مریم سرخوش- روزنامه‌نگار

برای نخستین بار در کشور، یک قلب قرمز به گواهینامه‌های رانندگی اضافه خواهد شد؛ قلبی که نشان‌دهنده رضایت دارنده آن به اهدای عضو است. یکی از مهم‌ترین دلایلش هم آمار پایین رضایت خانواده‌ها به اهدای عضو عزیزانشان است که باعث شده سالانه 8هزار عضو پیوندی به خاک سپرده شود و 3هزار نفر جان خود را در لیست انتظار از دست بدهند. مطالعات نشان داده بسیاری از ایرانیان با فرهنگ اهدای عضو آشنایی ندارند و آمار رضایت‌دهندگان چشمگیر نیست. به همین دلیل، شرایطی برای تسهیل آن محقق شده و از این پس در زمان صدور گواهینامه‌ رانندگان می‌توانند تمایل خود را به داشتن مدرک ممهور به قلب قرمز و رضایت برای اهدای عضو اعلام کنند که فرایندی کاملا اختیاری است و هیچ الزامی هم ندارد. دکتر امید قبادی، نایب‌رئیس هیأت مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان در این ‌باره به چند نکته اشاره کرده که در ادامه می‌خوانید.

چرا نشان قلب از گواهینامه‌ها آغاز شد؟
مهم‌ترین عامل مرگ مغزی در ایران تصادفات جاده‌ای است و سالانه حدود 16تا 20هزار مرگ در این حوزه رقم می‌خورد. 5تا 8هزار نفر از این افراد هم با مرگ مغزی جان خود را از دست می‌دهند. از این تعداد حدود 3هزار فرد دچار مرگ مغزی قابلیت اهدا دارند، اما تنها هزار خانواده برای اهدای عضو رضایت می‌دهند که سالانه برای 3تا 4هزار نفر شرایط پیوند محقق می‌شود و حدود 7تا 8هزار عضو قابل اهدا به خاک سپرده می‌شود. 2دلیل مهم در این ‌باره مطرح است. اول اینکه خانواده‌ها مرگ مغزی را مرگ قطعی نمی‌دانند و دوم اینکه بعد از قبول مرگ هم رضایت سخت می‌شود، چون نمی‌دانند که نظر عزیزشان برای اهدای عضو چه بوده است. طبق پژوهش‌های انجام‌شده، اگر در آن لحظه کارت اهدای عضو جلوی این خانواده‌ها گذاشته شود، نزدیک 100درصد رضایت می‌دهند و اگر کارت نباشد، این عدد به 48درصد می‌رسد.

روند دریافت گواهینامه‌های نجات‌بخش
11سال قبل، انجمن اهدای عضو پیشنهاد ثبت نشان تمایل به اهدای عضو روی گواهینامه را مطرح کرد که اواخر دولت دوازدهم مصوب شد، اما اجرای آن به تعویق افتاد. در نهایت چند هفته پیش  سردار سید‌تیمورحسینی، رئیس راهور کشور در جریان این طرح قرار گرفت و به همکارانش دستور داد طی 2هفته امکان ثبت نشان اهدای عضو(قلب قرمز) روی گواهینامه‌ها عملیاتی شود. در کمتر از 2هفته ثبت این نشان محقق و نخستین گواهینامه با نشان قلب قرمز هم برای همین مسئول صادر شد.
 100هزار گواهینامه دارای نشان قلب اهدای عضو طی 2هفته اخیر صادر شده است.
 افراد در زمان دریافت(بار اولی‌ها در آموزشگاه‌های راهنمایی و رانندگی)، تمدید و تغییر گواهینامه(پلیس +10) می‌توانند رضایت خود را به ثبت نشان قلب قرمز اعلام کنند.
 علاوه بر گواهینامه، این نشان قلب به‌تدریج روی کارت ‌ملی، کارت پایان خدمت و کارت سلامت ایرانیان هم ثبت خواهد‌شد.

رتبه اول
ایران در اهدای عضو در آسیا رتبه نخست  را دارد. رتبه اول پیوند کبد هم متعلق به ایران است و تنها کشور خاورمیانه است که تمام پیوندها را انجام می‌دهد.

 3432
سامانه دریافت فوری کارت اهدای عضو است و با ارسال کد ملی در کمتر از یک دقیقه این کارت صادر می‌شود، اما خیلی‌ها هنوز از این ظرفیت آگاه نیستند.