با افزایش روزافزون آلودگی هوا و فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی، تهران به دنبال راهکارهای جدید برای بهبود وضعیت حمل‌ونقل شهری است. در این میان، ورود تراموا به پایتخت به‌عنوان راهکاری زودبازده معرفی شده ، اما در کنار آن، چالش‌هایی مانند زیرساخت‌های موردنیاز، تأمین مالی و برنامه‌ریزی بلندمدت مطرح است. آیا تراموا می‌تواند در کوتاه‌مدت به کاهش مشکلات ترافیکی و آلودگی کمک کند، یا همانند برخی پروژه‌های شهری، در مسیر تحقق، سال‌ها به طول خواهد انجامید؟
مدیرعامل سازمان اتوبوسرانی تهران و حومه از ورود ۶۴ دستگاه تراموا به پایتخت در سال آینده خبر داده و اعلام کرده که تست شبانه این وسیله نقلیه با موفقیت انجام شده است. احمد قیومی به سایت روابط عمومی شهرداری تهران توضیح داد که تمامی شاخص‌های لازم، ازجمله توقف، میزان شارژ و جابه‌جایی مسافر، در این تست مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. وی همچنین از انجام تست روزانه در روزهای آینده خبر داد و تأکید کرد که در فاز اول، ۶۴ دستگاه تراموا با چهار واگن وارد تهران خواهد شد.
رئیس شورای شهر تهران درباره تست تراموای پایتخت گفت: تست تراموا نیاز به مجوز شورا ندارد. تست یکبار یا دو بار نیست و تا نزدیک ایام عید باید استمرار داشته باشد.
در همین راستا، مسعود نصرتی، رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور نیز با اشاره به اولویت وزارت کشور در راه‌اندازی تراموا، به بازه زمانی طولانی‌مدت موردنیاز برای تکمیل زیرساخت‌های آن اشاره کرد. وی اعلام کرد که هرچند تراموا یک راهکار زودبازده محسوب می‌شود، اما تجربه قبلی کشور نشان می‌دهد که ایجاد زیرساخت‌های لازم برای خطوط تراموا، بین ۱۰ تا ۱۲ سال زمان می‌برد. به گفته نصرتی، در تهران، توسعه زیرساخت‌های ۷ خط تراموا ممکن است تا ۲۵ سال به طول بینجامد.
حمل‌ونقل برقی در اولویت، اما زیرساخت‌ها ضعیف است
علاوه بر تراموا، توسعه ناوگان حمل‌ونقل برقی نیز یکی از برنامه‌های کلان‌شهرها برای مقابله با آلودگی هواست. نصرتی در این خصوص گفت: «خرید اتوبوس و تاکسی‌های برقی برای کلان‌شهرها در اولویت قرار گرفته است و سازمان برنامه و بودجه، صندوق اسقاط و شهرداری‌ها در تأمین مالی آن مشارکت خواهند داشت.» وی همچنین تأکید کرد که باوجود مزایای اتوبوس‌های برقی، هنوز زیرساخت‌های لازم برای استفاده از آن‌ها در کشور فراهم نشده است و تلاش‌ها در این راستا ادامه دارد.
چالش‌های حمل‌ونقل شهری و آینده نامشخص برخی طرح‌ها
درحالی‌که تهران به دنبال نوسازی و توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی است، چالش‌هایی نظیر تأمین مالی، طولانی بودن روند اجرایی پروژه‌ها و کمبود زیرساخت‌های فنی، همچنان مانعی در مسیر اجرای سریع این طرح‌هاست. از سوی دیگر، برخی برنامه‌ها، مانند خرید واگن‌های مترو از چین، با مصوبات جدید دولت و تأمین پیش‌پرداخت، امیدهایی برای بهبود شرایط ایجاد کرده است.
بااین‌حال، همچنان این پرسش مطرح است که آیا طرح‌هایی مانند تراموا و اتوبوس‌های برقی می‌توانند به‌عنوان راهکاری فوری برای کاهش آلودگی و ترافیک عمل کنند، یا در سایه مشکلات اجرایی، به پروژه‌هایی بلندمدت تبدیل خواهند شد؟