قطعا شما هم وقتی می‌خواهید در طبیعت تنی به آب بزنید، شفافیت و رنگ آب از جمله اولین چیزهایی است که به آن توجه می‌کنید. شما بدون اینکه بدانید در حال به کار بردن مفاهیمی از فیزیک، زیست‌شناسی و شیمی برای ارزیابی آب هستید. عواملی که در نهایت رنگ و ظاهر آب را تعیین می‌کنند.
به گزارش خبرآنلاین به نقل از یورونیوز، رنگ آب اطلاعات زیادی درباره محتوای آن به ما می‌دهد و یکی از ابزارهایی است که مهندسان آب برای ارزیابی میزان آلودگی از آن بهره می‌برند. آبی که می‌نوشیم معمولا شفاف است اما آب برکه‌ها، رودخانه‌ها و اقیانوس‌ها حاوی ذرات معلقی است که می‌توانند شامل خاک، سنگ، بقایای گیاهی یا سایر مواد باشند.
این ذرات معمولا در هنگام بارندگی وارد آب می‌شوند. هر قطره آبی که به زمین می‌رسد و جذب خاک نمی‌شود، در مسیر خود به سمت رودخانه‌ها و دریاچه‌ها حرکت می‌کند و در این میان ذرات مختلفی را با خود حمل می‌کند.
وقتی نور خورشید به سطح آب می‌تابد این ذرات با آن واکنش نشان می‌دهند؛ برخی از آن‌ها نور را جذب می‌کنند و برخی دیگر آن را در جهت‌های مختلف منعکس می‌کنند. این فرایند که به آن پراکنش گفته می‌شود، تعیین می‌کند که ما آب را با چه رنگی ببینیم.
چرا برخی آب‌ها آبی و برخی گل‌آلودند؟
رنگی که ما در آب مشاهده می‌کنیم به طول موج نوری بستگی دارد که از سطح آب بازتاب می‌شود. در آب‌هایی که رسوبات زیادی دارند، مانند رودخانه «میسوری» که به گل‌آلود بودنش شهرت دارد، نور در طیف زرد تا قرمز پراکنده می‌شود و به همین دلیل رنگ آب آن نارنجی و گل‌آلود به نظر می‌رسد.
اما آب‌های زلال‌تر مانند دریاچه «کریتر» در ایالت اورگن آمریکا، عمدتا نور آبی را بازتاب می‌دهند و به همین دلیل به رنگ آبی دیده می‌شوند. آب این دریاچه که در دهانه یک آتشفشان شکل گرفته تنها از باران و برف تامین می‌شود و هیچ رودخانه‌ای به آن وارد نمی‌شود، به همین دلیل فاقد رسوبات معلق است.
در آب‌های کم‌عمق و بسیار شفاف مانند آب‌های اطراف جزایر «کارائیب» بازتاب نور از بستر شنی سفید باعث می‌شود که آب به رنگ آبی روشن یا فیروزه‌ای دیده شود.
از سوی دیگر اگر آب حاوی مقدار زیادی گیاهان آبزی باشد، رنگ آن تغییر می‌کند. کلروفیل، رنگدانه‌ای که گیاهان در برگ‌های خود تولید می‌کنند، نور آبی را جذب کرده و نور سبز را بازتاب می‌دهد. این پدیده معمولا در مناطقی رخ می‌دهد که رواناب‌های زیادی از مناطق مسکونی یا زمین‌های کشاورزی وارد آب می‌شود. دریاچه «اوکیچوبی» در فلوریدا نمونه‌ای بارز از این وضعیت است، چرا که رواناب‌های حاوی کودهای شیمیایی باعث افزایش رشد گیاهان در این دریاچه شده‌اند.
در نهایت، برخی از آب‌ها حاوی مقادیر زیادی مواد آلی محلول هستند که از تجزیه گیاهان، لاشه جانوران یا فاضلاب انسانی و حیوانی به وجود می‌آیند. این مواد که معمولا در مناطق جنگلی یا نواحی پرجمعیت شهری یافت می‌شوند، بیشتر نور را جذب کرده و تنها مقدار کمی از آن را بازتاب می‌دهند. به همین دلیل، آب در این مناطق اغلب به رنگ تیره دیده می‌شود.
وقتی آب بیش از حد آلوده می‌شود
آب‌های موجود در طبیعت باید حاوی مقدار مشخصی از رسوبات، کلروفیل و مواد آلی باشند، چرا که این مواد نقش مهمی در بقای موجودات زنده آبزی، از میکروب‌های کوچک گرفته تا ماهی‌هایی که انسان‌ها مصرف می‌کنند، ایفا می‌کنند. اما مقدار زیاد این مواد می‌تواند مشکل‌ساز شود.
زمانی که آب حاوی مقدار زیادی مواد مغذی باشد با بالا رفتن دما در روزهای گرم و آفتابی رشد گیاهان آبزی از کنترل خارج می‌شود. این شرایط می‌تواند باعث ایجاد «شکوفه‌های جلبکی مضر» شود؛ تجمعاتی از جلبک‌های سمی که برای انسان خطرناک هستند و شنا در چنین آب‌هایی یا مصرف ماهی‌های صیدشده از آن‌ها می‌تواند منجر به بیماری شود.
