خبرگزاری مهر - گروه استانها- آیتالله سید مرتضی مستجابی یکی از چهرههای برجسته علم و تقوا در اصفهان بود که در طول حیات پربرکت خود، نقشی مؤثر در ترویج علوم اسلامی، پرورش شاگردان برجسته و ارتقای معنویت جامعه ایفا کرد. او در خانوادهای دیندار و اهل علم چشم به جهان گشود و از همان کودکی نشانههایی از نبوغ و علاقه به معارف اسلامی در او آشکار بود. والدینش که به تعلیم و تربیت فرزندشان اهمیت فراوانی میدادند، او را به فراگیری قرآن و علوم دینی ترغیب کردند.
تحصیلات ابتدایی خود را در مکتبخانههای سنتی گذراند و سپس وارد حوزه علمیه اصفهان شد. در این دوران، از محضر اساتید بزرگی بهره برد و دروس فقه، اصول، فلسفه و تفسیر را با جدیت و علاقه خاصی دنبال کرد. استعداد و تلاش او باعث شد که به سرعت مراتب علمی را طی کند و به یکی از شاگردان ممتاز حوزه تبدیل شود. پس از مدتی، برای تکمیل تحصیلات خود به حوزه علمیه قم رفت و از محضر استادان بزرگی همچون آیتالله بروجردی و علامه طباطبایی بهره برد.
پس از بازگشت به اصفهان، آیتالله مستجابی به تدریس در حوزه علمیه پرداخت و سالها به تربیت شاگردان مشغول بود. درسهای او از نظر عمق علمی و روش استدلالی، مورد توجه طلاب قرار گرفت و بسیاری از فضلای برجسته از محضر او بهرهمند شدند. او نهتنها در حوزههای فقه و اصول، بلکه در علم تفسیر و اخلاق نیز تدریس میکرد و شاگردانش را به تهذیب نفس و عمل به آموزههای دینی توصیه میکرد.
یکی از ویژگیهای برجسته تدریس او، شیوه بیان ساده و روان در کنار تحلیلهای عمیق علمی بود که باعث میشد حتی طلاب مبتدی نیز از مباحث استفاده کنند. همچنین، وی همواره شاگردانش را به تحقیق و مطالعه مستقل تشویق میکرد و تلاش داشت تفکر اجتهادی را در آنان تقویت کند.
نقش اجتماعی آیت الله مستجابی و ارتباط با مردم
آیتالله مستجابی فقط یک عالم برجسته نبود، بلکه شخصیتی مردمی و دغدغهمند نسبت به مسائل جامعه داشت. او بر این باور بود که عالم دین نباید خود را از مردم جدا کند، بلکه باید در میان آنان باشد، مشکلاتشان را درک کند و برای حل آنها تلاش کند.
درهای خانه او همیشه به روی مردم باز بود و بسیاری از افراد، چه از قشر فرهیخته و چه از طبقات مختلف اجتماعی، برای مشاوره و راهنمایی به او مراجعه میکردند. او با روی گشاده و تواضع، پای صحبتهای مردم مینشست و راهکارهایی عملی برای مسائلشان ارائه میداد. همچنین، به حل مشکلات مالی نیازمندان اهمیت بسیاری میداد و با کمک خیرین، تلاش میکرد خانوادههای بیبضاعت را تحت پوشش قرار دهد.
علاوه بر این، در دورانهای مختلف، با ایراد سخنرانیهای اثرگذار، جامعه را نسبت به مسائل مهم دینی و اجتماعی آگاه میساخت و از مردم میخواست که نسبت به سرنوشت خود و جامعهشان بیتفاوت نباشند.
تواضع، سادهزیستی و زهد، از برجستهترین ویژگیهای اخلاقی آیتالله مستجابی بود. او هیچگاه به دنبال تجملات و زندگی پر زرق و برق نبود و همیشه سبک زندگیاش، الگویی برای دیگران به شمار میرفت. خانهای ساده و بیآلایش داشت و همواره تأکید میکرد که روحانیان باید همدوش مردم زندگی کنند و درد آنها را لمس کنند.
در کنار این زهد و تقوا، آیتالله مستجابی فردی بسیار صبور و بردبار بود. در برابر سختیها و مشکلات، همواره متوکل بر خدا بود و هیچگاه از مسیر خود منحرف نشد. همچنین، سعهصدر او در مواجهه با دیدگاههای مختلف، نشان از بینش وسیع و عمق فکری او داشت.
اثرگذاری در اصفهان و فعالیتهای ماندگار
نقش آیتالله مستجابی در ترویج فرهنگ دینی و ارتقای سطح معنویت در اصفهان، غیرقابل انکار است. او با راهاندازی جلسات علمی و اخلاقی، ترویج تفکر اسلامی و تربیت شاگردان برجسته، تأثیری عمیق بر فضای مذهبی و فرهنگی شهر گذاشت. بسیاری از روحانیون و مبلغان دینی که امروزه در اصفهان و سایر نقاط کشور مشغول فعالیت هستند، از تربیتیافتگان مکتب او به شمار میروند.
علاوه بر این، وی در ساخت و تأسیس مراکز خیریه و مذهبی نقش داشت و با همکاری خیرین، در ایجاد مدارسی برای تحصیل طلاب و اماکنی برای خدمت به نیازمندان تلاش کرد. یکی از آرزوهای او، ایجاد مرکزی جامع برای تبلیغ و ترویج معارف اسلامی بود که خوشبختانه بخشی از این آرزو با همت شاگردان و دوستدارانش محقق شد.
دیدگاههای اجتماعی و دغدغههای فرهنگی
آیتالله مستجابی نگاه روشنی به مسائل اجتماعی داشت و معتقد بود که دین و جامعه باید در کنار هم پیشرفت کنند. او همواره بر لزوم وحدت میان اقشار مختلف مردم تأکید داشت و از هرگونه تفرقه و اختلاف پرهیز میکرد. در سخنرانیهای خود، مردم را به همدلی، همکاری و رعایت حقوق یکدیگر دعوت میکرد و بر نقش اخلاق در اصلاح جامعه تأکید داشت.
یکی از دغدغههای اصلی او، دور شدن جوانان از معنویت و گرایش به سبک زندگی غربی بود. او معتقد بود که باید با شیوهای حکیمانه و همراه با محبت، جوانان را با معارف دینی آشنا کرد و پاسخگوی نیازهای فکری آنان بود. به همین دلیل، تلاش زیادی برای برگزاری جلسات پرسش و پاسخ با حضور جوانان داشت و از آنها میخواست که سوالات و دغدغههای خود را بدون ترس و محدودیت مطرح کنند.
میراثی که همچنان زنده است
آثار علمی و تربیتی او، شاگردانی که به تربیت و هدایت جامعه مشغولاند و مراکزی که به دست او بنا شده، گواهی بر تأثیر عمیق او بر اصفهان و فراتر از آن است.
او نمونهای از عالمی وارسته و خدوم بود که علم را با عمل، و دانش را با اخلاق درهم آمیخت و تا آخرین لحظات زندگیاش، در راه هدایت و خدمت به مردم گام برداشت. نام او همچون ستارهای درخشان در آسمان علم و تقوا باقی خواهد ماند و میراث او، الگویی جاودان برای نسلهای آینده خواهد بود.
وی سه شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ دار فانی را وداع گفت.