شهدای ایران: به نقل از حوزه،مقام معظم رهبری در دیدار اخیر جمعی از مردم تبریز با تأکید بر اینکه مسئله امروز ما تهدید سختافزاری دشمن نیست، بیان فرمودند "...اما یک تهدید مهم دیگری وجود دارد که باید برای آن آماده شد و آن، تهدید نرمافزاری است. امروز دشمنان ما اعتراف میکنند که به این نتیجه رسیدهاند که اگر بخواهند بر ملت ایران فائق بیایند، اگر بخواهند جمهوری اسلامی را از مواضع قدرتمندانه خودش عقب برانند، راهش این است که در داخل کشور، در داخل ملت مشکل ایجاد کنند، مردم را دچار مشکلات و تهدیدات نرمافزاری کنند"
هدف و رویکرد امروز دشمن چیست!؟
حسین عبداللهیفر، روزنامه نگار و فعال رسانهای در تبیین علل و اهداف افزایش تهدید نرم افزاری دشمن در شرایط کنونی می نویسد:" در شرایطی قرار داریم که مذاکرات هستهای جمهوری اسلامی ایران با اروپا به دلیل تلاش طرف مقابل برای پیش کشیدن موضوعاتی مانند موشکی، منطقهای و حقوق بشری در کنار هستهای به بن بست رسیده و راهکار خود برای عقب نشاندن ایران را فعالسازی مکانیزم ماشه معرفی کرده است. دولت جدید آمریکا هم برخلاف اعلام میل به مذاکره با ایران، خواستههای خود در قالب دستورالعمل مذاکره با ایران را به گونهای تنظیم و اعلام کرده که نتیجه آن از پیش مشخص است و معلوم است جمهوری اسلامی در هیچ شرایطی به آن شروط تن نمیدهد؛ لذا تهدیدات دشمنان ملت ایران در این شرایط از نرم به سخت یا نیمه سخت تغییر کرده که هدف آن کشاندن ایران به پای میز مذاکره و تحمیل خواستههای طرف مقابل میباشد. علائم این رویکرد نیز در تشدید تحریمهای اقتصادی، کاهش میزان فروش نفت تا سقف ۱۰۰ هزار بشکه به منظور افزایش نارضایتی مردم میباشد که از قبل تحت عنوان طرح دو حزبی بیثباتسازی از داخل و بازگرداندن اغتشاشات به ایران روی میز ترامپ قرار داشته است. "
قدرت بالای دفاعی ایران؛ واقعیتی انکارناپذیر
وی در ادامه تأکید می کند:" با این حساب پرسش مهم این است که چرا تهدیدات نرم افزاری دشمن افزایش یافته و چه اهدافی را دنبال میکند که در پاسخ آن میتوان به این موارد اشاره نمود؛ اولاً تهدید سخت علیه ملت ایران پاسخ نداده و دشمنان انقلاب اسلامی میدانند که جمهوری اسلامی به لحاظ قدرت دفاعی در جایگاهی قرار دارد که میتواند به تهدیدات پاسخ دهد... از سویی آمریکایی ها و غربیها میدانند مشکل اصلی آنها در گذشته عدم همراهی مردم با آشوبگران بوده و برای کشاندن مردم به خیابان باید ذهن و فکر آنها را تصاحب تا از رفتار و کنش آنها به نفع خویش بهره گیرند. از همین رو، با تمام توان تلاش میکنند تا با تولید دادههای حساب شده برای هر یک از اقشار جامعه، جوانان را نومید از آینده، مردم را دچار بدترین شرایط، دولت را در وضعیت بحرانی و استیصال نشان داده و انگیزه بخش نخبگانی در دفاع از انقلاب را به دلیل مقصرسازی یکدیگر دچار اختلاف و چنددستگی نشان دهند. "
چرایی ضرورت دفاع نرم افزاری از انقلاب اسلامی
دکتر مهدی اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه امام صادق(ع) با اشاره به بیان حضرت آقا مبنی بر این که امروز دفاع نرم افزاری از انقلاب اسلامی از بحث دفاع سختافزاری مهمتر است، می گوید: طبیعتاً در دفاع سختافزاری چنانچه نقصی ایجاد بشود، با حرکت نرمافزاری میشود آن نقص را جبران کرد، اما چنانچه در دفاع نرمافزاری با مشکل روبرو شویم، آن را نمی توان با ابزارهای سختافزاری برطرف کرد.
وی همچنین بر لزوم تلاش به منظور حل مشکل ضعف رسانهای در بحث ارتباط گیری مؤثر با افکار عمومی تأکید کرده و می افزاید: وقتی صحبت از دفاع نرمافزاری یا جهاد تبیین می شود، برداشت و تصور عده ای این است که باید مشکلات و چالشها را به کل منکر شوند و حال آن که این طرز تلقی اشتباه است، چرا که سم مهلک دفاع از انقلاب اسلامی، ندیدن واقعیتهاست کما این که مخاطبی که رسانه و صاحب تریبونی را انکارکننده و توجیهگر سختیهای معیشتی مردم بداند، آن را جدی نمیگیرد و لذا باید توجه داشت که دفاع نرمافزاری از انقلاب بدون توجه به واقعیت های جامعه امکان پذیر نیست، اما در عین حال نباید به بهانه نقد وضعیت فعلی خدای ناکرده در دام سیاه نمایی و یأس پراکنی اُفتاد.
استعمار نوین و لزوم بهره گیری از قدرت رسانه
دکتر امیدعلی مسعودی، استاد ارتباطات و سواد رسانه با بیان این که برای مقابله با استعمار فرانو نیاز به بهره گیری از قدرت نرم افزاری و رسانه داریم، ابراز میدارد: در دوران استعمار، کشورهایی که قدرت نظامی داشتند، با استفاده از همین قدرت به کشورهای دیگر حمله میکردند و فردی را از خودشان در آنجا میگذاشتند تا کشور را اداره کند اما ازآنجا که ساکنان آن مناطق، افراد غیربومی رانمیپذیرفتند، سیاست دیگری در پیش گرفته شد.
وی می افزاید: دراستعمار نوین، فردی از همان جامعه بهعنوان پادشاه یا رئیسجمهورمنصوب میشد. با ظهور رسانههای جمعی، به ویژه پس ازجنگ جهانی دوم، تحولات گستردهای در سیاست، فرهنگ، اقتصاد وهمه امور اجتماعی، بهخصوص درعرصه سیاست وارتباطات ایجاد شد.
استاد ارتباطات و سواد رسانه با بیان این که در این مقطع رسانهها توانستند با تغییر افکار عمومی، هر جامعهای را تحت سلطه خود قرار دهند، می گوید: نیروهای صهیونیستی باسرمایهگذاری گسترده و تسلط بر افکار عمومی، اهداف خودرا پیش میبردند. به این ترتیب، جنگ نرم جایگزین جنگ نظامی و سخت شد.
مسعودی همچنین درباره اهمیت جایگاه جنگ نرم به خصوص ورود هوش مصنوعی به این جبهه بیان می دارد: در دوران پس از جنگ جهانی دوم تا دهه ۱۳۸۰ شمسی که شاهد ظهور فضای مجازی بودیم به نحوی که این ابزارها بهعنوان ابزارهای قدرت نرم مورد استفاده قرارگرفتند و ازطریق همین قدرت نرم، امکان حمله به بسیاری از کشورها فراهم شد. از سویی امروزه، پس از ظهور ChatGPT، چینیها با راهاندازی دیپسیک (Deepseek) و کیوون (Qwen)، انحصار بازار آمریکا را شکستند. جنگ نرم به این معناست که شما از قدرت نرم خود علیه دشمنان استفاده کنید و در آن عرصه به پیروزی برسید.
راهحل مقابله با تهدیدهای نرم
وی می افزاید: امروزه می شود گفت که حدود هشتاد درصد جمعیت کشور ما در فضای مجازی حضور دارند، حتی اگر فقط کارهای روزمره و بانکی خود را انجام دهند. پلتفرمهایی وجود دارند که برای کسب خبر، شنیدنیها، دیدنیها و سرگرمی به آنها مراجعه میکنیم اما غافل از اینکه بسیاری از اینها در واقع بهعنوان یک تهدید نرمافزاری عمل میکنند.
استاد ارتباطات و سواد رسانه تأکید می کند: به نظر من در این خصوص راه حل اصلی افزایش سواد رسانهای است. متاسفانه، برخی از دولتمردان و مدیران میانی، کمترین سواد رسانهای را در این حوزه دارند. برخی از نمایندگان مجلس نیز به این موضوع کمتوجه هستند. این یک تهدید امنیتی و سیاسی است. بنابراین، باید هم دولتمردان در سه قوه و هم مدیران میانی و کارگزاران نظام و البته با تأکید بر نهضت مردمی، یک انقلاب فرهنگی نرمافزاری را به صورت آموزش نهضتی آغاز کنند. یعنی من به شما آموزش میدهم، شما به دو نفر دیگر و آنها به سه نفر دیگر و همینطوراین زنجیره در اعماق جامعه و مناطق محروم گسترش یابد تا مردم آمادگی دفاعی داشته باشند. بنابراین، نه تنها باید پدافند داشته باشیم، بلکه باید نقشههایی هم برای آینده داشته باشیم. نرمافزارها روز به روز قویتر و متشکلتر میشوند و مانند تیغ دو لبه هستند که باید بدانیم از کدام لبه و برای چه هدفی استفاده کنیم.