در حالی که هنوز عمر نهال نوپای دولت چهاردهم به ۷ ماه نرسیده و در این مدت انواع ریسکهای سیاسی نظیر حمله اسرائیل به ایران، سقوط سوریه به عنوان متحد ایران، استقرار ترامپ در کاخ سفید و امضای فرمان اجرایی علیه ایران و تهدید حمله به تاسیسات هستهای کشور در صورت عدم مذاکره، موجب افزایش انتظارات تورمی و به تبع آن افزایش نرخ دلار شده است، اکنون برخی از نمایندگان مجلس در اقدامی سیاسی و نمایشی، قصد دارند وزیر اقتصاد را به عنوان بانی وضع موجود معرفی کنند و به این بهانه استیضاح وی را در دستور کار قرار دهند. اقدامی که به احتمال زیاد با رای اکثریت مجلس همراه نخواهد بود.
به گزارش اقتصادآنلاین، احمد نادری نماینده تهران با اعلام خبر اعلام وصل استیضاح همتی، بیان کرد: طرح استیضاح وزیر امور اقتصاد و دارایی جناب آقای عبدالناصر همتی که بعد از بررسیهای لازم کمیسیون اقتصادی در مورخ ۳۰ بهمن۱۴۰۳ به هیات رئیسه مجلس تقدیم و بر اساس ماده ۲۲۱ آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی با امضاء ۹۱ تن از نمایندگان اعلام وصول شد.
حمیدرضا حاجی بابایی نایب رئیس مجلس که اداره جلسه امروز را بر عهده داشت پس از اعلام وصول طرح استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: براساس آییننامه داخلی مجلس، وزیر تا ۱۰ روز فرصت دارد بگوید که چه روزی در مجلس حاضر میشود. بر همین اساس صبح امروز با وزیر محترم هماهنگ کردم و مقرر شد آقای وزیر در دهمین روز فرصت خود در صحن مجلس حاضر شوند.
استیضاح همتی وزیر اقتصاد در حالی اعلام وصول شد که روز گذشته رئیس جمهور و تیم اقتصادی دولت با برخی نمایندگان جلسه غیرعلنی داشتند و بر اساس گفتههای برخی نمایندگان در پایان جلسه مقرر شده بود که هماهنگی بین دولت و مجلس برای رفع مسائل و مشکلات اقتصادی تداوم یابد. با این حال امروز طرح استیضاح اعلام وصول شد.
طرح استیضاح به حد نصاب رسید
در این زمینه مجتبی یوسفی، عضو هیات رئیسه مجلس به اقتصادآنلاین گفت: بر اساس قوانین مجلس تا وقتی که طرح استیضاح از حد نصاب خارج نشود نمیشود مانع از اعلام وصول آن شد و این بر اساس خواسته و همراهی استیضاح کنندگان بوده است؛ بنابراین بر اساس آییننامه باید فرآیندش طی شود. البته پیش از این مجلس با دولت تعامل کرد و یک ماه هم این درخواست با تأخیر مواجه شد تا روند وضعیت اقتصادی را ببینیم. اما اکنون با به حد نصاب رسیدن طرح استیضاح هیات رئیسه نمیتواند از اعلام وصول آن مخالفت کند. در صورتی از دستور جلسه خارج میشد که از حد نصاب بیافتد.
وی افزود: بر این اساس وزیر اقتصاد روز ۱۲ اسفند برای پاسخ به سوالات استیضاح به صحن مجلس خواهدآمد. الان نمیتوانم به نوعی پیش داوری کنم که چه خواهد شد، اما باید منتظر شرایط و روند قانونی آن بمانیم. من نظری ندارم در مورد اینکه استفاده از بحث نظارتی و استیضاح یک وزیر در کدام زمان بیشتر به نفع مردم است. البته طرح استیضاح از زمانی که شروع شد، بیش از یک ماه است که نمایندگان و هیات رئیسه هم تلاششان این بود که فرصت بدهند، اما در نهایت استیضاح کنندهها تصمیمگیرنده هستند. بر اساس آییننامه کسی نمیتواند جای آنها تصمیم بگیرد و این باید در اولین فرصت اعلام وصول میشد.
وی افزود: قاطبه موضوعات و انتقادات استیضاح کنندگان در مورد وضعیت اقتصادی و تورم و نوسانات ارزی و کاهش ارزش پول ملی است.
طرح سوال و استیضاح سیاسی است؟
با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند در شرایط تحریم و تنشهای منطقهای بهتر است فرصت بیشتری به وزرا داد. بیت الله عبداللهی، نماینده اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اینکه طرح استیضاح وزرای دولت چهاردهم در این مقطع زمانی کار درستی نیست، گفته بود: دولت چهاردهم به تازگی تشکیل شده و عمر جوانی دارد؛ بنابراین استیضاح برای چنین دولت تازه کاری هنوز مفهومی ندارد و به نظر میآید نیات سیاسی در پی داشته باشد.
مرتضی افقه اقتصاددان نیز گفته بود: سؤال کردن از رئیسجمهور یا استیضاح وزرا فقط یک ژست مردمپسندانه از سوی نمایندگان مجلس است و هیچ اثر واقعی ندارد. دولت در حال حاضر نمیتواند بیشتر از این اقدام کند. خود نمایندگان مجلس نیز با توجه به دسترسی بیشتر به اطلاعات آماری درباره فروش نفت و دریافتهای ارزی، بهتر میدانند که مشکل کجاست. اما به نظر میرسد با این اقدامات، فقط در حال نمایش پیگیری مشکلات اقتصادی هستند.
اگر چه عباس گودرزی و محمد مهدی شهریاری، نمایندگان مجلس، هم در گفتوگوهایی جلسه غیرعلنی دیروز را امیدبخش توصیف کرده بودند، اما طرح اعلام وصول استیضاح از صبح امروز در رسانهها انتشار یافت.
بر اساس گفتههای عباس گودرزی هیات رئیسه مجلس، وزیر اقتصاد گزارشی از سفر خود به عربستان و نشست با کشورهای اقتصادی نوظهور ارائه داد و با توجه به ابعاد مختلفی که بیان کردند این امید وجود دارد که کشور در شرایط سخت، با اتکا به ظرفیتهای داخل بتواند به راحتی و بدون وابستگی به قدرتهای خارجی مسیر پیشرفت را طی کند.
محمدمهدی شهریاری هم تاکید کرده بود که پس از پایان جلسه دولت و مجلس، «بنا بر همگرایی بیشتر دولت و مجلس برای حل مشکلات اقتصادی کشور شد.»
وی تصریح کرده بود: «بخش زیادی از این مباحث سیاسی است نه اقتصادی. خود نمایندگان هم میدانند مشکلات از کجا ناشی میشود و هر وزیری بیاید و رئیسجمهور هر کسی که باشد تا ساختارهای اصلی تغییر نکند این مشکلات و تورم از بین نمیرود. مشکلات اصلی در حد خیلی محدودی به وزیر مرتبط است ولی اصل قضیه مربوط به چالشهای کلان و همچنین تنشهای داخلی و منطقه خصوصا در ماههای اخیر است.»
روز گذشته نیز عبدالناصر همتی پس از پایان جلسه غیرعلنی با مجلسه گفته بود: «اگر نظر دوستان قانع شدن بر اساس حرفهای من باشد، قانع میشوند، اگر نه که دیگر به من ربطی ندارد. وزیر اقتصاد با اشاره به اعلام وصول طرح استیضاح گفت: باز هم خیلی خوب است صحبت میکنم و آنجا نمایندگان را قانع میکنم.»
در همین راستا صبح امروز چهارشنبه مسعود پزشکیان درچارچوب بازدید از وزارتخانههای دولت، به صورت از پیش اعلام نشده در ساختمان وزارت امور اقتصادی و دارایی حضور یافت. رئیس جمهور به منظور بررسی آخرین اقدامات وزارت امور اقتصادی و دارایی در زمینه مدیریت شاخصهای کلان اقتصادی و بازار دقایقی پیش به صورت سرزده در این وزارتخانه حضور یافت.