شفقنا – جهان هنوز شاهد برخورد یک قطعه زباله فضایی در حال سقوط به یک هواپیما نبوده است، اما اگر این اتفاق بیفتد، پیامدهای آن تقریباً قطعاً فاجعه‌بار خواهد بود – و بر اساس یک مطالعه جدید، خطر ناشی از این زباله‌ها برای هواپیماها در حال افزایش است.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، محققان پشت دانشگاه بریتیش کلمبیا در کانادا، به داده‌های پرواز جهانی نگاه کردند تا پراکندگی هواپیماها در آسمان را مدل‌سازی کنند، سپس این داده‌ها را با سوابق ورودهای کنترل‌نشده بدنه موشک‌ها مقایسه نمودند.
افزایش این خطر تا حدی نیز ناشی از استقرار گسترده ماهواره‌ها، مانند استارلینک اسپیس‌اکس است که در نهایت وارد حریم هوایی خواهند شد.
محققان دریافتند که با ارسال ماهواره‌ها و موشک‌های بیشتر به مدار و افزایش تعداد هواپیماها در آسمان، احتمال برخورد در حال افزایش است. حتی با وجود اینکه فناوری لازم برای ردیابی زباله‌های فضایی در حال سقوط تا حدی وجود دارد، این موضوع کماکان یک نگرانی بزرگ است.
محققان در مقاله منتشر شده خود نوشته‌اند: مناطق با بیشترین تراکم، در اطراف فرودگاههای بزرگ، سالانه ۰.۸ درصد احتمال دارد که تحت تأثیر ورود کنترل‌نشده قرار گیرند.
«این نرخ برای مناطق بزرگتر اما با حریم هوایی شلوغ، مانند شمال شرقی ایالات متحده آمریکا، شمال اروپا یا اطراف شهرهای بزرگ در منطقه آسیا-اقیانوسیه، به ۲۶ درصد افزایش می‌یابد.»
بر اساس گزارش شرکت هوافضا، احتمال برخورد مرگبار یک هواپیما با یک شیء در حال سقوط از فضا در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۱ در ۱۰۰,۰۰۰ بود.
علاوه بر این، حتی کوچکترین قطعه یک موشک یا ماهواره که در حال سوختن است می‌تواند یک هواپیما را ساقط کند – که این موضوع تضمین ایمنی مسافران را دشوار می‌سازد. برآوردها نشان می‌دهند که چیزی به کوچکی یک گرم نیز در صورت برخورد با شیشه جلوی هواپیما یا موتور آن می‌تواند آسیب ایجاد کند.
با افزایش احتمال تداخل، احتمال بسته شدن بخش‌هایی از حریم هوایی نیز بیشتر میشود – که این موضوع منجر به شلوغ‌تر شدن سایر بخشهای آسمان یا تأخیر یا لغو کامل پروازها میشود.
محققان می‌نویسند: این وضعیت مقامات را در یک دوراهی قرار می‌دهد – بستن حریم هوایی یا نه – که در هر دو صورت پیامدهای ایمنی و اقتصادی دارد.
ترسیم مسیرهای ورود برای اشیاء کنترل‌نشده اغلب دشوار است؛ این بدان معناست که مناطق وسیعی از حریم هوایی باید به عنوان اقدام احتیاطی بسته شوند. ما قبلاً شاهد این اتفاق بوده‌ایم، مانند بدنه موشک لانگ مارچ ۵بی در سال ۲۰۲۲.
محققان می‌گویند یک راه‌حل وجود دارد: کسانی که اشیاء را به آسمان می‌فرستند قادر هستند در ورود کنترل‌شده موشک‌ها سرمایه‌گذاری کنند. در حالی که این فناوری از قبل وجود دارد، کمتر از ۳۵ درصد از پرتاب‌ها در حال حاضر از آن استفاده می‌کنند، و بار ایمنی بر دوش صنعت هوانوردی گذاشته میشود.
تلاش‌ها برای بهبود ایمنی هم در داخل و هم در خارج از جو زمین ادامه دارد، اما این کوشش‌ها نیاز به حمایت سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی دارند. نباید منتظر یک فاجعه بود تا اقدامات لازم انجام شود.
محققان می‌نویسند: «بیش از ۲,۳۰۰ بدنه موشک در حال حاضر در مدار هستند و در نهایت به صورت کنترل‌نشده وارد جو خواهند شد.»
«مسئولان حریم هوایی در دهه‌های آینده با چالش ورودهای کنترل‌نشده مواجه خواهند بود.»
این تحقیق در Scientific Reports منتشر شده است.