پرتو جغتایی: در دل جنگ و میان خرابیهای این روزهای جهان، وقتی بسیاری از انسانها در سرتاسر کره خاکی فقط به دنبال بقای خود هستند، تیم فوتبالی خاص که بازیکنانش را افراد آسیبدیده از جنگ اوکراین و روسیه تشکیل میدهند، به معنای واقعی کلمه به یک چراغ امید تبدیل شده و بار دیگر به جهان یادآور شده که «فوتبال»، این پدیده همیشه جذاب، چطور میتواند در تاریکترین روزهای زندگی نیز شبیه ستارهای درخشان بتابد. مردانی که روزی در میدانهای جنگ زخمی شدند و اعضای بدن خود را از دست دادند، اکنون در تیم فوتبال «شاختار استالیوی» به دور هم جمع شدهاند و با هر ضربه توپ، نهتنها به دنبال پیروزی در میدان فوتبال، بلکه در جستوجوی بهبودی و بازگشت به زندگی هستند. از خاطرات تلخ جنگ تا آرزوهای بزرگی که در سر میپرورانند و برایشان علتی است که سنجاق شوند به زندگی، این تیم به نماد استقامت و قدرت روحی بدل شده که نشان میدهد هیچچیز نمیتواند اراده انسانها را از هم بپاشد.
نبردی فراتر از یک مسابقه فوتبال
برای تیم فوتبال معلولان شاختار استالیوی، فوتبال به راهی برای فرار از جنگ مداوم بین اوکراین و روسیه تبدیل شده است. همچنین مکانی برای التیام پسران و مردانی است که در نتیجه این درگیریها اعضای بدن خود را از دست دادهاند. در یک عصر زمستانی، سه مسابقه فوتبال روی زمینی از چمن مصنوعی در شمال لندن در حال برگزاری است. در دو زمین از سه زمین، افراد پس از کار مشغول بازی فوتبال اجتماعی -از نوع فوقالعاده رقابتی- هستند. اما زمین دیگر میزبان یک تورنمنت چهارتیمی بین اسکاتلند، برایتون، آرسنال و شاختار استالیوی است. فریادهای آنها آشناست، همان روحیه رقابتی پابرجاست.
اما بازیکنان این تورنمنت افرادی معلول هستند. قربانیان مینهای زمینی، مجروحان جنگ، کسانی که به دلیل سرطان یا تصادفات جادهای اعضای بدن خود را از دست دادهاند. صدای برخورد عصاهایشان در هوا و ضربهای که هنگام فرودآمدن به زمین ایجاد میکند، در این گوشه کوچک از لندن طنینانداز میشود. این تورنمنت، مانند بسیاری از رقابتهای دیگر، چیزی فراتر از یک بازی است. برای بازیکنان، فوتبال فقط یک ورزش نیست، بلکه راهی برای بازیابی بخشی از زندگی گذشتهشان، ساختن دوستیهای جدید و بازگشت به جامعه است. بسیاری از آنها تا قبل از جنگ ورزشکار یا بازیکن حرفهای نبودند، اما اکنون فوتبال به پناهگاهی برای آنها تبدیل شده؛ جایی که میتوانند دوباره رقابت کنند، احساس هدفمندی داشته باشند و بر موانع جسمی و روحی غلبه کنند.
در میان تیمها، شاختار استالیوی نماد پایداری و امید است. اعضای این تیم شامل سربازان سابق، شهروندانی که در حملات موشکی مجروح شدهاند و کسانی هستند که بر اثر انفجار مینهای زمینی عضوی از بدن خود را از دست دادهاند. هر بازی فرصتی برای آنهاست تا ثابت کنند همچنان قوی هستند، نهفقط در زمین فوتبال، بلکه در زندگی. در کنار زمین، تماشاگران و اعضای خانواده با افتخار آنها را تشویق میکنند.
شوچنکو: فوتبال قدرت توانبخشی به مصدومان جنگی را دارد
تعداد اوکراینیهایی که از زمان تهاجم ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ اعضای بدن خود را از دست دادهاند، بسته به اینکه از کدام منبع اطلاعات گرفته شود، متفاوت است. تعداد دقیق این افراد محرمانه است، اما احتمالا بین ۵۰ هزار نفر که به وزارت بهداشت اوکراین در نوامبر ۲۰۲۴ نسبت داده میشود و صد هزار نفر که رئیس فدراسیون فوتبال اوکراین، آندری شوچنکو، در ژانویه ۲۰۲۵ هنگام توضیح اولویت فوتبال معلولان نقل کرد، متغیر است. شوچنکو در این زمینه گفت: «فوتبال قدرتی منحصربهفرد برای کمک به توانبخشی و بهبودی روح و جسم دارد». او ادامه میدهد: «من میفهمم که فوتبال میتواند برای بچههایمان و برای کهنه سربازانمان مفید باشد. این فرایند توانبخشی یک خیابان دوطرفه است. فکر میکنم فوتبال به آنها کمک زیادی میکند تا مسائل، وظایف و مسائل شخصیشان را حل کنند. بسیاری از آنها قبلا رؤیای بازی برای باشگاه شاختار را داشتند و آن رؤیا به حقیقت پیوسته است؛ زیرا امروز آنها بازیکنان تیم شاختار استالیوی هستند».
این پایان داستان نیست...
تیم «استالیوی» همچنان بازیکنان جدیدی را پذیرش میکند. خشونت جنگ به این معناست که هر روز افراد جدیدی به جمع معلولان میپیوندند. بازیکنان استالیوی سه بار در هفته در کییف ملاقات کرده و تمرین میکنند. آنها از مرکز توانبخشی، بیمارستان، مراکز نظامی یا شغلهای جدید خود به تمرین میروند. «اینا خمیزووا»، مدیر شاختار سوشال، میگوید: «ما میدانیم تعداد افرادی که مجروح و دچار قطع عضو شدهاند بسیار زیاد است و میدانیم فوتبال ابزاری برای اجتماعیشدن و توانبخشی است. ایده این بود که به سربازان خود فرصتی بدهیم تا شاید کمی امید و هدفی در زندگی پیدا کنند و کاری خوب برایشان انجام دهیم، چون آنها از ما محافظت کردند و حالا ما باید به آنها کمک کنیم».
در نهایت اینکه پس از تجربه تلخ جنگ، «شاختار استالیوی» به چیزی فراتر از یک تیم فوتبال تبدیل شده؛ به یک نماد از تجدید حیات و شجاعت انسانی. این بازیکنان که دنیای پیش از جنگ را با تمام زیباییهایش از دست دادهاند، حالا در هر تمرین و مسابقه، داستانی از قدرت دوباره ایستادن و برخاستن را از نو مینویسند و فصلی تازه در کتاب زندگیشان رقم میزنند. برای آنها فوتبال فقط یک رقابت و یک مسابقه برای بردن و باختن نیست؛ مسیری است به سوی بهبود، به سوی یافتن دوباره خود. درحالیکه در دنیای بیرون هر روز جنگ و درد ادامه دارد، در این زمینها آنها به دنیا میآموزند شکستناپذیری در پذیرش ضعفها و برتری در تلاش برای ساختن آیندهای روشن است. این تیم به عنوان یک نشانه از امید به پایان این بحران تبدیل شده است. هر تمرین و هر گل، قدمی است به سوی روزی که در آن صلح دوباره برقرار و زندگیها از نو ساخته شود. این بازیکنان، با شجاعت و ارادهای بیپایان، به ما یادآوری میکنند که حتی در تاریکترین روزها، نور امید همیشه درخشان است.