خبرگزاری مهر، گروه بینالملل- آذر مهدوان: جنگ اوکراین بزرگترین درگیری نظامی در خاک اروپا از زمان جنگ جهانی دوم است که حالا با گذشت ۳ سال از این بحران، رهبران اروپایی را نسبت به امنیت قاره سبز نگران کرده است.
اما تمایل دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین- روسیه و زمزمههای مذاکرات میان ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ نشان میدهد غرب از ادامه جنگ و هزینههای آن خسته شده و رویکرد کلی آن در راستای توقف این درگیری است.
اما در میانه آتش و ویرانی جنگ اوکراین اولین سوالی که این روزها به ذهن میآید این است که آیا در صورت توافق آتشبس، صلح پایدار میان اوکراین و روسیه برقرار میشود یا اینکه این همه هیاهو برای توقف جنگ اوکراین صرفاً یک توافق موقت برای نفستازهکردن اوکراین و جهان غرب و بالابردن سطح تنشها خواهد بود؟
برای گرفتن پاسخ سوال مان پای صحبتهای «دیمیتری واسیل» روزنامه نگار و کارشناس اهل اوکراین نشستیم.
واسیل از روزنامهنگاران شناختهشده و جریانساز اوکراین است که به دلیل مخالفتش با نوع سیاستگذاریهای دولت کییف سالها به حبس محکوم شده بود و پس از اعتراضات مردمی آزاد و برای ادامه فعالیتش به روسیه میرود.
وی با اشاره به دلایل آغاز جنگ اوکراین گفت: در ابتدا باید نگاه کنیم این جنگ چگونه شکل گرفت. سپس به واکاوی دلایل این جنگ بپردازیم. در واقع بحران اوکراین از سال ۲۰۱۴ و با جنگ داخلی آغاز شد؛ زمانی که کشورهای گروه هفت (G۷) تصمیم گرفتند با «انقلاب میدان» دولت در اوکراین را تغییر دهند.
وی دراینباره افزود: بسیاری از اوکراینیها شهروندان روس دوران اتحاد جماهیر شوروی هستند که پس از فروپاشی شوروی، گروهی از اوکراینیهایی که از سوی کشورهای غربی حمایت مالی میشدند در تقابل با اوکراینی هایی که شهروند روس هستند قرار گرفتند. این تقابل به گونهای بود که روسهای ساکن اوکراین یا از سوی دولت دستگیر میشدند و یا مورد تبعیض قرار میگرفتند؛ دولت روسیه نمیتوانست به این تحولات چشم ببندد.
این کارشناس اوکراینی در ادامه گفت: روسیه مجبور بود مابین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ به صورت کجدار و مریز از جمهوری دونباس در شرق اوکراین حمایت کند که در نهایت این روند حمایت از دونباس و در مقابل، حمایت غرب از حکومت اوکراین به «توافق مینسک» ختم شد. در چارچوب توافق مینسک همانطور که مقامات آلمان و فرانسه اعتراف کردند این توافق برای ایجاد فرصتی در راستای تقویت دولت اوکراین بود؛ با توافق مینسک جنگ متوقف شد، جمهوری به رسمیت شناخته نشده دونباس مجدداً به اوکراین ملحق شد.
این روزنامه نگار اهل اوکراین با اشاره به انقلابهای رنگی در سالهای ۲۰۱۴ تاکید کرد: در سال ۲۰۱۴ که انقلابهای رنگی توسط کشورهای غرب صورت گرفت و ما شاهد انتقال و تغییر ساختار قدرت بودیم، بسیاری از مردم اوکراین به خیابانها ریختند و مخالفت خودشان را اعلام کردند. یکی از مخالفان هم من بودم که در حاشیه این اعتراضات دستگیر شدم. من برای اینکه جنگ داخلی را متوقف کنم از اصحاب رسانه که حامی مالی اشان الیگارشی های اوکراین بودند خواستم هزینه کردن برای روزنامه نگارانی که آتش بین ملت اوکراین و روسیه را تشدید میکنند، را متوقف کنند. این اقدامم موجب دستگیری و حکم حبس برای من به مدت ۲ سال ۳ ماه شد.
دهها هزار اوکراینی مخالف در حبس به سر میبرند
واسیل در ادامه سخنانش گفت: این اتفاقات در دوره حکومت آقای «پترو پروشنکو» رئیسجمهور اوکراین بود که به مدت ۹ سال حکم حبس برای من صادر شده بود، اما در پی اعتراضات مردمی موجب شد زمان حبس من کوتاهتر شود. بنده سال ۲۰۱۸ پس از دوره حبس خانگی آزاد شدم. شاید من خوش شانس بودم که با اعتراضات مردمی آزاد شدم اما دهها هزار از هموطنانم همچنان در حبس به سر میبرند. آن چیزی که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ در اوکراین رخ داد میتوانیم به عنوان دلیل اصلی جنگ اوکراین تفسیر کنیم.
واسیل در ادامه افزود: در این بازه زمانی هشت ساله اکثر سفارتهای کشورهای گروه هفت یک تغییر اساسی در قانون اساسی کشور ما انجام دادند که حاصلش اجازه تعیین سیاست برای کشور از سوی دولتهای غربی بود. اجازه دهید منظورم را با ذکر نمونه تشریح کنم؛ همانطور که میدانید حکومت از سه بخش قوه قضاییه، مقننه و مجریه تشکیل شده است. مثلاً در شاخه قضایی اوکراین در سال ۲۰۲۱ قانونی را نوشتند که طبق این قانون دادگستری کل کشور حق ندارد در خصوص آنچه روزنامه نگاران خارجی مینویسند اعتراضی کنند و یا بررسی حقوقی انجام دهند.
قانون اساسی اوکراین را کشورهای گروه هفت تدوین کردند
این کارشناس اوکراینی افزود: بر اساس نظر متخصصین خارجی قاضیهایی برای مناطق مختلف کشور انتخاب میشوند. یعنی این قاضیها طبق خواسته دولت اوکراین انتخاب نمیشوند. چطور ممکن است کشور اوکراین را دولتی مستقل بدانیم وقتی شاخه قضایی این کشور تصمیماتش توسط ۳ شخص متخصصی گرفته میشود که این سه شخص توسط گروه هفت انتخاب شده است. شما اگر قانون اساسی اوکراین را مورد مداقه قرار دهید متعجب خواهید شد که چطور سیاستهای یک کشور توسط دولتهای خارجی تعیین میشود. این مداخله خارجی فقط در شاخه قضایی کشور نیست در تمامی قوهها این مداخله وجود دارد.
واسیل در خصوص قوانین اراضی کشاورزی اوکراین که مهمترین سرمایه ملی این کشور محسوب میشود گفت: میلیونها هکتار از زمینهای کشاورزی در اوکراین شخصی و برای مردم اوکراین است و ما این اختیار را نداریم این اراضی را به شخص خارجی بفروشیم، چون صاحبان اصلیاش اوکراینیها هستند. اما وقتی زلنسکی به عرصه قدرت آمد به بهانه ویروس کرونا قانونی را به تصویب رساند که طبق این قانون ما زمینهایمان را همانند یک کالا میتوانیم بفروشیم. حال چون اروپا عملاً چاپ کننده پول است باید گفت زمینهای ما هم اکنون در اختیار اتحادیه اروپا است. بر اساس این موارد کشور ما به طور غیر مستقیم تحت سلطه کشورهای غربی است. بله شاید نماد پرچم، سرود ملی و شاخههای قدرت همانند گذشته باشد اما در واقعیت کشور ما از طریق کشورهای دیگر اداره میشود.
این کارشناس اهل اوکراین با اشاره به تاریخچه تاسیس دولت اوکراین افزود: کشور اوکراین تازه تاسیس شده و کشور جوانی است. اکثر مردمی که در این کشور زندگی میکنند روس هستند. اصلاً نام اوکراین بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نامی غیر رسمی بود. این کشور در صد سال اخیر منطقه اتحاد جماهیر شوروی شناخته میشد. این نام را شبکههای اطلاعات خارجی جا انداختند. در واقع اوکراین سرزمین مادری روسیه است. در کتابهای تاریخی «کییف»، شهر مادری روسیه اعلام شده است. حتی در این کتابها تأکید شده که روسیه اول کییف بوده بعد انتقال پیدا کرده به روسیه و گستردهتر شده است. دقت کنید ما نمی گویم کییف اوکراین؛ می گویم کییف روس.
مبادله اراضی اوکراین با غرب برای مسکو قابل قبول نیست
وی در ادامه تاکید کرد: به همین دلیل قرار دادن کشور اوکراین تحت حاکمیت عناصر خارجی و مبادله کردن زمینهای تاریخی روسیه برای دولت مسکو اصلاً قابل تحمل نیست. برای مردم اوکراین آن چیزی که در حال حاضر در کشورشان در حال رخ دادن است جنگی برای آزادسازی میهن شان از اسارت ناتو است. اما رسانههای خارجی به گونهای عملیات روسیه در اوکراین را انعکاس دادند که گویا روسیه در حال اشغال اوکراین است.
واسیل با اشاره به اشغال غیر مستقیم اوکراین از طرف کشورهای گروه هفت تاکید کرد: نتیجه اشغالگری هیبریدی (ترکیبی) در اوکراین به گونهای است که بندرها و راه آهنها تحت اختیار کشورهای خارجی است. روسیه با تمام قوا با این موضوع مقابله میکند. به ظاهر میبینیم ارتش اوکراین تحت حاکمیت دولت اوکراین است اما در واقع این ارتش تبدیل به ارتش خصوصی کشورهای غربی شده است حتی بودجه شان از سوی آنها تعیین میشود. مقامات کنونی اوکراین بارها در این خصوص اظهار نظر داشتهاند. گلولهها، اسلحهها و همه پیشتیبانی از سوی دولتهای غربی تامین میشود. پوششهای اطلاعاتی و سیاسی همه از سوی کشورهای گروه هفت تامین میشود. کمیتههای نظامی، مردم را مجبور میکنند به جبههها بیایند و در مقابل روسیه بمیرند.
روزنامه نگار اوکراینی در پایان گفت: من در کییف بزرگ شدهام و دو ماه مانده به عملیات ویژه روسیه از اوکراین خارج شدم. از آنجایی که تمام رسانهها و احزاب مخالف بسته شده بودند. دولت به دنبال شکار اعضای احزاب اپوزیسیون و روزنامه نگاران مخالف بود.
در شرایط کنونی اگر صحبتی در خصوص آتش بس باشد این نوعی به دست آوردن فرصت برای نگه داشتن اوکراین به نفع غرب است. این به معنای نگه داشتن مردم به شکل اسیر است که برای ما اصلاً قابل قبول نیست. در این سه سال کشورهای غربی ۵۰۰ میلیارد دلار هزینه کردهاند. به همین دلیل نگه داشتن اوکراین برای کشورهای غربی بسیار حائز اهمیت است. زیرا میتوانند با این سرمایه گذاری ها بعداً مدعی حاکمیت کامل بر اوکراین باشند. ما مخالف این موضوع هستیم. بله همه خسته از جنگ و برخی خواستار صلح هستند اما به وضعیت جبههها و میدان نگاه کنیم متوجه میشویم صلح پایدار محقق نخواهد شد و صرفاً شاهد یک آتش بس موقف خواهیم بود.