۸هزار سال پیش، اقوام آریایی در مسیر خود درحالی‌که به‌دنبال آب و آبادانی برای تشکیل سکونتگاه بودند، وقتی به این چشمه رسیدند نخستین سکونتگاه‌ها را در تپه‌های حوالی این چشمه جوشان بنا کردند و تمدن چشمه‌علی از همین دوره تاریخی آغاز شد. چشمه‌علی پیش از اسلام «چشمه سورن» نام داشت که اشاره به خاندانی به همین نام در دوران ساسانیان دارد. گفته می‌شود خاندان سورن مسئولیت تاجگذاری ساسانیان را برعهده داشت.
به گزارش همشهری آنلاین؛ از همین‌جا بود که نخستین سکونتگاه‌های ری و تهران امروز شکل گرفت؛ جایی‌که در کاوش‌های بین سال‌های ۱۳۱۳تا ۱۳۱۵ظروف سفالین متعلق به بیش از ۶هزار سال پیش نیز در آن کشف شد. از دیگر یافته‌های باستانی چشمه‌علی، آثار تمدنی متعلق به دوره پارت‌ها، آغاز مسیحیت، ساسانیان و آغاز اسلام است که نشان از قدمت این تمدن کهن به‌عنوان هسته اولیه ری باستان دارد. در دوران باستان دورتادور ری با دیواری محصور شده بود که در زمان حمله اعراب تخریب شد. اکنون در کنار تخته‌نگاری‌های دوران فتحعلی‌شاه قاجار، دیواری با همان شکل و شمایل بازسازی شده و بالای این چشمه تاریخی دیده می‌شود.