی که ما درمان ریشه‌ای انجام ندهیم، وضعیت اقتصادی بهبود نخواهد یافت، بنابراین با رفتن یک وزیر اقتصاد و آمدن وزیر دیگری قطعا وضعیت اقتصادی بهبود پیدا نخواهد کرد. همان‌طور که در سال‌های گذشته و دولت سیزدهم نیز دیدیم که با تغییر رئیس کل بانک مرکزی تغییری در اقتصاد ایجاد نشد.
او در ادامه اظهار کرد: واقعیت این است که اقتصاد کشور ما درگیر مشکلات اساسی است و چاره کار استیضاح وزیر اقتصاد نیست. با جابه‌جایی افراد مشکلات اقتصادی حل نمی‌شود. نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: انتظار ما از مجلسی‌ها این است که به‌جای این کارها، به راهکارهایی بپردازند که وضعیت اقتصادی کشور را از بن‌بست خارج کند. اغلب شاهد هستیم آقایانی که منتقد وضعیت فعلی اقتصاد کشور هستند، از این زمینه نارضایتی برداشت‌های سیاسی می‌کنند.
این عضو حزب اعتدال و توسعه در ادامه تأکید کرد: در‌صورتی‌که اگر کسانی واقعا دلسوز نظام و به دنبال بهبود وضعیت معیشتی مردم هستند، باید به دنبال راهکارهای خروج از بن‌بست اقتصادی باشند. به عنوان مثال مزایا و معایب پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف را برای مردم تبیین کنند. با مردم صادقانه صحبت کنند و راهکارهای بهبود وضعیت اقتصادی را مطرح کنند. سبحانی‌فر افزود: زمانی که ما صادرات انجام می‌دهیم، اما پول آن با هزینه بالایی به کشور بازمی‌گردد، چه آسیبی به اقتصاد کشور وارد می‌کند. باید اقتصاد کشور را از این بن‌بست‌ها خارج کرد تا وضعیت مردم بهبود پیدا کند. متأسفانه عده‌ای اصل را رها کرده و صرفا به شاخه و برگ‌ها می‌پردازند. انتظار از مجلس ارائه راهکار مناسب برای خروج از بن‌بست اقتصادی است، نه رفتن به سراغ استیضاح وزیر اقتصاد.