شفقنا افغانستان – دوازدهمین کنفرانس امنیتی هرات دیروز در شهر مادرید، پایتخت اسپانیا با حضور شماری از مقامهای حکومت پیشین افغانستان، فعالان سیاسی، دیپلماتها، کارشناسان و فرهنگیان آغاز شد و امروز نیز ادامه دارد.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، این کنفرانس با عنوان «افغانستان: رستاخیز امید؛ تلاش مشترک» و هدف گفتوگو در مورد وضعیت جاری و مسیر آینده افغانستان برگزار شده است.
مسئولیت برگزاری این کنفرانس را «انیستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان» به ریاست داوود مرادیان، رییس پیشین مطالعات استراتژیک وزارت خارجهی حکومت پیشین افغانستان به عهده دارد.
این کنفرانس سالها در ولایت هرات در غرب افغانستان برگزار میشد و کارشناسان و فعالان سیاسی را از کشورهای مختلف، از جمله سه کشور فارسی زبان افغانستان، ایران و تاجیکستان گردهم میآورد.
اما پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، برگزارکنندگان این کنفرانس نیز به ناچار کشور را ترک کردند و اکنون آن را در تبعید برگزار میکنند.
سال پیش این کنفرانس با حضور محمد اسماعیل خان، از چهرههای شناختهشدهی جهادی غرب افغانستان که پس از تسلط طالبان مدتی در اسارت این گروه بود، در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان برگزار شد.
«درخواست تأسیس مجمع ملی مردمی افغانستان»
رنگین دادفر سپنتا، مشاور امنیت ملی و وزیر خارجهی پیشین افغانستان در این کنفرانس از سخنرانان اصلی بود و تمرکز اصلی سخنانش بر انسجام نیروهای حامی دموکراسی و عدالت در افغانستان بود.
آقای سپنتا در سخنرانی خود با اشاره به ظهور جبههها و ائتلافهای سیاسی متعدد پس از تسلط طالبان بر افغانستان، گفت که «رواج گروههای سیاسی پراکنده و فقدان یک دستور کار ملی متحد، به نتایج بیثمر منجر شده است.»
برای انسجام نیروهای سیاسی، مدنی، اجتماعی و فرهنگی مخالف طالبان خواستار تأسیس «مجمع ملی مردمی افغانستان» شد.
مشاور امنیت ملی پیشین افغانستان گفت که این مجمع باید شامل «مردان و زنان و تمامی نیروهای سیاسی و اجتماعی باشد که به استقلال، آزادی و یکپارچگی افغانستان باور دارند».
او افزود: «جبهه متحدی از این دست میتواند برای افغانستانِ بدون آفات تروریسم، افراطگرایی، تبعیض، بیسوادی و خصومت نسبت به پیشرفت تلاش کرده و این اهداف را بهطور عملی محقق سازد.»
آقای سپنتا گفت که تشکیل یک ائتلاف قوی و فراگیر در چارچوب یک سازمان سیاسی در سراسر کشور میتواند راهگشای مسیر باشد و اضافه کرد که چنان ائتلافی میتواند به تسهیل تشکیل دولت موقتی که از سوی این جمع و جامعهی جهانی تأیید شده باشد، منجر گردد.
پیشین از کنفرانس، شماری دیگر از چهرههای سیاسی مخالف طالبان در نشست ویانا نیز خواستار انسجام نیروهای مخالف طالبان و تلاش برای ایجاد حکومت عبوری شده بودند.
اعضای شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان نیز بارها گفتهاند که برای تشکیل حکومت در تبعید و حکومت عبوری و موقت در افغانستان تلاش میکنند.
اما این تلاشها، هنوز نتایجی در پی نداشته است و دستکم منجر به اتحاد و انسجام قوی و گسترده نیروهای سیاسی مخالف طالبان نشده است.
«طالبان واقعیت دائمی افغانستان نیستند»
در اولین روز کنفرانس امنیتی هرات شماری از دیپلماتها و مقامهای کشورهای همسایه نیز صحبت کردند.
آصف درانی، نماینده ویژه پیشین پاکستان برای افغانستان در این کنفرانس گفت که طالبان «واقعیت دائمی» افغانستان نیستند.
او طالبان را متهم کرد که حاضر به گفتوگو برای حل مشکلات افغانستان، از جمله با همسایهها نیستند و از فرهنگ «پشتونوالی» پشتونهای افغانستان «سوءاستفاده» میکنند.
آقای درانی افزود که طالبان با سوءاستفاده از پشتونوالی، رهبران و اعضای تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) را به آن کشور تحویل نمیدهند.
محمود صیقل، نماینده پیشین افغانستان سازمان ملل متحد نیز در این کنفرانس گفت که تعامل و گفتگو با طالبان ممکن نیست، چون آنان به هیچ نوع گفتگویی اهمیت نمیدهند.
آقای صیقل که تجربه گفتوگو با طالبان را در دور اول حاکمیت این گروه بر افغانستان نیز دارد گفت که «ریشم سفید شد و سرم طاس اما از گفتگوها نتیجه نگرفتم.»
او با اشاره به تعامل با طالبان در سال ۱۹۹۹ در عشقآباد ترکمنستان اشاره کرد که به وساطت سازمان مللمتحد میان دولت اسلامی به رهبری برهانالدین ربانی و نمایندگان طالبان انجام شد.
آقای صیقل گفت که با طالبان برای تقسیم قدرت به توافق رسیدیم اما آنان سه روز بعد در اسلام آباد کل توافقات انجام شده را رد کردند.
رایان کراکر، سفیر پیشین آمریکا در افغانستان نیز در این نشست سخنرانی کرد و تأکید کرد که جامعه جهانی نباید طالبان را به رسمیت بشناسد.
آقای کراکر گفت که به رسمیت شناسی طالبان از سوی جامعه جهانی به معنای تأیید تمام «جنایات» این گروه علیه مردم افغانستان است و باعث تهدید امنیت جامعه جهانی میشود.
بسیاری از سخنرانان در این نشست بر نیاز به برخورد متحدانه و انسجام نیروهای سیاسی، اجتماعی و نظامی مخالف طالبان تأکید کرد و خواستار پیگیری همزمان «مقاومت و گفتوگو» شدند.