جهان صنعت نیوز، با گذشت سه سال از جنگ روسیه و اوکراین، نقش کشورهای آسیایی در این بحران افزایش یافته است؛ چین از مسکو حمایت میکند، کره شمالی نیرو اعزام کرده و کره جنوبی نیز درگیر این معادلات شده است. در همین حال، دولت ترامپ با کنار کشیدن از حمایت قاطع از اوکراین و تضعیف ناتو، ساختار امنیتی اروپا و آسیا را متزلزل کرده است. متحدان آسیایی آمریکا که به پیوندهای امنیتی تقویتشده در دوران بایدن اعتماد کرده بودند، اکنون نگرانند که ترامپ همانطور که اروپاییها را رها کرده، آنان را نیز تنها بگذارد.
فارن پالیسی: یکی از تحولات مهم جدید در جنگ روسیه و اوکراین، افزایش نقش امنیتی آسیا در این بحران بوده است. چین بهطور فزایندهای همسو با روسیه عمل کرده، کره شمالی نیروهایی را اعزام کرده، و کره جنوبی نیز به دلیل ورود رقیبش به این جنگ، به آن علاقهمندتر شده است.
در این میان، هند که از سوی غرب به دلیل عدم محکومیت قاطع حمله روسیه مورد انتقاد قرار گرفته بود، تلاش کرد موضع خود را بازبینی کرده و روابط خود را با ورشو و کییف تقویت کند. اما آیا این تغییرات اهمیتی دارد، درحالیکه رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، سیاستهای ایالات متحده را در قبال اوکراین، روسیه، ناتو و اروپا تغییر داده است؟
آیا نقش آسیا در این جنگ و راهحل آن همچنان در حاشیه باقی خواهد ماند، یا تأثیر آن افزایش خواهد یافت؟ این بستگی به نحوه برخورد واشنگتن و اروپا با این بحران و تعامل آنها با آسیا دارد.
دولت بایدن از ایجاد پیوند راهبردی بین اروپا و آسیا حمایت کرد و از متحدان آمریکا در دو سوی اوراسیا خواست که همکاری بیشتری داشته باشند. در واکنش به این سیاست، استرالیا، ژاپن، نیوزیلند و کره جنوبی تعاملات خود را با امنیت اروپا افزایش دادند و به ناظران دائمی ناتو تبدیل شدند.
اما اکنون که ترامپ خود را از مسأله اوکراین کنار کشیده، ناتو را تضعیف کرده و مستقیماً با روسیه بر سر منافع اروپا مذاکره میکند، این چهار متحد آمریکا در آسیا احساس میکنند که در موقعیتی نامناسب قرار گرفتهاند.
از سوی دیگر، در دهلینو، احساس رضایت از سیاست مستقلانهاش در قبال روسیه در سه سال گذشته افزایش یافته است. هند برخلاف بسیاری از کشورهای غربی، رابطه خود با مسکو را قطع نکرده بود، و اکنون که ترامپ موضع خود را تغییر داده، این کشور بر موضع قبلی خود تأکید بیشتری میکند.
متحدان آسیایی آمریکا که به بایدن و ادعاهایش درباره “نظم بینالمللی مبتنی بر قوانین” اعتماد کرده بودند و در قبال اوکراین فعالتر شده بودند، اکنون نگران عواقب عقبنشینی استراتژیک ترامپ در منطقه هند-اقیانوسیه هستند.
در نگاه اول، بیانیههای مشترک ترامپ با رهبران آسیایی، از جمله نخستوزیر ژاپن شیگرو ایشیبا و نخستوزیر هند نارندرا مودی، نشاندهنده تداوم استراتژی هند-اقیانوسیه است—استراتژیای که در دوره اول ترامپ آغاز شد و بر تقویت اتحادهای منطقهای برای مهار چین متمرکز بود.
اما درعینحال، ترامپ بارها تأکید کرده که به دنبال روابط خوب با رئیسجمهور چین، شی جینپینگ است و همچنان از جنبش MAGA (آمریکا را دوباره بزرگ کنیم) پیروی میکند، که اصولاً مخالف تعهدات نظامی آمریکا در سایر نقاط جهان است.
ترامپ رویکرد بایدن درباره ارتباط امنیتی بین اروپا و آسیا را کاملاً برعکس کرده است. او تمایل دارد که یک نشست سهجانبه با ولادیمیر پوتین و شی جینپینگ برگزار کند. نقش چین را در پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین تقویت کند.
در همین حال، در اروپا نیز برخی از سیاستمداران تمایل دارند که برای مقابله با انزوای آمریکا، روابط خود را با چین گسترش دهند.
هفته آینده، اورسولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، همراه با تمامی ۲۷ کمیسیونر اروپایی به هند سفر خواهد کرد—نشانهای از افزایش تعاملات اروپا با آسیا در شرایط جدید ژئوپلیتیکی.
آنچه در نهایت باقی میماند، واقعیت جدیدی از وابستگی متقابل امنیتی در اوراسیا است. اگر دولت بایدن این پیوند امنیتی بین اروپا و آسیا را در آغاز جنگ روسیه و اوکراین ترسیم کرده بود، عقبنشینی ترامپ از اروپا، روابط قدرتهای بزرگ را در اوراسیا دستخوش تغییرات اساسی خواهد کرد.
∎