خودروهای وارداتی همواره یکی از گزینه‌های پر تقاضا در بازار ایران بوده‌اند، اما قیمت این خودروها از لحظه ورود تا زمان عرضه به مشتری، فاصله زیادی با قیمت جهانی آن‌ها دارد. به خصوص در دوره اخیر واردات این اختلاف با توجه به نرخ دلار و شرایط محدود واردات، حالا ملموس‌تر نیز هست. در حالی که در بسیاری از کشورها قیمت خودروهای جدید تقریباً مطابق با نرخ اعلامی شرکت‌های خودروساز است، در بازار ایران این رقم به‌شدت افزایش می‌یابد.
دلیل این اختلاف قیمت، مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، سیاست‌های وارداتی، نرخ ارز، هزینه‌های گمرکی و البته شرایط خاص تقاضا و محدودیت عرضه در کشور است. عوارض سنگین واردات، نرخ بالای دلار، هزینه‌های واسطه‌ای و انحصار در بازار از مهم‌ترین عواملی هستند که باعث می‌شوند خودروهای وارداتی با قیمتی بسیار بالاتر از نرخ جهانی به دست مصرف‌کننده ایرانی برسند و در واقع این موارد بیشتر روی قیمت کارخانه تاثیر دارد. اما قیمتی که در بازار معامله می‌شود، به دلیل محدودیت تعداد و نوع خودرو، از این هم فراتر می‌رود.
اما این افزایش قیمت همیشگی نیست. در بسیاری از موارد، خودروهای وارداتی پس از گذشت مدت کوتاهی، افت قیمت محسوسی را تجربه می‌کنند. این کاهش ارزش می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله روند کلی بازار، کاهش تقاضا، ورود مدل‌های جدید محبوبیت خودرو و برند، قوانین جدید واردات، و حتی شرایط اقتصادی کشور رخ دهد. در این مطلب، روند افت قیمت خودروهای وارداتی در یک سال اخیر را بررسی خواهیم کرد و نگاهی به قیمت برخی خودروهای شاخص بازار و افت قیمت آن‌ها خواهیم داشت.
در یک سال اخیر، روند افت قیمت خودروهای وارداتی نشان داده که برخی مدل‌ها کاهش قیمت شدیدی را تجربه کرده و همچنان با استقبال کمتری در بازار مواجه‌اند، در حالی که برخی دیگر افت کمتری داشته و همچنان در معاملات حضور پررنگ‌تری دارند که البته همین موضوع که خودرو تا چه مقداری مورد توجه افراد است می‌تواند علت اصلی میزان افت قیمت آن باشد.
به‌عنوان مثال، هوندا وزل که با قیمت حدود ۵ میلیارد تومان وارد بازار شد، اکنون پس از حدود ۱۰ ماه تا یک سال به حدود ۳ میلیارد تومان رسیده و همچنان تقاضای محدودی دارد. سوزوکی جیمنی پنج‌در اتوماتیک نیز در شش ماه گذشته افت شدیدی داشته و از ۵.۵ میلیارد تومان به ۳.۳ میلیارد تومان کاهش یافته، اما همچنان خرید و فروش آن به سختی انجام می‌شود. احتمالا به علت محبوبیت جهانی و دوست‌داشتنی بودن این مدل، انتظار مردم از این خودرو را در ابتدای عرضه بالا برد، اما با حضورش در بازار، خریداران از آپشن‌های این خودرو رضایت کامل نداشتند و ترجیح به خرید خودروهای با آپشن بیشتر دادند.
در مقابل، برخی خودروهای وارداتی با افت قیمت کنترل‌شده‌تری مواجه شده‌اند و همچنان گزینه‌های محبوب‌تری در خرید و فروش محسوب می‌شوند. برای مثال، تویوتا کرولا ۱.۲ لیتری توربو که در ابتدا با قیمت ۲.۹ میلیارد تومان عرضه شد، اکنون پس از نزدیک به یک سال به ۲.۶ میلیارد تومان رسیده، اما همچنان در بازار تقاضای خوبی دارد. تویوتا لوین هیبرید نیز از ۳.۱۵ میلیارد تومان به ۲.۸۵ میلیارد تومان کاهش یافته و همچنان به‌عنوان یک خودروی مورد اعتماد و پرطرفدار معامله می‌شود.
این تفاوت در افت قیمت خودروها نشان می‌دهد که عوامل متعددی بر میزان ماندگاری ارزش یک خودرو در بازار تأثیرگذارند. شناخته‌شده‌تر بودن برند، تعداد عرضه‌شده توسط واردکننده، بررسی تاریخچه مدل، نوع معرفی و مارکتینگ شرکت واردکننده همگی می‌توانند بر قیمت اولیه، میزان خرید و فروش، و در نهایت افت قیمت خودرو اثر بگذارند.
با توجه به نوسانات شدید قیمت خودروهای وارداتی، چه در زمان ورود به بازار و چه در روند افت قیمت آن‌ها، بسیاری از خریداران و فروشندگان این سوال را در ذهنشان دارند که چگونه می‌توان ارزش واقعی یک خودروی کارکرده را تعیین کرد؟ اگر خودرویی را در زمان عرضه خریداری کرده‌اید و اکنون قصد فروش آن را دارید، یا اگر به دنبال خرید یک خودروی کارکرده از این مدل‌های تازه وارد هستید، معیارهایی برای تعیین قیمت آن‌ها وجود دارد که قصد داریم به آن‌ها به صورت مختصر بپردازیم.
یکی از مهم‌ترین عوامل، میزان افت قیمت و جایگاه خودرو در بازار است. برخی خودروها در طول زمان کاهش قیمت شدیدی را تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر ارزش خود را بهتر حفظ کرده و همچنان در بازار خرید و فروش می‌شوند. مدل‌هایی که تقاضای کمتری دارند یا با قیمت اولیه‌ی بسیار بالایی وارد شده‌اند، معمولاً افت قیمت بیشتری را تجربه می‌کنند.
از طرفی، کارکرد خودرو نیز تاثیر مستقیم بر ارزش آن دارد. خودروهای با کارکرد پایین معمولاً تقاضای بیشتری داشته و ارزش خود را در بازار کارکرده بهتر حفظ می‌کنند، درحالی‌که مدل‌هایی که کیلومتر بالاتری دارند، سریع‌تر دچار افت قیمت می‌شوند. علاوه بر کارکرد، وضعیت فنی و سلامت بدنه نیز از مهم‌ترین فاکتورها در تعیین قیمت هستند. خودروهایی که دچار تصادف شده‌اند، آسیب‌های بدنه دارند یا از نظر فنی مشکلاتی در موتور، گیربکس یا سیستم تعلیق دارند، معمولاً با افت قیمت بیشتری روبه‌رو می‌شوند.
بعد از بررسی این موارد، سوابق سرویس و نگهداری خودرو یکی از معیارهای مهم در ارزش‌گذاری آن به شمار می‌رود. خریداران معمولاً تمایل بیشتری به خودروهایی دارند که سرویس‌های دوره‌ای آن‌ها به‌موقع انجام شده، قطعات اصلی روی آن‌ها نصب شده و سابقه‌ی مشخصی از تعمیرات و نگهداری دارند.
با توجه به تمامی این معیارها، همچنان تعیین قیمت دقیق یک خودروی کارکرده برای خریداران و فروشندگان چالش‌برانگیز است. برای این کار، استفاده از ابزارهای آنلاین تخمین قیمت خودروهای کارکرده می‌تواند یک راهکار سریع و قابل‌اطمینان باشد.